Giáo án Công Nghệ 7 (Cánh Diều) - Bài 14: Bảo vệ môi trường nuôi và nguồn lợi thủy sản

CHỦ ĐỀ: NUÔI THUỶ SẢN 
BÀI 14: BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG NUÔI VÀ NGUỒN LỢI THUỶ SẢN
Môn học: Công Nghệ - Lớp: 7 bộ sách cánh diều 
Thời gian thực hiện: 2 tiết
I. MỤC TIÊU :
1.Năng lực:
a.Năng lực chung
 - Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: 
+ Biết được nước có vai trò quan trọng trong môi trường nuôi thuỷ sản như thế nào để từ đó có ý thức bảo vệ nguồn nước nuôi thuỷ sản. 
+ Biết được nguồn lợi thuỷ sản là gì. 
+ Hiểu được vì sao cần bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản
+ Hiểu được các nguồn gây ô nhiễm môi trường thuỷ sản có từ đâu,
+ Nhận ra được biện pháp xử lý các nguồn nước thải đạt tiêu chuẩn qui định để từ đó đưa ra biện pháp kiểm soát môi trường nuôi thuỷ sản.
+ Giải thích đựơc nguyên nhân làm môi trường bị ô nhiễm và chỉ ra ý nghĩa của việc bảo vệ môi trường thủy sản
+ Trình bày được các biện pháp cần bảo vệ môi trường nước
b. Năng lực công nghệ: 
- Năng lực nhận thức công nghệ: nhận thức được vai trò quan trọng trong môi trường và nguồn nước nuôi thuỷ sản
- Năng lực sử dụng công nghệ: biết sử dụng môi trường và nguồn nước nuôi thuỷ sản đúng cách nhằm tạo năng suất cao về phát triển kinh tế, công nghiệp, nông nghiệp, du lịch trong nước và xuất khẩu.
2. Phẩm chất: 
-Chăm chỉ: cố gắng vươn lên đạt kết quả tốt trong học tập, có ý thức vận dụng kiến thức kĩ năng đã học vào đời sống hàng ngày.
-Trách nhiệm: Sống hoà hợp thân thiện với thiên nhiên. Có trách nhiệm trong hoạt động nhóm, chủ động nhận và thực hiện nhiệm vụ, thảo luận về biện pháp xử lý nguồn nước thải sinh hoat đạt tiêu chuẩn qui đinh như thế nào.
-Trung thực, cẩn thận trong ghi chép biện pháp kiểm soát môi trường nuôi thuỷ sản 
II.THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU:
1. Thiết bị dạy học
a. Đối với giáo viên
Nghiên cứu nội dung bài học trong SGk và SGV
- Tranh ảnh một số nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường và hậu quả của ô nhiễm môi trường nước.
- Sơ đồ hoá các biện pháp bảo vệ môi trường.
- Hình 14.2, hình 14.3, hình 14.5,14.6 ... có trong SGK, phóng to hoặc dùng máy chiếu, tivi
- Phiếu học tập số 1 và 2
b.Đối với học sinh:
- Đọc bài trước ở nhà. Tự tìm hiểu về các tài liệu trên internet có liên quan đến nội dung của bài học.
- Tìm hiểu( theo nhóm) về nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường thuỷ sản và các biện pháp bảo vệ môi trường và nguồn lợi thuỷ sản. 
c. Ứng dụng công nghệ thông tin: máy tính ,Ti vi có kết nối mạng.
2. Học liệu
a. Kiến thức bổ trợ: kiến thức sinh học...
b. Phương pháp dạy học, kỹ thuật dạy học:
- Phương pháp dạy học: tham quan, giải quyết vấn đề.
- Kỹ thuật dạy học: chia nhóm , động não,...
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC :
KẾ HOẠCH BÀI DẠY
Thời lượng
Hoạt động
PP/KTDH
PP/CCĐG
1
1: Mở đầu (10p)
PPDH: Tham quan, giải quyết vấn đề. 
KTDH: Công não.
PPDH: quan sát, viết.
CCĐG: câu hỏi, bài tập
2: Hình thành kiến thức mới (35p)
2.1: Bảo vệ môi trường nuôi thuỷ sản
PPDH: Trải nghiệm, đàm thoại, gợi mở giải quyết vấn đề. 
KTDH: Công não, chia sẻ cặp đôi, chia nhóm . 
PPDH: quan sát, viết, hỏi đáp, đánh giá sản phẩm học tập
CCĐG: câu hỏi, bài tập, phiếu học tập
2
2.2: Bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản (20p)
3.Luyện tập (15p)
4. Vận dụng (5p)
PPDH: Hợp tác, giải quyết vấn đề
KTDH: Sơ đồ tư duy
PPDH: Đánh giá sản phẩm học tập
CCĐG: sản phảm học tập
NỘI DUNG
1.Hoạt động 1: Mở đầu ( Khởi động )
Xác định vấn đề học tập là tìm hiểu môi trường và nguồn lợi thuỷ sản.
a.Mục tiêu: Giúp học sinh nêu được nội dung tìm hiểu môi trường.
b.Nội dung: Học sinh tham quan một số nơi có môi trường thuỷ sản tốt và xấu.
- Tìm hiểu sơ lược về vai trò quan trọng của nguồn nước thuỷ sản.
c.Sản phẩm: Trả lời được các câu hỏi của giáo viên.
d.Tổ chức thực hiện: 
GV cho HS quan sát hình 14.1 và trả lời câu hỏi: 
-Em hãy quan sát hình 14.1 và nêu các hậu quả của hiện tượng ô nhiễm môi trường nước?
- GV đặt vấn đề: Thông qua hậu quả của hiện tượng ô nhiễm môi trường nước chúng ta cần tìm ra các biện pháp bảo vệ môi trường thuỷ sản, bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản. Để tìm hiểu kỹ hơn chúng ta cùng đến với bài bảo vệ môi trường nuôi và nguồn lợi thuỷ sản.
2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới
Hoạt động 2.1: Tìm hiểu về các biện pháp bảo vệ môi trường .
a.Mục tiêu: 
-HS nêu được các biện pháp bảo vệ môi trường nuôi thuỷ sản.
b.Nội dung: 
-Hoàn thành bài tập trong PHT (số 1) theo nhóm đôi.
c.Sản phẩm: 
- HS nêu được các nguồn gây ô nhiễm môi trường nuôi thuỷ sản.
- HS hiểu được vì sao cần phải bảo vệ môi trường nuôi thuỷ sản từ đó vận dụng đưa ra biện pháp bảo vệ môi trường nuôi thuỷ sản.
d.Tổ chức thực hiện: 
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: Yêu cầu HS nghiên cứu thông tin SGK trang 72, 73, liên hệ thực tế thảo luận nhóm đôi và hoàn thành PHT (số 1)
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ
Gv cho hs hđ theo nhóm.
- Thực hiện nhiệm vụ: HS nghiên cứu thông tin, liên hệ thực tế thảo luận nhóm đôi hoàn thành PHT (số 1)
Bước 3: Báo cáo thảo luận:
GV yêu cầu 1- 2 nhóm trình bày, các nhóm khác nhận xét bổ sung.
CH1: Vì sao cần bảo vệ môi trường nuôi thuỷ sản?
Môi trường nước nuôi thuỷ sản bị ô nhiễm sẽ tác động xấu đến đời sống thuỷ sản.
CH2: Em hãy nêu các biện pháp bảo vệ môi trường nuôi thuỷ sản?
Xử lý các nguồn nước thải đạt tiêu chuẩn qui định trước khi xả vào nguồn nước nuôi thuỷ sản
Kiểm soát môi trường nước nuôi thuỷ sản.
+Thực hiện chế độ ăn uống hợp lý cho động vật thuỷ sản
+Sử dụng ao lắng, các tạp chất được lắng đọng dưới ao, nước sạch ở phần trên để nuôi thuỷ sản
+Sử dụng chế phẩm sinh học để phân huỷ chất rắn trong ao nuôi.
+Sử dụng các vi khuẩn có lợi để chuyển từ dạng độc sang dạng không độc
+Sử dụng thực vật thuỷ sinh như vi tảo, rong biển có khả năng hấp thụ các chất dinh dưỡng trong nước thải
+Sử dụng hoá chất để diệt khuẩn
CH3: Em hãy phân loại các biện pháp xử lý môi trường nước theo mẫu bảng 14.1
Biên pháp
Phươngpháp
Cơ học
Sinh học
Hoá học
Sử dụng ao lắng
x
Sử dụng chế phẩm sinh học
Lọc sinh học
Sử dụng thực vật thuỷ sinh
Sử dụng clorime
Bước 4: Kết luận nhận đinh:
Nhận xét chốt và ghi bảng về biện pháp bảo vệ môi trường nuôi thuỷ sản.
BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG NUÔI THUỶ SẢN:
-Môi trường nước bị ô nhiễm sẽ tác động xấu đến đời sống của các loài thuỷ sản, do đó cần được bảo vệ. Các nguồn gây ô nhiễm có thế từ chất thải nông nghiệp, công nghiệp, nước thải sinh hoạt, nước thải y tế.
-Các biện pháp bảo vệ môi trường nuôi thuỷ sản: Xử lý các nguồn nước thải, kiểm soát môi trường nuôi thuỷ sản.
Hoạt động 2.2: Tìm hiểu về bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản
a.Mục tiêu: - HS nêu được biện pháp bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản.
b.Nội dung: 
- Giáo viên phát phiếu học tập số 2 cho HS . Yêu cầu HS thực hiện nhiệm vụ học tập theo nhóm (06 HS/nhóm): tiến hành trả lời câu hỏi 1,2,3-PTH 2 trong thời gian 06 p.
c. Sản phẩm: HS tiến hành làm phiếu học tập, tìm kiếm thông tin tài liệu, liên hệ thực tế thảo luận nhóm và trả lời được các câu hỏi. 
d.Tổ chức thực hiện: 
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: GV cung cấp tài liệu tranh ảnh in sẵn
- Thực hiện nhiệm vụ: 
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ
 HS tiến hành quan sát cộng liên hệ thực tế tham quan địa phương và trả lời các câu hỏi. 
yêu cầu HS làm việc nhóm 6 HS trong 5 phút thực hiện trả lời các câu hỏi trong phiếu học tập số 2. 
Bước 3: Báo cáo thảo luận:
Yêu cầu trả lời các câu hỏi. Báo cáo thảo luận: GV gọi ngẫu nhiên một nhóm HS đại diện cho một nhóm trình bày, các nhóm khác bổ sung (nếu có).
? CH1: Nguồn lợi thuỷ sản là gì? Vì sao cần bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản?
+ CH1: Nguồn lợi thuỷ sản bao gồm tất cả các sinh vật có trong nguồn nước tự nhiên có giá trị kinh tế khoa học giải trí
-Vì hiện nay nguồn lợi thuỷ sản ngày càng suy giảm do khai thác thuỷ sản quá mức, sử dụng ngư cụ cấm, khai thác thuỷ sản mang tính huỷ diệt, xả thải ô nhiễm môi trường sống của các loài thuỷ sản, chặn đường di cư của các loài thuỷ sản. 
? CH2: Các khu vực nào cần được bảo vệ.
 CH2: Gồm:
Nơi tập trung của các loài thuỷ sản và môi trường sống của chúng khu vực tập trung sinh sản như ( bãi đẻ), khu vực tập trung con non sinh sống, đường di cư của các loài thuỷ sản.
? CH3: Để bảo vệ nguồn lơi thuỷ sản cần thực hiện những biện pháp nào.
CH3: - Khai thác thuỷ sản hợp lý.
-Tái tạo nguồn lợi thuỷ sản: thả tôm cá giống vào môi trường nuôi tự nhiên, trồng san hô.
-Bảo vệ đường di cư của các loài thuỷ sản, không dùng đăng chắn, khai thác cả treenn sông
-Bảo vệ môi trường sống của các loài thuỷ sản: không xả thải chất độc vào môi trường tự nhiên
-Bảo vệ rừng ngập mặn, phát triển các khu bảo tồn biền, các khu bảo tồn nội địa.
CH4: Quan sát h14.4 và cho biết 
-Hoạt động nào gây suy giảm nguồn lợi thuỷ sản
-Hoạt động nào bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản
Bước 4: Kết luận nhận đinh:
? Yêu cầu: Hs trả lời câu hỏi Sgk / 74: hãy nêu những hoạt động bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản của người dân ở địa phương em
II.BẢO VỆ NGUỒN LỢI THUỶ SẢN.
Các biện pháp bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản: khai thác hợp lý, tái tạo nguồn lợi thuỷ sản, bảo vệ đường di cư, môi trường sống, nơi tập trung của các loài thuỷ sản
3. Hoạt động 3: Luyện tập
a.Mục tiêu: Hệ thống được một số kiến thức đã học về bảo vệ môi trường và nguồn lợi thuỷ sản.
b.Nội dung: 
- HS tóm tắt nội dung bài học bằng sơ đồ tư duy.
c.Sản phẩm: 
-Sơ đồ tư duy kiến thức phần bảo vệ môi trường và nguồn lợi thuỷ sản. 
d.Tổ chức thực hiện: 
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 
GV yêu cầu HS thực hiện cá nhân : tóm tắt nội dung bài học dưới dạng sơ đồ tư duy vào vở ghi.
Hs nhận nhiệm vụ 
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ.
Yêu cầu HS thực hiện theo yêu cầu của giáo viên.
Hs tự lập sơ đồ tư duy bài học
Bước 3: Báo cáo thảo luận:
GV gọi ngẫu nhiên HS trình bày, hs khác bổ sung.
1 -2 hs lên bảng báo cáo. Hs khác nhận xét bổ sung.
Bước 4: Kết luận và nhận định:
- Kết luận: GV nhấn mạnh nội dung bài học bằng sơ đồ tư duy trên bảng.
( Sơ đồ tư duy)
4. Hoạt động 4: Vận dụng
a.Mục tiêu: 
Tìm hiểu về khu bảo tồn biển vịnh Nha trang. 
b.Nội dung: HS làm việc nhóm (2HS) tìm hiểu về khu bảo tồn biển vịnh Nha trang được xây dựng nhằm mục đích gì?
c.Sản phẩm: 
Câu trả lời của học sinh
d.Tổ chức thực hiện: 
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 
-GV yêu cầu HS thực hiện theo nhóm (2HS) tìm hiểu về khu bảo tồn biển vịnh Nha trang được xây dựng nhằm mục đích gì?
Hs nghe hướng dẫn gv
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ.
Yêu cầu HS thực hiện trả lời câu hỏi theo yêu cầu của giáo viên. 
Nhóm theo bàn thảo luận nd yêu cầu của gv
Bước 3: Báo cáo thảo luận:
GV gọi ngẫu nhiên HS trình bày, hs khác bổ sung.
Đại diện báo cáo kết quả. Nhóm khác nhận xét bổ sung:
Bước 4: Kết luận và nhận định:
GV tổng hợp và chốt lại kiến thức
+ Khu bảo tồn biển vịnh Nha trang là kết quả của dự án bảo tồn biển đầu tiên của Việt Nam được xây dựng với mục đích bảo vệ các hệ sinh thái, các sinh vật biển có giá trị kinh tế khoa học. tại đây có khoảng 350 loài san hô, với nàn nươc trong veo và hệ sinh thái rạn san hô đẹp lộng lẫy, khu bảo tồn đã thu hút nhều du khách trong những chuyên du lịch lặn biển.
IV. NHẬN XÉT
V. CÁC PHỤ LỤC
PHIẾU HỌC TẬP (1)
Nghiên cứu thông tin, trả lời các câu hỏi sau.
1) CH1: Vì sao cần bảo vệ môi trường nuôi thuỷ sản?
...............................................................................................................
2) CH2: Em hãy nêu các biện pháp bảo vệ môi trường nuôi thuỷ sản?
.
3) CH3: Em hãy phân loại các biện pháp xử lý môi trường nước theo mẫu bảng 14.1
Biên pháp
 Phương 
pháp
Cơ học
Sinh học
Hoá học
Sử dụng ao lắng
x
Sử dụng chế phẩm sinh học
Lọc sinh học
Sử dụng thực vật thuỷ sinh
Sử dụng clorime
PHIẾU HỌC TẬP (2)
Câu 1: Nguồn lợi thuỷ sản là gì? Vì sao cần bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản?
.......................................................................................................................
..
 Câu 2: Các khu vực nào cần được bảo vệ ?
................................................................................................................................................................................................................................................................
Câu 3: Để bảo vệ nguồn lơi thuỷ sản cần thực hiện những biện pháp nào.
Câu 4: Quan sát h14.4 và cho biết 
Hoạt động nào gây suy giảm nguồn lợi thuỷ sản
Hoạt động nào bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản