Giáo án Ngữ Văn 10 (Chân trời sáng tạo) - Tiết 24: Ôn tập Bài 3

Ngày soạn: // Ngày dạy: //
MỤC TIÊU
Mức độ/ yêu cầu cần đạt:

TIẾT ...: ÔN TẬP
- Nắm được chủ đề và đặc điểm nghệ thuật của các văn bản thơ trữ tình đã học.
Năng lực
Năng lực chung
- Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự quản bản thân, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác...
Năng lực riêng biệt:
Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận về thành tựu nội dung, nghệ thuật, ý nghĩa của các văn bản.
Năng lực nói và nghe.
Phẩm chất:
- Ý thức tự giác, tích cực trong học tập.
THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
Chuẩn bị của GV
Giáo án;
Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi;
Bảng phân công nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp;
Bảng giao nhiệm vụ học tập cho học sinh ở nhà.
Chuẩn bị của HS: SGK, SBT Ngữ văn 10, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.
TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
KHỞI ĐỘNG
Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập của mình. HS khắc sâu kiến thức nội dung Bài 3. Giao cảm với thiên nhiên.
Nội dung: HS huy động tri thức đã có để thực hiện hoạt động khởi động.
Sản phẩm: Câu trả lời của HS về các văn bản đã học ở Bài 3. Giao cảm với thiên nhiên.
Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
GV yêu cầu HS nêu tên các văn bản đã học ở Bài 3. Giao cảm với thiên nhiên.
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
HS lắng nghe, suy nghĩ để trả lời câu hỏi.
Bước 3: Báo cáo kết quả thảo luận và hoạt động
GV mời 1 – 2 HS trả lời trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe, nhận xét.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ
GV nhận xét, đánh giá, chốt: Những văn bản đã học ở Bài 3. Giao cảm với thiên nhiên là: Hương Sơn phong cảnh, Thơ duyên, Nắng đã hanh rồi.
GV dẫn vào bài học: Hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau ôn lại những văn bản và kiến thức đã được học trong Bài 3. Giao cảm với thiên nhiên.
HOẠT ĐỘNG ÔN TẬP
Mục tiêu: Ghi nhớ và vận dụng những kiến thức đã học trong Bài31. Giao cảm với thiên nhiên.
Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi liên quan đến phần Ôn tập của Bài 3. Giao cảm với thiên nhiên.
Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS về Bài 3. Giao cảm với thiên nhiên.
Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Nhiệm vụ 1:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
GV mời 1 HS đọc yêu cầu của BT 1 trước lớp.
GV phân công nhiệm vụ, yêu cầu HS chia nhóm và thảo luận:
+ Nhóm 1, 3: nhắc lại các đặc điểm về chủ đề, hình thức nghệ thuật của các văn bản đã học.
+ Nhóm 2, 4: Xác định dạng thức xuất hiện của chủ thể trữ tình ở mỗi bài thơ:
BT 1.
Văn
bản
Chủ đề
Hình thức nghệ thuật
đặc sắc
Hương Sơn phong cảnh
Tình yêu thiên nhiên, phong cảnh, đất
nước.
Điệp từ, từ ngữ biểu cảm, bộc lộ trực tiếp, từ láy.
Thơ duyên
Tinh yêu thiên nhiên, tình	yêu lứa đôi
Hình ảnh trữ tình; từ láy; nghệ thuật tả cảnh giàu cảm xúc; lấy hình ảnh thiên nhiên để nói về “duyên” của con
người.
Lời má năm xưa
Sự	giao cảm giữa thiên nhiên	và con
người.
Hình thức kể chuyện hồi tưởng; sử dụng ngôi kể thứ nhất; từ ngữ đặc trưng của vùng miền.
Nắng
đã hanh
Tình yêu
thiên nhiên
Cách gieo vần độc đáo; từ ngữ gợi hình.
Văn bản
Chủ đề
Hình thức
NT đặc sắc
Hương
Sơn phong cảnh
Thơ duyên
Lời	má
năm xưa
Nắng	đã
hanh rồi
Văn bản
Chủ thể trữ tình
rồi
Hương Sơn phong
cảnh
BT2.
Thơ duyên
Lời	má
năm xưa
Nắng	đã hanh rồi
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
HS đọc BT 1, nghe yêu cầu và hướng dẫn của GV, sau đó kẻ phiếu học tập và hoàn thành BT.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
GV mời 2 – 3 HS trình bày bài làm trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe, nhận xét.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
GV nhận xét, đánh giá, chốt đáp án.
Nhiệm vụ 2:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
Vãn bản
Chủ thể trữ tình
Hương
Sơn phong cảnh
- Chủ thể ẩn và chủ thề nhập vai “khách tang hài”
Thơ duyên
Chủ thể ẩn và chủ thể xưng
danh rõ ràng.
Lời	má
năm xưa
Chủ thể xưng danh rõ ràng.
Nắng	đã
hanh rồi
Chủ thể xưng danh rõ ràng.
GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, suy nghĩ và trả lời câu hỏi 3: Từ việc đọc hiểu các văn bản thơ trong bài học này, bạn rút ra được những lưu ý gì trong cách đọc hiểu một văn bản thơ trữ tình?
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
HS đọc yêu cầu của BT 2, nghe GV yêu cầu và hướng dẫn, sau đó thực hiện so sánh đặc điểm của thể loại với một truyện dân gian khác đã học.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
GV mời đại diện 1 – 2 nhóm HS trình bày kết quả trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe, nhận xét.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.
Nhiệm vụ 3:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
GV mời 1 HS đọc yêu cầu của BT 4.
GV yêu cầu HS nhớ lại đặc điểm, yêu cầu của kiểu bài văn phân tích,

BT 3.
Một số lưu ý bản thân rút ra được từ việc đọc hiểu các văn bản thơ trong bài học này:
Cần đọc kĩ các bài thơ.
Nắm được tác giả, đặc điểm phong cách của tác giả để hiểu bài thơ hơn.
Xác định chủ đề của văn bản, các đặc sắc về nghệ thuật của văn bản.
Xác định chính xác chủ thể trữ tình trong văn bản.
đánh giá một bài thơ và rút ra những
điều cần lưu ý.
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học
tập
- HS đọc yêu cầu của BT 5 và thảo
luận theo cặp để hoàn thành bài tập.
BT 4.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động
- Khi viết bài văn phân tích, đánh giá một
và thảo luận
bài thơ.
- GV mời 2 – 3 HS trình bày kết quả
+ Có dàn ý chi tiết.
thảo luận trước lớp, yêu cầu cả lớp
+ Đầy đủ bố cục của một bài viết hoàn
nghe, nhận xét.
chỉnh.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện
+ Luận điểm, dẫn chứng, lí lẽ rõ ràng,
nhiệm vụ học tập
thuyết phục, mạch lạc.
- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến
+ Nên có sự kết hợp xen kẽ giữa nội dung
thức.
và nghệ thuật.
- GV bổ sung:
- Giới thiệu, đánh giá nội dung, nghệ thuật
+ GV hướng dẫn HS lưu ý một vài
của một tác phẩm văn học.
điểm khi phân tích một bài thơ trữ
+ Có dàn ý chi tiết.
tình: ngoài phân tích nội dung, đặc
+ Xác định đúng đề tài, đối tượng người
biệt lưu ý đến việc khai thác từ ngữ,
nghe.
hình ảnh, vần, nhịp, đối. Làm rõ các
+ Chú ý giọng đọc rõ ràng, âm vực vừa
hình thức nghệ thuật có tác dụng gì
phải, luôn hướng mắt vê phía người nghe.
trong việc biểu đạt nội dung, luôn có
+ Nên tạo không khí sôi động cho buổi
sự kết họp giữa lí lẽ và dẫn chứng khi
thuyết trình.
phân tích.
+ Khi giới thiệu, đánh giá chủ đề,
nghệ thuật một tác phẩm văn học cần
nắm vững nội dung của tác phẩm, xác định chủ đề, cảm hứng chủ đạo và những biện pháp nghệ thuật đặc sắc.
HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP – VẬN DỤNG
Mục tiêu: Củng cố lại kiến thức đã học.
Nội dung: GV cho HS tự nhắc lại về những kiến thức đã học được.
Sản phẩm học tập: Những kiến thức HS đã học và câu trả lời của HS.
Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
GV yêu cầu HS: Viết bài văn phân tích, đánh giá tình cảm với thiên nhiên trong một bài thơ bạn đã học.
Gv lưu ý HS lựa chọn những VB thơ hay, sát với yêu cầu, làm rõ tình cảm với thiên nhiên trong bài thơ.
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
HS thảo luận theo cặp, nhắc lại những kiến thức đã học được ở Bài 1.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
GV mời 2 – 3 HS trình bày trước lớp.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
GV nhận xét, đánh giá, tổng kết bài học.
* Hướng dẫn về nhà:
- GV dặn dò HS:
+ Soạn bài: Tranh Đông Hồ - nét tinh hoa của văn hóa dân gian Việt Nam.