Giáo án Ngữ Văn 10 (Chân trời sáng tạo) - Tiết 3: Đọc kết nối chủ điểm "Đi san mặt đất"

Ngày soạn: // Ngày dạy: //
TIẾT: ĐỌC KẾT NỐI CHỦ ĐIỂM. ĐI SAN MẶT ĐẤT
(Truyện của người Lô Lô, trích Mẹ Trời, Mẹ Đất)
MỤC TIÊU
Mức độ/ yêu cầu cần đạt:
- Biết nhận xét nội dung bao quát của VB Đi san mặt đất; biết phân tích các chi tiết tiêu biểu, nhân vật và mối quan hệ của chúng trong tính chỉnh thể của tác phẩm.
Năng lực
Năng lực chung
- Năng lực tự chủ và tự học, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo thông qua hoạt động đọc.
Năng lực riêng biệt
Năng lực thu thập thông tin liên quan đến văn bản Đi san mặt đất;
Năng lực trình bày suy nghĩ, cảm nhận của cá nhân về văn bản Đi san mặt đất;
Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận về thành tựu nội dung, nghệ thuật, ý nghĩa văn bản;
Năng lực phân tích, so sánh đặc điểm nghệ thuật của văn bản với các văn bản khác có cùng chủ đề.
Phẩm chất:
- Trân trọng trí tưởng tượng và di sản nghệ thuật của người xưa.
THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
Chuẩn bị của giáo viên:
Giáo án;
Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi;
Bảng phân công nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp;
Bảng giao nhiệm vụ học tập cho học sinh ở nhà;
Chuẩn bị của học sinh: SGK, SBT Ngữ văn 10, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.
TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
KHỞI ĐỘNG
Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng HS thực hiện nhiệm vụ học tập học tập của mình từ đó khắc sâu kiến thức nội dung bài học Đi san mặt đất.
Nội dung: GV đặt những câu hỏi gợi mở vấn đề cho HS chia sẻ về chủ đề tạo lập thế giới.
Sản phẩm: Chia sẻ của HS về chủ đề tạo lập thế giới.
Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
GV đặt câu hỏi: Em biết những câu chuyện nào nói về việc tạo lập thế giới?.
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
HS lắng nghe câu hỏi của GV, suy nghĩ để chuẩn bị chia sẻ.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
GV mời 2 HS chia sẻ trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe, nhận xét.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
GV nhận xét, đánh giá, dẫn vào bài học: Các tiết học trước, chúng ta đã học các văn bản thần thoại với chủ đề tạo lập thế giới. Cũng trong chủ đề này, hôm nay cô và cả lớp sẽ đi tìm hiểu một truyện của người Lô Lô, đó là Đi san mặt đất.
HÌNH THÀNH KIẾN THỨC Hoạt động 1: Đọc văn bản
Mục tiêu: Nắm được nét thông tin cơ bản về văn bản Đi san mặt đất.
Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi về nét thông tin cơ bản của văn bản Đi san mặt đất.
Sản phẩm học tập: Nét thông tin cơ bản về văn bản Đi san mặt đất mà HS tiếp thu được.
Những thông tin cơ bản về thần thoại Hy Lạp và câu chuyện Prô-mê-tê và loài người
mà HS tiếp thu được.
Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
I. Tìm hiểu chung
- GV yêu cầu HS đọc thông tin trong SGK, nêu nguồn
- Đi san mặt đất	trích từ
dẫn của VB Đi san mặt đất.
truyện Mẹ Trời, Mẹ Đất của
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
người Lô Lô.
- HS lắng nghe yêu cầu của GV, đọc thông tin trong
- VB Đi san mặt đất trong
SGK để trả lời câu hỏi.
SGK được trích từ Hợp tuyển
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
thơ văn Việt Nam, tập VI, Văn
- GV mời 1 – 2 HS phát biểu trước lớp, yêu cầu cả lớp
học dân tộc ít người, quyển 1,
nghe, nhận xét.
Nông Quốc Chấn (Chủ biên),
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học
Tràng Thị Giàng, Lê Trung
tập
Vũ sưu tầm, dịch, NXB Văn
- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.
học, Hà Nội, 1979, tr. 432 –
438.
Hoạt động 2: Khám phá văn bản
Mục tiêu: Nắm được đặc điểm văn bản Đi san mặt đất.
Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi về bài Đi san mặt đất.
Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS và kiến thức HS tiếp thu được liên quan đến bài học Đi san mặt đất.
Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
II. Tìm hiểu chi tiết
- GV yêu cầu HS đọc thầm VB sau đó thảo
Câu 1. Đoạn trích nói về việc từ xưa
luận theo cặp để trả lời các câu hỏi trong SGK.
lắm rồi, loài người đã rủ nhau đi san
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
mặt đất để làm ăn vì: Bầu trời nhìn
- HS đọc thầm VB và thảo luận theo cặp để trả
chưa phẳng/ Mặt đất còn nhấp nhô.
lời câu hỏi trong SGK.
Câu 2. Loài người phải chung sức,
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo
chung lòng. Nếu chung sức, chung lòng
luận
thì việc gì cũng làm được. Con người
- GV mời 3 HS trả lời 3 câu hỏi trong SGK,
đóng vai trò quan trọng trong việc cải
yêu cầu cả lớp nghe, nhận xét.
tạo thiên nhiên, góp phần tạo ra thế
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm
giới.
vụ học tập
Câu 3. Người Lô Lô xưa nhận thức về
- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.
thế giới cũng còn khá thô sơ. Tuy
nhiên, đoạn trích cũng cho thấy họ
cũng đã hiểu vai trò của con người
trong việc cải tạo thiên nhiên để thiên
nhiên phục vụ con người.
HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
Mục tiêu: Củng cố lại kiến thức về văn bản Đi san mặt đất đã học.
Nội dung: GV đặt câu hỏi để HS so sánh văn bản Đi san mặt đất với các văn bản thần thoại đã học.
Sản phẩm học tập: HS nhận thức được sự khác biệt giữa văn bản Đi san mặt đất và các văn bản thần thoại đã học.
Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
GV yêu cầu thảo luận theo cặp để trả lời câu hỏi: Vì sao Đi san mặt đất chỉ là truyện mà không phải thần thoại như các văn bản đã học?.
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
HS nghe câu hỏi của GV, thảo luận theo cặp để trả lời câu hỏi.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
GV mời 2 – 3 HS trả lời câu hỏi trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe, nhận xét.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
GV nhận xét, đánh giá, chốt đáp án: Do tác phẩm này kể về thế giới khi đã có loài người, nói đến vai trò cải tạo thiên nhiên của con người nhiều hơn, không giống các thần thoại khác chủ yếu kể về việc sáng tạo thế giới và muôn loài của các vị thần.
HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
Mục tiêu: Viết được một đoạn văn nêu cảm nhận về VB Đi san mặt đất.
Nội dung: GV cho HS viết đoạn văn nêu cảm nhận về VB Đi san mặt đất.
Sản phẩm học tập: Đoạn văn nêu cảm nhận về VB Đi san mặt đất mà HS viết được.
Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, viết một đoạn văn nêu cảm nhận về VB Đi san mặt đất.
GV hướng dẫn HS: Có thể dựa vào các câu hỏi trong SGK để viết thành đoạn văn.
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
HS lắng nghe yêu cầu và hướng dẫn của GV, sau đó viết đoạn văn.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
GV mời 2 – 3 HS đọc đoạn văn mình viết trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe, nhận xét.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
GV nhận xét, đánh giá, khen ngợi HS.
* Hướng dẫn về nhà
- GV dặn dò HS:
+ Ôn tập bài Đi san mặt đất.
+ Soạn bài: Thực hành tiếng Việt trang 19.