Giáo án Ngữ Văn 10 (Chân trời sáng tạo) - Tiết 31: Nói và nghe "Trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu"

Ngày soạn: // Ngày dạy: //
TIẾT ...: NÓI VÀ NGHE. TRÌNH BÀY BÁO CÁO KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
MỤC TIÊU
Mức độ/ yêu cầu cần đạt:
- Biết trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu có sử dụng kết hợp phương tiện ngôn ngữ với các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ.
Năng lực
Năng lực chung
- Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự quản bản thân, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác...
Năng lực riêng biệt:
Năng lực trình bày suy nghĩ, cảm nhận của cá nhân.
Năng lực trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu.
Năng lực nghe và nắm bắt ý kiến, quan điểm của người nói; nhận xét, đánh giá về ý kiến, quan điểm đó.
Phẩm chất:
- Ý thức tự giác, tích cực trong học tập.
THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
Chuẩn bị của GV
Giáo án;
Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi;
Bảng phân công nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp;
Bảng giao nhiệm vụ học tập cho học sinh ở nhà.
Chuẩn bị của HS: SGK, SBT Ngữ văn 10, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.
TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
KHỞI ĐỘNG
Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập của mình. HS khắc sâu kiến thức nội dung bài học Trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu.
Nội dung: HS huy động tri thức đã có để thực hiện hoạt động khởi động.
Sản phẩm: Nhận thức và thái độ học tập của HS về bài học Trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu.
Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
GV đặt câu hỏi gợi dẫn cho HS: Theo em, các phương tiện phi ngôn ngữ nào có thể sử dụng kết hợp trong quá trình thuyết trình, báo cáo kết quả nghiên cứu Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
HS lắng nghe câu hỏi của GV, suy nghĩ để trả lời.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
GV mời 1 – 2 HS phát biểu trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe, nhận xét.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
GV nhận xét, đánh giá và bổ sung: Các phương tiện phi ngôn ngữ như hình ảnh, sơ đồ, bảng biểu...
GV dẫn vào bài học mới:. Bài học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu những yêu cầu và thực hành thuyết trình thông qua bài học Nói và nghe: Trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu.
HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Xác định các bước trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu
Mục tiêu: Xác định được các bước trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu.
Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi của GV liên quan đến các bước trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu.
Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS liên quan đến các bước trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu.
Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Nhiệm vụ 1:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
GV chia lớp thành 4 nhóm, yêu cầu các nhóm đọc thông tin trong SGK và tóm tắt nội dung của các bước khi trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu.
GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm, điền vào phiếu học tập số 2.
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
Các nhóm nghe yêu cầu của GV, sau đó thực hiện việc đọc và tóm tắt.
Bước 3: Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ
GV mời đại diện các nhóm trình bày kết quả trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe, nhận xét.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.
Xác định các bước trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu
Bước 1: Chuẩn bị nói
Xác định đề tài, mục đích nói, đối tượng người nghe, không gian và thời gian nói
+ Đề tài: Trình bày kết quả nghiên cứu có sử dụng trích dẫn, cước chú và phương tiện hỗ trợ.
+ Người nghe: thầy cô giáo bộ môn, bạn học trong lớp và một số khách mời.
+ Mục đích của bài nói là thuyết trình kết quả nghiên cứu của bản thân, sao cho người nghe hiểu được vấn đề và thuyết phục được người nghe về kết quả của đề tài nghiên cứu.
+ Không gian, thời gian: tiết học, phòng học của lớp.
Tìm ý, lập dàn ý
* Tìm ý
Xem lại phần tìm ý đã có trong
phần bài Viết.
Chuẩn bị các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ, dự kiến các ý kiến phản biện và chuẩn bị câu trả lời.
* Lập dàn ý
Triển khai theo các ý sau:
	Lí do chọn đề tài: tại sao bạn chọn đề tài nghiên cứu này? Đề tài nghiên cứu này có đóng góp gì?
	Câu hỏi nghiên cứu: giả thuyết bạn đặt ra trước khi tiến hành nghiên cứu.
	Phương pháp nghiên cứu: những phương pháp bạn lựa chọn thực hiện để kiểm chứng câu hỏi nghiên cứu.
	Kết quả nghiên cứu: kết quả bạn thu nhận được là gì? Kết quả ấy giúp khang định hay bác bỏ giả thuyết nghiên cứu?
	Kết luận: từ kết quả nghiên cứu, bạn khái quát lên ý nghĩa gì? Trên cơ sở đó, bạn có đề xuất gì?
Luyện tập
Bạn có thê luyện nói một mình bằng cách đứng trước gương để tập
trình bày, hoặc nói và tự ghi âm đê nghe lại, hoặc luyện tập với bạn.
2. Bước 2: Trình bày bài nói
- Lưu ý khi trình bày bài nói:
	Dựa vào phần tóm tắt ý đã chuẩn bị từ trước, ngoài ra bạn có thể sử dụng những tờ giấy nhỏ để viết, ghi chú ngắn gọn, nội dung nói dưới dạng từ, cụm từ,...
	Trình bày từ khái quát đến cụ thể: trình bày tóm tắt hệ thống ý của bài thuyết trình rồi đi vào từng phần.
	Phân tích, đánh giá, kết nối các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ với bài thuyết trình.
	Chú ý tương tác với người nghe, giọng điệu khi trình bày tự tin, nói rõ ràng, rành mạch.
3. Bước 3: Trao đổi, đánh giá
- Những lưu ý khi trao đổi với người nghe:
+ Có thái độ cầu thị, nghiêm tức lắng nghe và ghi chép ý kiến của người
nghe.
+ Lựa chọn một số câu hói, ý kiến phản biện mà bạn cho là quan trọng để phản hồi trong khuôn khổ thòi gian cho phép.
MẪU PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2:
THUYÉT TRÌNH KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CÓ SỬ DỤNG KÉT HỢP PHƯƠNG TIỆN NGÔN NGỮ VỚI CÁC PHƯƠNG TIỆN PHI NGÔN NGỮ
Tên đề tài:................................................................
Nhóm HS thực hiện: ......................................................
Bước 1: Chuẩn bị nói
Xác định mục đích, người nghe, không gian và thời gian nói
Tôi thực hiện bài nói này nhằm mục đích:...
Người nghe là: .................................................
Không gian, thời gian nói: ...............................
Tòi sẽ chọn cách thuyết trình:..
Bước 2: Tìm ý, lập dàn ý
Những ý chính tôi sẽ trình bày (dựa vào bài báo cáo kết quả nghiên cứu đã chuẩn bị ở phần Viết):
Những phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ TÔI sẽ sử dụng trong bài thuyết
trình:
1 .......................................................................................
2 .......................................................................................
3 .......................................................................................
Luyện tập
Những cách trình bày hấp dẫn: .......................
Dự kiến phần mở đầu: ....................................
Dự kiến phần kết: ...........................................
Hoạt động 3: Thực hành nói
Mục tiêu: HS thực hành được bài Nói Trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu.
Nội dung: HS giới thiệu, đánh giá trước lớp về nội dung và nghệ thuật của một bài thơ; nghe và nhận xét, đánh giá được nội dung, hình thức bài nói giới thiệu một bài thơ.
Sản phẩm học tập: Phần giới thiệu và đánh giá của HS.
Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
GV cho HS thời gian chuẩn bị bài nói.
GV yêu cầu mỗi nhóm cử 1 đại diện trình bày bài nói và nêu rõ yêu cầu với người nói, người nghe.
GV tổ chức buổi tọa đàm, báo cáo kết quả nghiên cứu.
GV thiết kế nhiệm vụ hướng dẫn HS rèn
III. Thực hành nói
luyện kĩ năng nghe. GV yêu cầu HS lắng nghe phần trình bày của bạn mình và đánh giá phần thể hiện của bạn dựa theo những tiêu chí được đề xuất trong SGK.
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
HS chuẩn bị bài nói.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
GV mời một HS lên bảng để nói, yêu cầu cả lớp nghe, ghi chép và trao đổi.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
GV nhận xét, đánh giá, khen ngợi HS.
HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
Mục tiêu: Củng cố kĩ năng nói và nghe trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu.
Nội dung: HS luyện tập việc nói và nghe trước lớp.
Sản phẩm học tập: Phần trình bày của HS, bảng kiểm.
Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
GV cho HS các nhóm tự kiểm kĩ năng trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu
Nội dung kiểm tra
Đạt
Chưa
đạt
Nội dung
bài thuyết
Nêu được lí do chọn đề tài.
Nêu được giả thuyết và phương pháp nghiên
trình
cứu.
Trình bày được kết quả nghiên cứu và kết luận
hợp lí.
Sử dụng chính xác, thống nhất các thuật ngữ.
Các kĩ thuật thuyết trình
Sử dụng ngôn ngữ khách quan, khoa học.
Khai thác hiệu quả các phương tiện giao tiếp phi
ngôn ngữ hỗ trợ.
Trình bày rõ ràng, rành mạch, đúng thời gian
quy định.
Tự tin, tương tác bằng mắt với người nghe,
giọng điệu và điệu bộ hợp lí.
Ghi nhận và phản hồi thoả đáng với những câu
hỏi, ý kiến phản biện của người nghe.
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
HS làm việc theo nhóm, tự nhận xét về bài nói của mình và rút ra kinh nghiệm.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
GV mời 1 – 2 HS lên bảng nói trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe.
GV cho cả lớp tiến hành đánh giá bằng bảng kiểm (đối với người nói và đối với người nghe).
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
GV nhận xét, đánh giá, khen ngợi HS.
HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
Mục tiêu: Vận dụng kiến thức đã học và kĩ năng nói, nghe để trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu với người thân.
Nội dung: HS sử dụng kiến thức đã học và kĩ năng nói, nghe để nói với người thân.
Sản phẩm học tập: Bài thuyết trình của HS tại nhà.
Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
GV yêu cầu HS về nhà thực hành thuyết trình và quay lại video kết quả nghiên cứu.
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
HS lắng nghe, về nhà thực hiện.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
GV cho HS nêu những câu hỏi còn thắc mắc.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
GV nhận xét, đánh giá buổi học.
* Hướng dẫn về nhà
- GV dặn dò HS:
+ Ôn tập lại các văn bản và kiến thức đã học ở Bài 4. Những di sản văn hóa.
+ Soạn trước bài Nghe và nắm bắt nội dung trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu