Giáo án Ngữ Văn 10 (Chân trời sáng tạo) - Tiết 68: Nói và nghe "Giới thiệu, đánh giá về nội dung, nghệ thuật của một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch"

Ngày soạn: // Ngày dạy://
NÓI VÀ NGHE
GIỚI THIỆU, ĐÁNH GIÁ NỘI DUNG, NGHỆ THUẬT CỦA MỘT TÁC PHẨM TỰ SỰ HOẶC TÁC PHẨM KỊCH
MỤC TIÊU
Mức độ/ yêu cầu cần đạt:
Nêu được vấn đề văn học có những ý kiến khác nhau.
Phân tích được giá trị nội dung nghệ thuật của 1 tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch.
Trình bày được quan điểm của bản thân về vấn đề, làm rõ sự tương đồng và khác biệt giữa ý kiến của bản thân với các ý kiến đã có.
Tạo được sự đồng thuận tích cực giữa bản thân với những người tham gia thảo luận.
Năng lực
Năng lực chung
- Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự quản bản thân, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, năng lực trình bày.
Năng lực riêng biệt
Năng lực thu thập thông tin liên quan đến bài học.
Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận, đưa ra ý kiến của về vấn đề
Năng lực tiếp thu tri thức, kĩ năng của kiểu bài để hoàn thành các yêu cầu của bài tập.
Phẩm chất:
Biết lắng nghe, trao đổi và thể hiện quan điểm của mình.
THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
Chuẩn bị của giáo viên:
Giáo án;
Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi;
Bảng phân công nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp;
Bảng giao nhiệm vụ học tập cho học sinh ở nhà;
Chuẩn bị của học sinh: SGK, SBT Ngữ văn 10, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.
TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
KHỞI ĐỘNG
Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng HS thực hiện nhiệm vụ học tập học tập của mình từ đó khắc sâu kiến thức nội dung bài học.
Nội dung: GV đặt những câu hỏi gợi mở vấn đề cho HS chia sẻ.
Sản phẩm: HS hoàn thành bài tập theo yêu cầu của GV.
Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
GV yêu cầu HS chuẩn bị cho bài nói, chuẩn bị bài nói về một tác phẩm kịch
hay văn bản tự sự.
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
HS nghe GV nêu yêu cầu, hoàn thành bài tập để trình bày trước lớp.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
GV mời 2 – 3 HS chia sẻ.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ
GV nhận xét, khen ngợi các HS đã chia sẻ.
GV dẫn vào bài: Trong bài học hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau thảo luận về giới thiệu đánh giá nội dung, nghệ thuật của một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch. Từ đó có nêu được quan điểm của bản thân về vấn đề đó.
HÌNH THÀNH KIẾN THỨC Hoạt động 1: Chuẩn bị bài nói
Mục tiêu: HS nắm được cách xây dựng bài nói đạt yêu cầu.
Nội dung: HS sử dụng SGK, kết hợp hướng dẫn của GV để chuẩn bị bài nói.
Sản phẩm học tập: Bài nói đã được chuẩn bị trước ở nhà.
Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học
1. Yêu cầu
tập
Nêu được vấn đề cần nói cũng
- GV yêu cầu HS đọc SGK và nêu yêu cầu
như vì sao nó lại nhiều tranh cãi
về bài thảo luận về một vấn đề đánh giá nội
Trinh bày được các ý kiến xung
dung, nghệ thuật của một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch
GV dành khoảng 5 phút cho HS tự soát lại nội dung bài nói đã chuẩn bị ở nhà (dựa trên hướng dẫn của SHS và những nhiệm vụ được GV giao thực hiện trước đó).
GV hướng dẫn:
+ Lựa chọn đề tài
Lựa chọn một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch để phân tích những giá trị nội dung nghệ thuật. Vì thế tốt nhất nên chọn một văn bản đã học để phân tích.
+ Tìm ý và sắp xếp ý
Để tránh nói chung chung hoặc lan man, bạn cần phải đặt tên cho bài nói (tên bài thề hiện rõ điều muốn nói, cả về nội dung và định hướng). Việc xác định ý và sắp xếp ý cũng được thực hiện theo quy trình giống như ở hoạt động Viết trước đó.
+ Xác định từ ngữ then chốt.
Có thể sử dụng các cụm từ phù hợp với kiểu bài nói này như: về vấn đề này, tôi xin tập trung nói về việc...; quan điểm chinh cùa tôi về vấn đề là...;...
- GV yêu cầu HS các nhóm luyện tập.
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
quanh vấn đề. Ý kiến đồng thuận và phản bác. Lý luận dẫn chứng cụ thể.
Ý kiến quan điểm cá nhân của bạn về vấn đề đó. Nếu luận điểm lý lẽ, dẫn chứng để thuyết phục người nghe
2. Chuẩn bị bài nói
Lựa chọn đề tài
Tìm ý và sắp xếp ý
Xác định từ ngữ then chốt.
HS nghe câu hỏi, thảo luận nhóm và hoàn thành yêu cầu.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận hoạt động và thảo luận
GV mời đại diện HS trình bày kết quả trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe và nhận xét, góp ý, bổ sung.
Bước 4: Đánh giá kết quả HS thực hiện nhiệm vụ học tập
GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức
è Ghi lên bảng.
Hoạt động 2: Thực hành nói và nghe
Mục tiêu: nắm được các kĩ năng khi trình bày bài nói.
Nội dung: HS thảo luận, trình bày trong nhóm và trước lớp
Sản phẩm học tập: HS áp dụng các yêu cầu bài văn nghị luận giới thiệu, đánh giá về nội dung và nghệ thuật của một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch.
Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV lưu ý HS một số vấn đề:
+ Giới thiệu rõ nhan để bài nói, cho biết lí do lựa chọn đề tài.
2. Trình bày bài nói
+ Nêu các ý kiến xung quanh vấn đề. Ý kiến cá nhân cuả mình về vấn đề.
+ Sử dụng hợp lí các từ ngữ then chốt như đã gợi ý trong SGK.
+ Sử dụng các phương tiện phi ngôn ngữ nếu cần thiết.
GV yêu cầu HS trình bày và lắng nghe đọc kĩ yêu cầu với người nói và người nghe để hoàn thành nhiệm vụ.
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
HS luyện tập bài nói.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận hoạt động và thảo luận
HS trình bày kết quả trước lớp, GV yêu cầu cả lớp nghe và nhận xét, góp ý, bổ sung và hoàn thiện bảng kiểm theo phiếu dưới đây
Bước 4: Đánh giá kết quả HS thực hiện nhiệm vụ học tập
GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến
thức
Người nói
Người nghe
Nêu sự hưởng ứng đối với đề tài của cuộc thảo luận
Tóm tắt và đánh giá các ý kiến đã có về vấn đề, nêu cách nhìn nhận riêng của mình và làm rõ căn cứ của cách nhìn nhận đó.
Tóm tắt lại ý kiến của bản thân, nêu những điểm cần được đồng thuận, nhận
mạnh sự bổ ích của cuộc thảo luận...
- Nghe trên tinh thần sẵn sàng đưa ra ý kiến hôi đáp của mình để thúc đẩy cuộc thảo luận đạt kết quả tích cực
- Ghi vắn tắt những điểm cần tranh luận với người nói
Hoạt động 3: Trao đổi về bài nói
Mục tiêu: Nắm được tiêu chí đánh giá bài nói và đưa ra được nhận xét về bài nói.
	Nội dung: HS sử dụng phiếu đánh giá theo tiêu chí để đánh giá bài nói của bạn.
Sản phẩm học tập: HS hoàn thành phiếu đánh giá theo tiêu chí.
Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV phát cho HS phiếu đánh giá và
yêu cầu HS đọc kĩ, trao đổi và đánh dấu vào các cột phù hợp.
3. Trao đổi bài nói
Sau khi hoàn thành, GV thu lại những phiếu làm cơ sở đánh giá hoạt động nói và nghe cho HS.
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
HS nghe yêu cầu, thực hiện nhận xét bài nói và đánh giá theo các tiêu chí như trong bảng.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận hoạt động và thảo luận
GV mời đại diện HS trình bày nhận xét và thảo luận về những ý kiến đóng góp
Bước 4: Đánh giá kết quả HS thực hiện nhiệm vụ học tập
GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến
thức è Ghi lên bảng.
Nội dung kiểm tra
Đạt
Chưa đạt
Chuẩn bị nghe
Dự kiến những điều cần trao đổi về nội dung và nghệ thuật của các tác
phẩm tự sự/kịch
Đọc tác phẩm, tìm hiểu những tài liệu
liên quan, chủ đề bài nói
Chuẩn bị giấy, bút để ghi chép
Lắng nghe và
Ghi chép tóm tắt nội dung bài nói
ghi chép
dưới dạng từ khóa, sơ đồ
Ghi chép tóm tắt đánh giá của người nói về nội dung và nghệ thuật của tác
phẩm
Ghi lại câu hỏi liên quan đến nội dung
và nghẹ thuật của tác phẩm nảy sinh trong quá trình nghe
Trao đổi, nhận xét, đánh giá
Xác nhận lại quan điểm, ý kiến của
người nói trước khi bày tỏ ý kiến cá nhân
Khẳng định sự đồng tình với những ý
kiến, quan điểm của người nói
Nêu những điều chưa rõ hoặc chưa
thống nhất ý kiến với người nói
Nhận xét về cách trình bày bài nói
Thái	độ	và ngôn ngữ
Thể hiện thái độ hợp tác, tôn trọng ý kiến của người nói trong quá trình
nghe và trao đổi, nhận xét đánh giá
Sử dụng ngôn ngữ, giọng điệu phù
hợp khi trao đổi với người nói
HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
Mục tiêu: Biết vận dụng kiến thức đã học để viết đoạn văn.
Nội dung: Sử dụng kiến thức đã học để viết đoạn văn phân tích một chi tiết tiểu biểu trong tác phẩm đã học.
Sản phẩm học tập: HS nêu được những vấn đề đặt ra từ các tác phẩm.
Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
GV nêu yêu cầu: Hãy chọn viết về một tác phẩm văn học mà em yêu thích. Dựa vào bài viết này để lập dàn ý cho một bài thuyết trình và tập thuyết trình trên cơ sở dàn ý đó.
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
HS nghe yêu cầu và thực hiện bài làm.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
Hs hoàn thành bài làm, chỉnh sửa.
GV khuyến khích HS quay video phần tình bày nói ở nhà và nộp cho GV.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ
GV nhận xét, lưu ý cả lớp, khen ngợi HS đã trình bày baì tập trước lớp.
* Hướng dẫn về nhà
GV dặn dò HS:
+ Soạn bài: Ôn tập