Giáo án Ngữ Văn 6 (Cánh Diều) - Bài 10: Văn bản thông tin (Thuật lại sự việc theo nguyên nhân-kết quả) - Phần 2: Đọc hiểu văn bản Điều gì giải bóng đá Việt Nam chiến thắng

Tiết: .................. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN 
ĐIỀU GÌ GIÚP BÓNG ĐÁ VIỆT NAM CHIẾN THẮNG?
 I. MỤC TIÊU
1. Về kiến thức: 
 	- Những thông tin về nguyên nhân chiến thắng của bóng đá Việt Nam.
 	- Cách triển khai thông tin theo mối quan hệ nguyên nhân – kết quả.
2. Về năng lực: 
 	- Nhận biết được đặc điểm của một số yếu tố hình thức (nhan đề, bố cục, sa pô, hình ảnh, cách triển khai, ), nội dung (đề tài, vấn đề, ý nghĩa,) của văn bản thông tin, cách triển khai thông tin theo mối quan hệ nguyên nhân – kết quả.
 	- Phân tích được những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của văn bản.
3. Về phẩm chất: 
 	- Trung thực và có trách nhiệm trong việc tiếp nhận, truyền đạt thông tin về các sự kiện.
 	- Rút ra bài học cho bản thân từ những nguyên nhân giúp bóng đá Việt Nam chiến thắng: sự tự tin, có khát vọng, có tinh thần đoàn kết.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
 	- SGK, SGV.
 	- Tranh ảnh về đội tuyển bóng đá Việt Nam.
 	- Máy chiếu, máy tính.
 	- Giấy A1 hoặc bảng phụ để HS làm việc nhóm.
 	- Phiếu học tập.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. HĐ 1: MỞ ĐẦU
Mục tiêu: HS kết nối kiến thức trong cuộc sống vào nội dung của bài học.
Nội dung: GV hỏi, HS trả lời.
Sản phẩm: Câu trả lời của HS.
Tổ chức thực hiện: 
B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV)
- Em có thích bóng đá không? Em yêu thích đội tuyển nào?
- Hai bức tranh sau gợi nhắc cho em sự kiện gì trong kì Seagame 2019?
B2: Thực hiện nhiệm vụ: HS suy nghĩ cá nhân
B3: Báo cáo, thảo luận: HS trả lời câu hỏi của GV 
B4: Kết luận, nhận định (GV): 
 	Nhận xét câu trả lời của HS và kết nối vào hoạt động hình thành kiến thức mới.
 	Hai hình ảnh trên ghi lại hai sự kiện vinh quang của bóng đá Việt Nam: Tại Seagame 2019, U22 Việt Nam và tuyển nữ Việt Nam đều giành được Huy chương Vàng. Vậy những nguyên nhân chính nào đã dẫn đến những thành công vang dội như vậy? Chúng ta hãy cùng chuyển sang tiết học ngày hôm nay để cùng khám phá nhé!
2. HĐ 2: Hình thành kiến thức mới
I. TÌM HIỂU CHUNG
Mục tiêu: Giúp HS nắm được những thông tin chính về văn bản: xuất xứ, đề tài.
Nội dung: 
- Hs đọc, quan sát SGK và tìm thông tin.
- GV hướng dẫn HS đọc văn bản và đặt câu hỏi
Tổ chức thực hiện
Dự kiến sản phẩm
B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV)
- Hướng dẫn cách đọc & yêu cầu HS đọc.
- Giao nhiệm vụ thông qua hệ thống câu hỏi:
 ? Nêu xuất xứ của văn bản. Thời điểm văn bản ra đời, bóng đá Việt Nam có vị trí như thế nào trong đấu trường khu vực Đông Nam Á?
? Đề tài chính của văn bản là gì?
? Hãy chia bố cục của văn bản theo trật tự các đoạn nêu nguyên nhân và kết quả. Cách triển khai vấn đề theo trật tự đó được gọi là gì?
B2: Thực hiện nhiệm vụ
HS: 
- Đọc văn bản
- Làm việc cá nhân.
GV:
- Chỉnh cách đọc cho HS (nếu cần).
- Theo dõi, hỗ trợ HS trong hoạt động nhóm.
B3: Báo cáo, thảo luận
HS: Trình bày sản phẩm của mình. Theo dõi, nhận xét, bổ sung cho bạn (nếu cần).
GV: 
- Nhận xét cách đọc của HS.
- Hướng dẫn HS trình bày bằng cách nhắc lại từng câu hỏi
B4: Kết luận, nhận định (GV)
- Nhận xét về thái độ học tập & sản phẩm học tập của HS.
- Chốt kiến thức và chuyển dẫn vào mục sau .
- Xuất xứ: Bài viết được đăng ở trang web: thethaovanhoa.vn vào 15/12/2019. (Thời điểm bóng đá Việt Nam đang “thống trị” khu vực Đông Nam Á ở thời điểm hiện tại)
- Đề tài: Những nguyên nhân dẫn đến chiến thắng của bóng đá Việt Nam.
- Bố cục: 2 phần
 + Phần 1: Từ đầu”thời điểm hiện tại”: Kết quả của bóng đá Việt Nam ở thời điểm hiện tại.
 + Phần 2: Những nguyên nhân chính dẫn đến chiến thắng của bóng đá Việt Nam.
→ Cách triển khai vấn đề theo trật tự nhân quả.
II. TÌM HIỂU CHI TIẾT
Vị thế của bóng đá Việt Nam ở thời điểm hiện tại
*Mục tiêu: Giúp HS tìm được những thành tựu mà bóng đá Việt Nam đạt được trong thời điểm hiện tại.
* Nội dung:
 + Gv sử dụng kĩ thuật (KT) đặt câu hỏi.
 + HS làm việc cá nhân để hoàn thiện nhiệm vụ.
 + HS trình bày sản phẩm, theo dõi, nhận xét và bổ sung cho bạn (nếu cần).
Tổ chức thực hiện
Sản phẩm
B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV)
- Hướng dẫn cách đọc & yêu cầu HS đọc.
- Giao nhiệm vụ thông qua hệ thống câu hỏi:
? Ở thời điểm hiện tại, bóng đá Việt Nam có vị thế như thế nào trong khu vực Đông Nam Á? Nêu dẫn chứng để chứng minh.
B2: Thực hiện nhiệm vụ
HS: 
- Đọc văn bản
- Làm việc cá nhân.
GV:
- Chỉnh cách đọc cho HS (nếu cần).
- Theo dõi, hỗ trợ HS trong hoạt động nhóm.
B3: Báo cáo, thảo luận
HS: Trình bày sản phẩm của mình. Theo dõi, nhận xét, bổ sung cho bạn (nếu cần).
GV: 
- Nhận xét cách đọc của HS.
- Hướng dẫn HS trình bày bằng cách nhắc lại từng câu hỏi
B4: Kết luận, nhận định (GV)
- Nhận xét về thái độ học tập & sản phẩm học tập của HS.
- Chốt kiến thức và chuyển dẫn vào mục sau .
Bóng đá Việt Nam đang thống trị khu vực Đông Nam Á (ĐNÁ) ở thời điểm hiện tại:
 - Đội tuyển bóng đá nam: vô địch AFF CUP 2018.
 - Đội tuyển bóng đá nữ: đăng quang ở giải vô địch ĐNÁ năm 2019.
- U22 Việt Nam và tuyển nữ Việt Nam đều giành Huy chương Vàng tại Seagame 2019.
Những nguyên nhân chính dẫn đến chiến thắng của bóng đá Việt Nam
* Mục tiêu: Giúp HS
- Tìm được những nguyên nhân chính dẫn đến chiến thắng của bóng đá Việt Nam.
- Nhận biết kiểu chữ và cách đánh số các đề mục để làm nổi bật thông tin chính.
* Nội dung: 
- GV sử dụng KT đặt câu hỏi
- HS làm việc cá nhân để hoàn thiện nhiệm vụ.
- HS trình bày sản phẩm, theo dõi, nhận xét và bổ sung cho bạn (nếu cần).
Tổ chức thực hiện
Sản phẩm
B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV)
- Giao nhiệm vụ thông qua hệ thống câu hỏi:
?Hãy tóm tắt những nguyên nhân chính giúp bóng đá Việt Nam chiến thắng. Vì sao bài viết dành phần lớn nội dung để nói về các nguyên nhân này?
?Trong các nguyên nhân ở trên, em thích nguyên nhân nào nhất? Vì sao?
?Từ những nguyên nhân chính dẫn giúp bóng đã Việt Nam chiến thắng, em rút ra được bài học gì cho mình.
?Dựa vào các câu dẫn từ tờ báo Smmsport trong văn bản trên, em hãy nêu nhận xét về thái độ của tờ báo ấy đối với bóng đá Việt Nam.
B2: Thực hiện nhiệm vụ
HS: 
- Đọc văn bản
- Làm việc cá nhân 2’, nhóm 5’
+ 2 phút đầu, HS ghi kết quả làm việc ra phiếu cá nhân.
+ 5 phút tiếp theo, HS làm việc nhóm, thảo luận và ghi kết quả vào ô giữa của phiếu học tập, dán phiếu cá nhân ở vị trí có tên mình.
GV: Theo dõi, hỗ trợ HS trong hoạt động nhóm.
B3: Báo cáo, thảo luận
HS: Trình bày sản phẩm của nhóm mình. Theo dõi, nhận xét, bổ sung cho nhóm bạn (nếu cần).
GV: 
- Nhận xét cách đọc của HS.
- Hướng dẫn HS trình bày bằng cách nhắc lại từng câu hỏi
B4: Kết luận, nhận định (GV)
- Nhận xét về thái độ học tập & sản phẩm học tập của HS.
- Chốt kiến thức và chuyển dẫn vào mục sau .
- Lòng khao khát của các cầu thủ.
- Sự tự tin.
- Sự tiến bộ của V-League.
- Các cầu thủ Việt Nam gắn bó trong thời gian dài.
- Được dẫn dắt bởi huấn luyện viên giỏi.
Đặc sắc nghệ thuật
Mục tiêu: Giúp HS
Nhận biết những đặc sắc nghệ thuật và tác dụng của chúng khi sử dụng trong văn bản.
Nội dung: 
- GV sử dụng KT đặt câu hỏi, tổ chức hoạt động nhóm cho HS.
- HS làm việc cá nhân, làm việc nhóm, trình bày sản phẩm, quan sát và bổ sung (nếu cần)
 Tổ chức thực hiện
Sản phẩm
B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV)
- Chia nhóm.
- Phát phiếu học tập số 1 & giao nhiệm vụ:
?Văn bản đã sử dụng kiểu chữ và cách đánh số các đề mục, số liệu và hình ảnh như thế nào để làm nổi bật các thông tin chính?
? Các từ được đặt trong dấu ngoặc kép ở văn bản trên được dùng với nghĩa khác nghĩa thông thường như thế nào?
?Bố cục văn bản được phân chia theo trật tự nhân quả, theo em cách triển khai vấn đề theo trật tự nhân quả có tác dụng gì?
B2: Thực hiện nhiệm vụ
HS: 
- 2 phút làm việc cá nhân
- 3 phút thảo luận cặp đôi và hoàn thành phiếu học tập.
B3: Báo cáo, thảo luận
GV:
- Yêu cầu HS trình bày.
- Hướng dẫn HS trình bày (nếu cần).
HS
- Đại diện 1 nhóm lên trình bày sản phẩm.
- Các nhóm khác theo dõi, quan sát, nhận xét, bổ sung cho nhóm bạn (nếu cần).
B4: Kết luận, nhận định (GV)
- Nhận xét về thái độ làm việc, sản phẩm của các nhóm.
- Chốt kiến thức, chuyển dẫn sang mục sau.
- Dùng kiểu chữ in đậm và cách đánh số đề mục, dùng số liệu và hình ảnh nổi bật.
→ Làm nổi bật thông tin chính.
- Sử dụng các từ ngữ chuyển nghĩa mang tính biểu cảm cao.
- Cách triển khai vấn đề theo trật tự nhân quả.
→Giúp vb dễ hiểu, thông tin nhanh.
B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV)
- Chia nhóm lớp theo bàn
- Phát phiếu học tập số 2
- Giao nhiệm vụ nhóm:
? Nêu khái quát những đặc sắc nghệ thuật được sử dụng trong văn bản?
? Nội dung chính của văn bản?
? Ý nghĩa của văn bản.
B2: Thực hiện nhiệm vụ
HS:
Suy nghĩ cá nhân 2’ và ghi ra giấy.
Làm việc nhóm 5’ (trao đổi, chia sẻ và đi đến thống nhất để hoàn thành phiếu học tập).
GV hướng theo dõi, quan sát HS thảo luận nhóm, hỗ trợ (nếu HS gặp khó khăn).
B3: Báo cáo, thảo luận
HS: Đại diện lên báo cáo kết quả thảo luận nhóm, HS nhóm khác theo dõi, nhận xét và bổ sung (nếu cần) cho nhóm bạn.
GV: Yêu cầu HS nhận xét, đánh giá chéo giữa các nhóm.
B4: Kết luận, nhận định (GV)
- Nhận xét thái độ và kết quả làm việc của từng nhóm.
- Chuyển dẫn sang đề mục sau.
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật
-Dùng kiểu chữ in đậm và cách đánh số đề mục, dùng số liệu và hình ảnh nổi bật.
-Cách triển khai vấn đề theo trật tự nhân quả.
2. Nội dung
- Những nguyên nhân chính giúp bóng đá Việt Nam chiến thắng.
- Thái độ trân trọng, ngưỡng mộ và khâm phục của tờ báo Smmsport đối với bóng đá Việt Nam.
3. Ý nghĩa
 Cần tự tin, đoàn kết, có khát vọng mạnh mẽ để đạt được ước mơ.
 	3. HĐ 3: Luyện tập
 	a) Mục tiêu: Vận dụng kiến thức của bài học vào việc làm bài tập cụ thể
 	b) Nội dung: HS suy nghĩ cá nhân làm bài tập của GV giao
 	c) Sản phẩm: Đáp án đúng của bài tập 
 	d) Tổ chức thực hiện
B1: Chuyển giao nhiệm vụ: Giáo viên giao bài tập cho HS
Bài tập 1: Giả định văn bản vừa học cần thêm một đoạn văn nữa. Hãy viết một đoạn văn ngắn đáp ứng yêu cầu này và dự kiến vị trí mà nó được đặt trong văn bản .
B2: Thực hiện nhiệm vụ
GV hướng dẫn HS: ý chính của đoạn văn, cách triển khai đoạn văn.
HS tìm ý chính và sử dụng cách triển khai đoạn văn hợp lí.
B3: Báo cáo, thảo luận: 
- GV yêu cầu HS trình bày sản phẩm của mình.
- HS trình bày, theo dõi, nhận xét, đánh giá và bổ sung cho bài của bạn (nếu cần).
B4: Kết luận, nhận định: GV đánh giá bài làm của HS bằng điểm số.
 	4. HĐ 4: Vận dụng, mở rộng
 	a) Mục tiêu: Phát triển năng lực sử dụng CNTT trong học tập.
 	b) Nội dung: GV giao nhiệm vụ, HS thực hiện nhiệm vụ.
 	c) Sản phẩm: Sản phẩm của HS sau khi đã được chỉnh sửa (nếu cần).
 	d) Tổ chức thực hiện
B1: Chuyển giao nhiệm vụ: (GV giao nhiệm vụ)
? Hãy tìm ví dụ về các văn bản thông tin và chỉ ra các yếu tố của văn bản thông tin trong văn bản đó? 
- Nộp sản phẩm về hòm thư của GV hoặc chụp lại gửi qua zalo nhóm lớp.
B2: Thực hiện nhiệm vụ
GV hướng dẫn HS xác định nhiệm vụ và tìm kiếm tư liệu trên nhiều nguồn
HS đọc, xác định yêu cầu của bài tập và tìm kiếm tư liệu trên mạng internet
B3: Báo cáo, thảo luận
GV hướng dẫn các em cách nộp sản phẩm.
HS nộp sản phẩm cho GV qua hệ thống CNTT mà GV hướng dẫn.
B4: Kết luận, nhận định (GV)
Nhận xét ý thức làm bài của HS (HS nộp bài không đúng qui định (nếu có)).
* HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ
- Ôn lại và nắm chắc kiến thức đã học
- Hoàn thiện bài tập. Lập kế hoạch và thực hiện tốt bài tập vận dụng
- Soạn bài: Thực hành Tiếng Việt.
+ Trả lời câu hỏi theo hướng dẫn sgk
+...