Giáo án Ngữ Văn 7 (Chân trời sáng tạo) - Tiết 49: Đọc mở rộng theo thể loại Đừng từ bỏ cố gắng

Đọc mở rộng theo thể loại
Tiết :
ĐỪNG TỪ BỎ CỐ GẮNG
(Trần Thị Cẩm Quyên)
1. Mục tiêu 
1.1. Kiến thức
- Nhận biết được đặc điểm VB nghị luận về một vấn đề trong đời sống.
- Chỉ ra mối quan hệ giữa đặc điểm VB với mục đích của nó.
- Nhận biết được các ý kiến, lí lẽ, bằng chứng trong VB; chỉ ra mối liên hệ giữa các ý kiến, lí lẽ, bằng chứng.
- Nêu được những trải nghiệm trong đời sống đã giúp bản thân hiểu hơn các ý tưởng hay vấn đề đặt ra trong VB.
1.2. Năng lực
a. Năng lực chung: 
- Giao tiếp và hợp tác trong làm việc nhóm và trình bày sản phẩm nhóm 
- Phát triển khả năng tự chủ, tự học qua việc đọc và hoàn thiện phiếu học tập ở nhà 
- Giải quyết vấn đề và tư duy sáng tạo trong việc chủ động tạo lập văn bản 
b. Năng lực riêng biệt:
- Năng lực thưởng thức văn học/ cảm thụ thẩm mĩ
- Năng lực giao tiếp tiếng Việt
1.3. Về phẩm chất:
- Chăm chỉ và có trách nhiệm với việc chuẩn bị bài và thực hiện nhiệm vụ học tập trên lớp.
2. Thiết bị dạy học và học liệu
2.1. Giáo viên:
- Kế họa bài học; Máy chiếu, máy tính
- Phiếu bài tập.
2.2. Học sinh:
 SGK, SBT Ngữ văn 7, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.
3. Tiến trình dạy học
3.1. Hoạt động 1: Khởi động
a. Mục tiêu: 
- Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập
b. Nội dung: Giáo viên cho học sinh nghe và nêu cảm nhận về ý nghĩa của bài hát Đường đến ngày vinh quang của Nhạc sĩ - Ca sĩ Trần Lập.
Link: 
c. Sản phẩm: Câu trả lời của học sinh
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập
GV yêu cầu học sinh nghe bài hát: Đường đến ngày vinh quang của Nhạc sĩ - Ca sĩ Trần Lập. 
? Lời bài hát có ý nghĩa như thế nào? 
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập
HS thực hiện nhiệm vụ cá nhân 
Bước 3: Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ HT
- GV: Yêu cầu HS trình bày.
- HS: trình bày sản phẩm.
- Các HS khác theo dõi, quan sát, nhận xét, bổ sung (nếu cần) .
Bước 4: Kết luận, nhận định 
- Từ học sinh chia sẻ 	
- GV: Trong bài hát những điều mộc mạc, giản dị, rất tự nhiên ấy nhắc nhở mỗi chúng ta chỉ cần không ngừng nỗ lực cố gắng trước khó khăn thử thách thì thành công sẽ đến. Đừng từ bỏ cố gắng, đừng chùn bước trước khó khăn..... Vào bài mới
3.2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức
I. Đọc văn bản
a. Mục tiêu
- Giúp học sinh biết cách đọc 1 văn bản nghị luận 
b. Nội dung: Giáo viên hướng dẫn học sinh đọc văn bản
c. Sản phẩm: Phần đọc của học sinh
d. Tổ chức thực hiện: 
HOẠT ĐỘNG CỦA GV&HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV) 
- Hướng dẫn cách đọc & yêu cầu cá nhân HS đọc. (đọc to, diễn cảm) 
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS nghe GV hướng dẫn, đọc mẫu, luyện đọc 
Bước 3: Báo cáo thảo luận
HS đọc to, diễn cảm văn bản
Bước 4: Kết luận, nhận định (GV)
- Nhận xét thái độ và kết quả làm việc của từng HS, chỉ ra những ưu điểm và hạn chế của HS.
II. Khám phá văn bản
1. Các yếu tố nghị luận trong VB “Đừng từ bỏ cố gắng” 
a. Mục tiêu
- Nắm được thông tin về thể loại văn nghị luận, đọc văn bản 
b. Nội dung: Giáo viên hướng dẫn học sinh hoàn thành phiếu học tập
c. Sản phẩm: Phiếu học tập của học sinh.
d. Tổ chức thực hiện: 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV) 
- GV nêu câu hỏi: Phát phiếu học tập & giao nhiệm vụ: (phần này đã được chuẩn bị bài ở nhà)
? Em hãy xác định ý kiến, các lí lẽ và bằng chứng của văn bản "Đừng từ bỏ cố gắng" 
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS thực hiện nhiệm vụ cá nhân tại nhà 
Bước 3: Báo cáo thảo luận
GV:
- Yêu cầu HS trình bày.
- Hướng dẫn HS trình bày (nếu cần).
HS:
- HS trình bày sản phẩm đã làm ở nhà trước lớp.
- Các HS khác theo dõi, quan sát, nhận xét, bổ sung (nếu cần) .
Bước 4: Kết luận, nhận định (GV)
- Nhận xét thái độ và kết quả làm việc của từng HS, chỉ ra những ưu điểm và hạn chế của HS.
- Chốt kiến thức.
+ Văn bản NL sử dụng các lí lẽ dẫn chứng cụ thể, rõ ràng 
+ Văn bản đưa đến quan điểm về sự nỗ lực cố gắng trước khó khăn thử thách, con người sẽ thành công.
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Vấn đề cần bàn luận:
“Đừng từ bỏ cố gắng”
Ý kiến: Trong cuộc sống con người luôn phải đối mặt với khó khăn, thách thức, trở ngại; muốn thành công phải học cách chấp nhận, đối mặt, vượt qua thất bại của chính mình; rút ra bài học, biến thất bại thành đòn bẩy để hướng đến thành công, không suy sụp hay bỏ cuộc.
Lí lẽ + bằng chứng:
- Lí lẽ: Thành công bắt đầu từ những khó khăn, thất bại hàng vạn lần. Kiên trì nỗ lực theo đuổi ước mơ sẽ tôi luyện bản lĩnh, mở rộng tầm nhìn, trưởng thành hơn. 
- Bằng chứng: 
+ Thô-mát Ê-đi-sơn từng bị đánh giá là “dốt đến mức không học được bất cứ thứ gì’, trải qua nhiều thất bại trước khi phát minh ra dây tóc bóng đèn - phát minh mang kỉ nguyên ánh sáng cho nhân loại.
+ Ních Vu-chi-xích khiếm khuyết tứ chi có thể lội, lướt ván, trở thành nhà diễn thuyết nổi tiếng, là người truyền cảm hứng cho nhiều người vươn tới cuộc sống không giới hạn.
2. Mục đích, đặc điểm của VB nghị luận “Đừng từ bỏ cố gắng” 
a. Mục tiêu
- Nắm được đặc điểm, mục đích, tác dụng thể hiện mục đích của văn văn bản Đừng từ bỏ cố gắng
b. Nội dung: Thông qua hoạt động cá nhân, hđ nhóm, HS nắm bắt được mục đích, đặc điểm của VB Đừng từ bỏ cố gắng
c. Sản phẩm: Câu trả lời và kết quả thảo luận của học sinh.
d. Tổ chức thực hiện: 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV) 
- Nhiệm vụ 1: VB Đừng từ bỏ cố gắng được viết ra nhằm mục đích gì?
- Nhiệm vụ 2: Hoàn thiện bảng bài tập trong SGK trang 17 (thời gian thảo luận 3 phút)
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ HT
NV1: suy nghĩ cá nhân và trả lời câu hỏi
NV2: Thảo luận nhóm (6 nhóm)
Bước 3: Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ HT
* NV 1:
GV:
- Yêu cầu HS trình bày.
HS:
- HS trình bày ý kiến.
- Các HS khác theo dõi, quan sát, nhận xét, bổ sung (nếu cần) .
* NV 2:
GV:
- Yêu cầu các nhóm trình bày kết quả thảo luận.
HS:
- Đại diện nhóm trình bày ý kiến.
- Các nhóm khác theo dõi, quan sát, nhận xét, bổ sung (nếu cần) .
Bước 4: Kết luận, nhận định (GV)
- Nhận xét thái độ và kết quả làm việc của từng HS, chỉ ra những ưu điểm và hạn chế của HS.
- Chốt kiến thức.
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
* NV 1: Mục đích: thuyết phục người đọc hiểu được trong cuộc sống luôn có những khó khăn, thử thách và thất bại nhưng con người cần phải nỗ lực, có ý chí và niềm tin ắt sẽ thành công. 
* NV 2:
Đặc điểm của VB nghị luận về một vấn đề đời sống
Biểu hiện trong VB Đừng từ bỏ cố gắng
Tác dụng trong việc thực hiện mục đích VB
Thể hiện rõ ý khen, chê, đồng tình, phản đối với hiện tượng, vấn đề cần bàn luận
Thể hiện quan điểm đồng tình với vấn đề cần bàn luận
Người đọc nhận rõ được những mặt tích cực của vấn đề đặt ra trong bài viết
Trình bày những lí lẽ, bằng chứng để thuyết phục người đọc, người nghe
- Lí lẽ: Thành công bắt đầu từ những khó khăn, thất bại hàng vạn lần. Kiên trì nỗ lực theo đuổi ước mơ sẽ tôi luyện bản lĩnh, mở rộng tầm nhìn, trưởng thành hơn. 
- Bằng chứng: 
+ Thành công của Thô-mát Ê-đi-sơn 
+ Sự nỗ lực hết mình của Ních Vu-chi-xích, một người sinh ra bị khiếm khuyết tứ chi 
Các lí lẽ, bằng chứng có mối liên hệ chặt chẽ với nhau, giúp củng cố ý kiến, tăng tính thuyết phục cho VB
Ý kiến, lí lẽ, bằng chứng được sắp xếp theo một trình tự hợp lí
Ý kiến, lí lẽ, bằng chứng được sắp xếp theo một trình tự hợp lí
Bài nghị luận khoa học, chặt chẽ.
3.3. Hoạt động 3: Luyện tập
a. Mục tiêu: Củng cố kiến thức đã học
b. Nội dung: Giáo viên hỏi, HS chia sẻ
c. Sản phẩm: Câu trả lời của học sinh.
d. Tổ chức thực hiện: 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV)
GV tổ chức trò chơi “Đón khách lên xe buýt”. HS sẽ giúp các bạn học sinh lên xe buýt bằng cách điền từ còn thiếu vào dấu “”.
Câu 1: Văn nghị luận là loại văn bản có mục đích nhằm thuyết phục người đọc (người nghe) về ... 
TL: Một vấn đề
Câu 2: Trong văn nghị luận, người viết trình bày ... về một ... mà mình quan tâm, sử dụng lí lẽ .... để củng cố cho ý kiến của mình.
TL: ý kiến – vấn đề – bằng chứng
Câu 3: Lí lẽ: Cơ sở cho ý kiến, .... của ....
TL: Quan điểm – người viết
Câu 4: Bằng chứng: những minh chứng làm rõ cho lí lẽ, có thể là ...... , ........ , ....... từ thực tế.
TL: nhân vật – sự kiện – số liệu
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ
- HS suy nghĩ để trả lời các câu hỏi
Bước 3: Báo cáo, thảo luận 
- HS tham gia trò chơi bằng cách trả lời các câu hỏi
Bước 4: Kết luận, nhận định (GV)
- Nhận xét thái độ và kết quả làm việc của từng HS
- Chốt kiến thức.
3.4. Hoạt động 4: Vận dụng
a) Mục tiêu: HS vận dụng kiến thức bài học vào giải quyết tình huống trong thực tiễn.
b) Nội dung: GV giao nhiệm vụ, HS thực hiện nhiệm vụ.
c) Sản phẩm: Chia sẻ của học sinh
d) Tổ chức thực hiện
B1: Chuyển giao nhiệm vụ
GV giao nhiệm vụ: Cuộc đời của mỗi chúng ta có thể ví như một hành trình tri thức, một hành trình gian nan, khó khăn đầy thử thách nhưng cũng đầy ắp những điều lí thú mở ra trước mắt. Em hãy viết đoạn văn ngắn (khoảng 150 chữ) trình bày ý kiến của mình về vấn đề trên, trong đoạn văn có sử dụng ít nhất một phép liên kết. 
B2: Thực hiện nhiệm vụ
HS viết đoạn văn
B3: Báo cáo, thảo luận
HS có thể chia sẻ trong tiết học sau hoặc nộp bài cho giáo viên
B4: Kết luận, nhận định
 Nhận xét ý thức làm bài của HS 
* Dặn dò: Về học kĩ nội dung của bài học và đọc, chuẩn bị trước bài “ Thực hành Tiếng Việt”
-----------------------------------------------------------