Giáo án Ngữ Văn 7 (Chân trời sáng tạo) - Tiết 72: Đọc mở rộng theo thể loại Một ngày của Ích-chi-an

Đọc mở rộng theo thể loại
MỘT NGÀY CỦA ICH-CHI-AN
                                                     – Alexander Romanovich Belyaev– 
        1. MỤC TIÊU
- Vận dụng kĩ năng đọc để hiểu nội dung văn bản.
- Liên hệ, kết nối với những VB trước để hiểu hơn về chủ điểm Trong thế giới viễn tưởng.
2. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
- SGK, SGV. 
- Máy tính.
- Giấy A1 hoặc bảng phụ để HS làm việc nhóm.
- Phiếu học tập.
      3. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. HĐ 1: Xác định vấn đề
 Mục tiêu: HS kết nối kiến thức trong cuộc sống vào nội dung của bài học.
 Nội dung: GV hỏi, HS trả lời.
 Sản phẩm: Câu trả lời của HS.
 Tổ chức thực hiện: 
B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV)
 ? GV cho HS tưởng tượng mình có thể sống ở dưới biển và nêu những việc sẽ làm khi được sống dưới biển.
B2: Thực hiện nhiệm vụ: HS suy nghĩ cá nhân
B3: Báo cáo, thảo luận: HS trả lời câu hỏi của GV 
B4: Kết luận, nhận định (GV): 
Nhận xét câu trả lời của HS. 
GV dẫn vào bài mới.
2. HĐ 2: Hình thành kiến thức mới
2.1 Đọc – hiểu văn bản
I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả 
a) Mục tiêu: Giúp HS biết về tác giả và văn bản .
b) Nội dung: 
- GV cung cấp thông tin để HS đọc văn bản và đặt câu hỏi .
- GV hướng dẫn HS đọc văn bản và đặt câu hỏi.
- Hs đọc, quan sát SGK và tìm thông tin để trả lời câu hỏi của GV.
c) Sản phẩm: Câu trả lời của HS
d) Tổ chức thực hiện
HĐ của thầy và trò
Sản phẩm dự kiến
B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV)
- Yêu cầu HS chuẩn bị ở nhà (Giao nhiệm vụ từ tiết trước).
? Dựa vào sự chuẩn bị bài ở nhà, em hãy nêu vài nét khái quát về tác giả? 
B2: Thực hiện nhiệm vụ
GV hướng dẫn HS đọc và tìm thông tin.
HS quan sát SGK.
B3: Báo cáo, thảo luận
GV yêu cầu HS trả lời.
HS trả lời câu hỏi của GV.
B4: Kết luận, nhận định (GV)
Nhận xét câu trả lời của HS và và chốt kiến thức lên màn hình.
- Alexander Romanovich Belyaev
- Là nhà văn Nga.
- Chuyên viết tiểu thuyết khoa học viễn tưởng.
- Các tác phẩm mà ông viết khoảng những năm 1920 và 1930 khiến ông được đánh giá cao trong thể loại tiểu thuyết khoa học viễn tưởng của Liên Xô.
2. Tác phẩm
a) Mục tiêu: Giúp HS
- Đọc và tìm hiểu chú thích
- Biết được xuất xứ của văn bản
b) Nội dung: GV hỏi, HS trả lời
c) Sản phẩm: Câu trả lời của HS
d) Tổ chức thực hiện
a) Đọc và tìm hiểu chú thích
B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV)
- Hướng dẫn cách đọc & yêu cầu HS đọc.
- Chia nhóm lớp, giao nhiệm vụ:
? Xác định thể loại và chỉ ra xuất xứ của văn bản?
B2: Thực hiện nhiệm vụ
HS: 
- Đọc văn bản
- Làm việc cá nhân 2’
GV:
- Chỉnh cách đọc cho HS (nếu cần).
- Theo dõi, hỗ trợ HS .
B3: Báo cáo, thảo luận
HS: Trình bày sản phẩm mình. Theo dõi, nhận xét, bổ sung  cho bạn (nếu cần).
GV: 
- Nhận xét cách đọc của HS.
- Hướng dẫn HS trình bày bằng cách nhắc lại từng câu hỏi
B4: Kết luận, nhận định (GV)
- Nhận xét về thái độ học tập & sản phẩm học tập của HS.
- Chốt kiến thức và chuyển dẫn vào mục sau .
a) Đọc và tìm hiểu văn bản
- HS đọc đúng.
b) Tìm hiểu chung
- Thể loại: Truyện khoa học viễn tưởng
- Xuất xứ: Trích trong truyện “ Người cá”
II. TÌM HIỂU CHI TIẾT
Điểm đặc của truyện khoa học viễn tưởng trong văn bản
a) Mục tiêu: Giúp HS
- Tìm được những điểm của truyện khoa học viễn tưởng trong văn bản.
- Đánh giá hiệu quả nghệ thuật.
b) Nội dung: 
- GV sử dụng KT đặt câu hỏi, tổ chức hoạt động nhóm theo KT khăn phủ bàn.
- HS làm việc cá nhân, làm việc nhóm để hoàn thiện nhiệm vụ.
- HS trình bày sản phẩm, theo dõi, nhận xét và bổ sung cho nhóm bạn (nếu cần).
c) Sản phẩm: Phiếu học tập của HS đã hoàn thành, câu trả lời của HS.
d) Tổ chức thực hiện
HĐ của thầy và trò
Sản phẩm dự kiến
B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV)
- Chia nhóm.
- Phát phiếu học tập số 1 & giao nhiệm vụ:
Đặc điểm của truyện khoa học viễn tưởng
Thể hiện trong Một ngày của Ích- chi- an
Đề tài
Tình huống
Sự kiện
Nhân vật
Không gian
Thời gian
B2: Thực hiện nhiệm vụ
HS: 
- Làm việc cá nhân 2’ (đọc SGK, tìm chi tiết)
- Làm việc nhóm 3’ (trao đổi, chia sẻ và đi đến thống nhất để hoàn thành phiếu học tập).
B3: Báo cáo, thảo luận
GV:
- Yêu cầu HS trình bày.
- Hướng dẫn HS trình bày (nếu cần).
HS
- Đại diện 1 nhóm lên trình bày sản phẩm.
- Các nhóm khác theo dõi, quan sát, nhận xét, bổ sung cho nhóm bạn (nếu cần).
B4: Kết luận, nhận định (GV)
- Nhận xét về thái độ làm việc và sản phẩm của các nhóm.
- Chốt kiến thức lên màn hình, chuyển dẫn sang mục sau.
-Đề tài : Khoa học thay đổi tiềm năng của một con người
-Tình huống: Ích-chi-an được phẫu thuật thành người cá, có khả năng lặn và sống dưới đáy biển.
-Sự kiện: 
+ Ích-chi-an bơi theo dòng hải lưu ra biển.
+Ích-chi-an vui đùa cùng những chú cả, thưởng thức vẻ đẹp của biển.
+Ích-chi-an cứu những chú cá bị đánh dạt vào bờ biển sau cơn bão.
-Nhân vật : Ích-chi-an
-Không gian: Đáy biển, mặt biển, bờ biển
-Thời gian: Một ngày của người cá ở đáy biển
Phản hồi việc dùng khoa học để thay đổi số phận con người
a) Mục tiêu: Giúp HS
- Học sinh đưa ra được lí do hợp lí, thuyết phục để bảo vệ quan điểm của mình . 
- Rút ra bài học cho bản thân từ nội dung bài học.
b) Nội dung: 
- GV sử dụng KT đặt câu hỏi, tổ chức hoạt động nhóm cho HS.
- HS làm việc cá nhân, làm việc nhóm, trình bày sản phẩm, quan sát và bổ sung (nếu cần)
c) Sản phẩm: Câu trả lời của HS và phiếu học tập của HS đã hoàn thành.
d) Tổ chức thực hiện
B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV)
- Chia nhóm.
- Phát phiếu học tập số 2 & giao nhiệm vụ:
NÊN 
KHÔNG NÊN
Lí do
? 
B2: Thực hiện nhiệm vụ
HS: 
- Làm việc cá nhân tại nhà và dự kiến kết quả làm việc của bản thân vào giấy note.
- Thảo luận  nhóm 3’ (trao đổi, chia sẻ và đi đến thống nhất để hoàn thành phiếu học tập).
GV: Giao nhiệm vụ cho HS làm ở nhà vào cuối tiết hôm trước để HS chuẩn bị.
Dự kiến KK: câu hỏi số 2
B3: Báo cáo, thảo luận
GV:
- Yêu cầu HS trình bày.
- Hướng dẫn HS trình bày (nếu cần).
HS
- Đại diện 1 nhóm lên trình bày sản phẩm.
- Các nhóm khác theo dõi, quan sát, nhận xét, bổ sung cho nhóm bạn (nếu cần).
B4: Kết luận, nhận định (GV)
- Nhận xét về thái độ làm việc và sản phẩm của các nhóm.
- Chốt kiến thức lên màn hình, chuyển dẫn sang mục sau.
- Ý kiến 1:
Việc sử dụng khoa học để biến một người bình thường thành người cá trong trường hợp này là nên vì: 
- Nếu không có cuộc phẫu thuật và sự can thiệp của khoa học từ bác sĩ Xan- van- tô, Ích-chi-an sẽ chết. Sinh mạng con người là đáng quý, nên vào thời điểm đó bác sĩ không có sự lựa chọn nào khác ngoài việc biến anh thành người cá.
- Ích-chi-an có khả năng đặc biệt của người cá, nhờ đó, anh mới được trải nghiệm cuộc sống trong lòng biển cả, mới làm bạn được với các chú cá và cứu sống chúng sau cơn bão.
- Ý kiến 2:
Việc sử dụng khoa học để biến một người bình thường thành người cá trong trường hợp này là không nên vì: 
- Cuộc phẫu thuật đã khiến Ích-chi-an vừa thở được bằng phổi, vừa thở được bằng mang. Do đó, anh không thể sống mãi trên cạn như người bình thường .Mọi sự khác biệt quá lớn sẽ không mang đến hạnh phúc. Do Ích-chi-an khác người bình thường nên anh phải sống cuộc đời cô độc, không được gần người mình yêu.
- Cuộc phẫu thuật tạo nên nguy cơ lạm dụng tiến bộ của khoa học kĩ thuật vào mục đích xấu ( ví dụ như Ích-chi-an bị lợi dụng năng lực của người cá để mò ngọc trai, khai thác tài nguyên biển) .
Tổng kết
a) Mục tiêu: Giúp HS
- Hs nắm được nội dung và nghệ thuật của văn bản
b) Nội dung: GV hỏi, HS trả lời
c) Sản phẩm: Câu trả lời của HS
d) Tổ chức thực hiện
B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV)
GV phát phiếu học tập 3 cho Hs & giao nhiệm vụ
Nội dung
Nghệ thuật
B2: Thực hiện nhiệm vụ
HS: 
- Làm việc cá nhân 2’ để hoàn thành phiếu học tập
GV:Giao nhiệm vụ cho HS làm ở nhà vào cuối tiết hôm trước để HS chuẩn bị.
B3: Báo cáo, thảo luận
- GV chỉ định một vài HS chia sẻ vài tập đã chuẩn bị ở nhà trước lớp. 
- Các HS quan sát, lắng nghe. Nhận xét và bổ sung cho bạn.
B4: Kết luận, nhận định (GV)
- Nhận xét về thái độ học tập & sản phẩm học tập của HS.
- Chốt kiến thức và chuyển dẫn vào mục sau .
1. Nghệ thuật
- Truyện khoa học viễn tưởng với nội dung hấp dẫn, sinh động.
2. Nội dung
- Kể về một ngày đầy thú vị, kì lạ của Ích- chi- an và tình yêu mà Ích- chi- an dành cho biển cả, cho các loài sinh vật biển.
Hoạt động 3: Luyện tập / Vận dụng
a) Mục tiêu: Phát triển năng lực sử dụng CNTT trong học tập.
b) Nội dung: GV giao nhiệm vụ, HS thực hiện nhiệm vụ.
c) Sản phẩm: Sản của HS sau khi đã được chỉnh sửa (nếu cần).
d) Tổ chức thực hiện
B1: Chuyển giao nhiệm vụ: (GV giao nhiệm vụ)
Từ tình yêu mà Ích-chi-an dành cho biển cả, cho các loài sinh vật biển, em hãy thiết kế áp-phích trình bày các hành động cụ thể mà em và các bạn có thể thực hiện để bảo vệ vẻ đẹp của biển.
B2: Thực hiện nhiệm vụ
GV hướng dẫn HS xác nhiệm vụ và tìm kiếm tư liệu trên nhiều nguồn
HS đọc, xác định yêu cầu của bài tập và tìm kiếm tư liệu trên mạng internet
B3: Báo cáo, thảo luận
GV hướng dẫn các em cách nộp sản phẩm.
HS nộp sản phẩm cho GV qua hệ thống CNTT mà GV hướng dẫn.
B4: Kết luận, nhận định (GV)
- Nhận xét ý thức làm bài của HS (HS nộp bài không đúng qui định (nếu có)).
 - Dặn dò HS những nội dung cần học ở nhà và chuẩn bị cho giờ sau.