Giáo án Ngữ văn Lớp 9 (Công văn 5512) - Tiết 142, Văn bản: Những ngôi sao xa xôi

NS:
ND:
Tuần:
TIẾT 142. NHỮNG NGÔI SAO XA XÔI
(Trích)
(Lê Minh Khuê)
MỤC TIÊU CẦN ĐẠT 1.Kiến thức :
- Vẻ đẹp tâm hồn trong sáng, tính cách dũng cảm,hồn nhiên trong cuộc sống chiến đấu nhiều gian khổ, hi sinh nhưng vẫn lạc quan của những cô gái thanh niên xung phong trong truyện
-Thành công trong việc miêu tả tâm lý nhân vật, lựa chọn ngôi kể,ngôn ngữ kể hấp dẫn
2 Phẩm chất:
-Trân trọng, yêu quý, tự hào những con người đã hi sinh cho Tổ quốc.
-Sống có trách nhiệm xứng đáng với sự hi sinh anh dung của thế hệ đi trước.
3/ Năng lực
Năng lực chung: năng lực làm việc nhóm, năng lự giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề một cách sáng tạo.
Năng lực chuyên biệt:
+Đọc hiểu một tác phẩm tự sự sáng tác trong thời kì kháng chiến chống mỹ cứu nước. Hiểu tác dụng của việc sử dụng ngôi kể thứ nhất xưng “tôi”. Cảm nhận vẻ đẹp hình tượng nhân vật trong tác phẩm.
+Đọc mở rộng tác phẩm tự sự hiện đại
CHUẨN BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU:
Chuẩn bị của giáo viên:
Kế hoạch bài học
Học liệu: Đồ dùng dạy học, phiếu học tập, bảng phụ, tranh minh họa.
Chuẩn bị của học sinh:
Soạn bài.
Sưu tầm thông tin về văn bản liên quan đến nội dung bài.
TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
Hoạt động của giáo viên- học
sinh
Nội dung
HOẠT ĐỘNG 1: MỞ ĐẦU
1. Mục đích:
Tạo tâm thế hứng thú cho HS.
Khơi dậy ở HS những cảm xúc, suy nghĩ về chiến tranh ác liệt thời chống Mĩ, dẫn vào tác phẩm.
Nội dung: HS quan sát SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV.
Sản phẩm hoạt động
- Trình bày miệng
4. Tổ chức thực hiện:
- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
GV giới thiệu, yêu cầu HS trả lời câu hỏi:
- HS đóng kịch tái hiện lại hoàn cảnh sống và chiến đấu đầy hi sinh gian khổ của các nữ TNXP.
=>Điều gì đã giúp các cô vượt lên hoàn cảnh sống và chiến đấu đầy khó khăn ấy.
- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
- HS nghe câu hỏi, trả lời miệng.
- HS đóng vai một phóng viên ở chiến trường và 1 học sinh đóng vai nữ TNXP
Bước 3: Báo cáo kết quả: GV gọi một số HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Đánh giá kết quả
- Giáo viên nhận xét, đánh giá GV: Đúng vậy các em ạ. Truyện đã ca ngợi những nữ thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn thời đánh Mĩ với biết bao những khó khăn gian khổ	Vậy vẻ đẹp của các nữ
TNXP được nhà văn Lê Minh Khuê miêu tả ntn thì tiết học ngày hôm nay cô trò chúng ta
cùng đi tìm hiểu văn bản này...
HOẠT ĐỘNG 2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
Giới thiệu chung:
Tìm hiểu văn bản
Hoàn cảnh sống và chiến đấu.
Vẻ đẹp phẩm chất.
a. Điểm chung
Phương Định:
* Hình dáng, sở thích
Cô gái khá, hai bím tóc dày, cổ cao kiêu hãnh
Thích hát , thích đón mưa đá, thích ngắm mắt mình trong gương
Hay ngồi bó gối mơ màng, nhớ những kỉ niệm thiếu nữ
* Công việc
Đến gần quả bomtôi không sợkhông đi khomđàng hoàng bước.
Tim đập bất chấp nhịp điệunghĩ tới cái chết nhưng mờ nhạtLo mìn không nổ, bom không nổ
* Mối quan hệ với đồng đội
Suy nghĩ: người đẹp nhất, cao thượng nhất là những người mặc quân phục
Lo lắng, sốt ruột khi đồng đội phá bom chưa về
Chăm sóc khi Nho bị thương: tiêm, pha sữa
2. Chị Thao
* Hình dáng, sở thích:
Thích hát, chăm chép bài hát
Tỉa đôi lông mày nhỏ, áo lót thêu chỉ màu
Sợ máu và vắt. Ghét nước mắt
* Công việc:
Khi sắp có bom: móc bánh quy thong thả nhaibình tĩnh đến phát bực
Trong công việc: cương quyết, táo bạo
* Mối quan hệ với đồng đội
- Khi Nho bị thương: nghẹn ngào, luẩn quẩn bên ngoài, sửa cổ áo và tóc Nho
3. Nho
* Hình dáng, sở thích:
Cổ tròn, những chiếc cúc áo nhỏ nhắn
Nhẹ, mát như que kem trắng
Cứ quần áo ướt đòi ăn kẹo
- Thích thêu thùa.
* Công việc:
Có lệnh: cuộn tròn cái gối, chụp mũ sắt đội lên đầu.
Bị thương máu túa ra
* Nét riêng:
PĐ: Thích hát=> nhạy cảm, mơ mộng
Chị Thao: Thích làm đẹp=> mạnh mẽ, kiên cường
Nho: Thích thêu thùa..
* Nét chung: Dũng cảm, lạc quan, có tinh thần
đồng đội
GV gợi ý: Tuổi đời còn trẻ, từ bỏ tuổi thanh xuân.
=> Có lí tưởng sống cao đẹp..
+ Ngôi kể, tình huống truyện, ngôn ngữ, diễn biến tâm lí.
- Tiêu biểu cho thế hệ trẻ thời chống Mĩ.
? Nhắc lại những kiến thức đã học ở tiết trước.
- HS nhắc lại
Hoạt động 1: Vẻ đẹp phẩm chất
a. Mục tiêu: - Thấy được những vẻ đẹp phẩm chất chung của ba nữ thanh niên xung phong dũng cảm, lạc quan, yêu đời, có lí
tưởng sống cao đẹp.
Nội dung: HS tìm hiểu SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV.
Sản phẩm: Kết quả của nhóm bằng (hoặc dự án nhóm), phiếu học tập, câu trả lời của HS.
Tổ chức thực hiện: NV1:
- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
GV giới thiệu, yêu cầu HS trả lời câu hỏi:
Tìm những chi tiết khắc họa hình ảnh ba nữ thanh niên xung phong: Phương Định, chị Thao và Nho ( Về hình dáng, sở thích; công việc và mối quan hệ với đồng đội)
Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ:
- HS: trao đổi lại, thống nhất sản phẩm trong thời gian khoảng 2 phút, hs trình bày sản phẩm nhóm.
GV: Quan sát, lựa chọn sản phẩm tốt nhất.
Dự kiến sản phẩm
Nhân
vật
Phương
Định
Nho
Thao
Hình dáng, sở
thích
Công
việc
Mối quan hệ với đồng
đội
Bước 3. Báo cáo kết quả: HS lên bảng trình bày kết quả chuẩn bị của nhóm, các nhóm khác nghe.
Bước 4. Đánh giá kết quả
Học sinh nhận xét, bổ sung,
đánh giá
Giáo viên nhận xét, đánh giá
NV2:
Thảo luận nhóm bằng kĩ thuật khăn phủ bàn:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ:
- Tìm điểm chung, nét riêng của ba cô TNXP
? Ngoài những điểm chung này
còn những điểm chung nào nữa.
Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ:
- HS: trao đổi lại, thống nhất sản phẩm, hs trình bày sản phẩm nhóm.
- GV: Quan sát, lựa chọn sản phẩm cho hsinh trình bày.
- Dự kiến sản phẩm
Bước 3. Báo cáo kết quả: HS lên bảng trình bày kết quả chuẩn bị của nhóm, các nhóm khác nghe.
Bước 4. Đánh giá kết quả
Học sinh nhận xét, bổ sung,
đánh giá
Giáo viên nhận xét, đánh giá
->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng
NV3: ? Khái quát vẻ đẹp chung của 3 nữ TNXP
- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
GV giới thiệu, yêu cầu HS trả lời câu hỏi:
HĐ cặp đôi: Chỉ ra các yếu tố nghệ thuật khắc họa vẻ đẹp 3 nhân vật? Nêu tác dụng?
? Các cô TNXP tiêu biểu cho ai.
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS thực hiện nhiệm vụ trong thời gian 2 phút.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi một số HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Kết luận, nhận định: GV đánh giá kết quả của HS
Dự kiến sản phẩm;
+ Ngôi kể, tình huống truyện, ngôn ngữ, diễn biến tâm lí. GV nhận xét chốt kiến thức:
Ngôi kể: ngôi thứ nhất.
Tình huống truyện: Trong một lần phá bom.
Ngôn ngữ: giản dị, trẻ trung, giàu nữ tính 
Diễn biến tâm lý nhân vật: tinh tế, chính xác, cụ thể
- Ngoài ra truyện sử dụng nhiều câu văn ngắn tạo nhịp điệu dồn dập, tái hiện không khí căng thẳng, khốc liệt nơi chiến
trường
HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
a. Mục tiêu: Vận dụng hiểu biết về phần 1 của vb để làm bài tập.
* Nội dung: HS viết đv
IV. LUYỆN TẬP:
* Sản phẩm: Câu trả lời của HS; vở ghi.
d) Tổ chức thực hiện:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
GV giới thiệu, yêu cầu HS trả lời câu hỏi:
? Giải thích nhan đề truyện ngắn “ Những ngôi sao xa xôi”?
? Hình ảnh các cô TNXP gợi cho em nhớ đến ai?
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
Nghe và làm bt
Dự kiến sản phẩm:
+ Nghĩa tả thực: Những ngôi sao trên bầu trời
+ Nghĩa ẩn dụ: Tượng trưng cho vẻ đẹp tâm hồn các cô TNXP
+ 10 cô gái ở ngã ba Đồng Lộc
+ 10 cô gái dân quân Lam Hạ Bước 3. Báo cáo kết quả: HS lên bảng trình bày kết quả chuẩn bị của nhóm, các nhóm khác nghe.
Bước 4. Đánh giá kết quả
HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
a. Mục tiêu: HS biết vận dụng kiến thức đã học áp dụng vào
cuộc sống thực tiễn.
Dũng cảm vượt qua mọi khó khăn	Em sẽ cố
gắng học tập thật tốt để góp phần xây dựng và bảo	vệ	đất	nước	xứng	đáng	với
...
Nội dung: HS vận dụng kiến thức đã học về văn bản để trả lời câu hỏi của GV.
Sản phẩm: Câu trả lời của HS
Tổ chức thực hiện:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
GV giới thiệu, yêu cầu HS trả lời câu hỏi:
? Hình ảnh những cô gái TNXP gợi cho em cảm xúc và suy nghĩ gì? Nêu suy nghĩ về trách nhiệm của bản thân với tổ quốc trong thời bình.
Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ.
+ Nghe yêu cầu.
+ Trình bày cá nhân.
* HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Học bài cũ, trả lời câu hỏi SGK.
Hoàn thành câu hỏi phần vận dụng.
Chuẩn bị bài mới