Giáo án Ngữ văn Lớp 9 (Công văn 5512) - Tiết 45, Văn bản: Bài thơ về tiểu đội xe không kính

Ngày soạn :
Ngày dạy :
Tuần 9 - Tiết 45:
Văn bản: BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH
(Phạm Tiến Duật)
MỤC TIÊU CẦN ĐẠT. 1.Kiến thức:
+ Những hiểu biết bước đầu về nhà thơ Phạm Tiến Duật.
+ Nhận biết đặc điểm của thơ Phạm Tiến Duật qua một sáng tác cụ thể: Giàu chất hiện thực và tràn đầy cảm hứng lãng mạn.
+ Hiểu về hiện thực cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước được phản ánh trong tác phẩm: Vẻ đẹp hiên ngang, dũng cảm, tràn đầy niềm lạc quan cách mạng.v.v. của con người đã làm nên con đường Trường Sơn huyền thoại được khắc họa trong bài thơ.
Năng lực:
+ Giao tiếp: trình bày, trao đổi về sự phát triển của từ vựng Tiếng Việt, tầm quan trọng của việc trau dồi vốn từ và hệ thống hoá những vấn đề cơ bản của từ vựng Tiếng Việt.
+ Ra quyết định: lựa chọn và sử dụng từ phù hợp với mục đích giao tiếp.
Phẩm chất:
+ Biết thể hiện thái độ chống nguy cơ chiến tranh hạt nhân, bảo vệ hoà bình trên thế giới.
THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
Chuẩn bị của giáo viên:
Ảnh chân dung nhà thơ Phạm Tiến Duật; ảnh minh hoạ những chiếc xe không kính chạy trên đường Trường Sơn. Tham khảo tư liệu, bảng phụ, phiếu học tập
Chuẩn bị của học sinh:	Đọc và trả lời câu hỏi SGK, tìm hiểu thêm về tác giả, tác phẩm
CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
A. HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU
Mục tiêu: :
Tạo tâm thế hứng thú cho HS.
Kích thích HS tìm hiểu về tình cha con sâu nặng trong hoàn cảnh éo le chiến tranh.
Nội dung: HS theo dõi đoạn video và thực hiện yêu cầu của GV.
Sản phẩm: HS suy nghĩ trả lời.
Tổ chức thực hiện:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS thực hiện nhiệm vụ trong thời gian 2 phút
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi một số HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Kết luận, nhận định: GV đánh giá kết quả của HS, trên cơ sở đó dẫn dắt HS vào bài học mới.
GV dẫn dắt: Có thể nói, Trường Sơn là đề tài nổi bật trong thơ ca thời kháng chiến chống Mĩ cứu nước của văn học Việt Nam. Những người thanh niên miền Bắc thuở ấy luôn ấp ủ giấc mơ "vượt Trường Sơn" đánh giặc. Chính con đường TS huyền thoại ấy đã "đẻ" cho đất nước thật nhiều nhà thơ lính, mà Phạm Tiến Duật là một nhà thơ hàng đầu của thế hệ nhà thơ chống Mĩ cứu nước. Chúng ta sẽ tìm hiểu Bài thơ Tiểu đội xe không kính của ông để hiểu hơn về cuộc kháng chiến của dân tộc, hiểu hơn về tâm hồn của những anh bộ đội Cụ Hồ
Hoạt động của GV - HS
Nội dung bài học
B.	HOẠT	ĐỘNG	HÌNH	THÀNH	KIẾN THỨC MỚI.
Hoạt động 1: Tìm hiểu chung
a. Mục tiêu: tìm hiểu tác giả, tác phẩm
Nội dung: HS quan sát SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV
Sản phẩm: Từ bài HS vận dụng kiến thức để trả lời câu hỏi GV đưa ra.
Tổ chức thực hiện:
A. Giới thiệu chung:
1.Tác giả:
+ Phạm Tiến Duật(1941- 2007)
+ Nhà thơ trưởng thành trong thời kì kháng chiến chống Mĩ cứu nước, ông tập trung viết về thế hệ trẻ thời kì này.
- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
GV đặt câu hỏi: Dựa vào chú thích Sgk, em hãy nêu những nét cơ bản về tác giả Phạm Tiến Duật?
? Qua giới thiệu em thấy phong cách thơ Phạm Tiến Duật có điều gì đặc biệt?(dựa phần chú thích)
? Em hãy nêu xuất xứ của bài thơ?
- HS tiếp nhận nhiệm vụ
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: trình bày theo nhóm.
Một nhóm trình bày.
Các nhóm khác nhận xét, bổ sung.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi một số HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Kết luận, nhận định: GV đánh giá kết quả của HS, trên cơ sở đó dẫn dắt HS vào bài học mới.
GV bổ sung:
Nhà thơ gia nhập quân đội từ những năm đầu kháng chống Mĩ, hoạt động ở tuyến đường Trường Sơn, trở thành gương mặt thơ trẻ thời chống Mĩ. Nhắc đến nhà thơ Phạm Tiến Duật, người ta nói đến những tác phẩm viết về người lái xe Trường Sơn, những cô gái thanh niên xung phong những năm 60-70 của thế kỉ trước trong cuộc chiến đấu chống Mỹ đầy ác liệt. Ông mất 8h50 phút ngày 4/12/2007 tại bệnh viện quân y 108.
+ Thơ ông có giọng điệu sôi nổi, trẻ trung, hồn nhiên, dí dỏm, tinh nghịch
2.Tác phẩm:
+" Bài thơ về tiểu đội xe không kính sáng tác năm 1969 và in trong tập thơ: "Vầng trăng quầng lửa”
B. Đọc- hiểu văn bản:
Đọc-chú thích:
Thể thơ và phương thức biểu đạt :
+ Thể thơ : tự do
+ Phương thức biểu đạt : miêu tả, biểu cảm, tự sự.
Phân tích:
a Nhan đề bài thơ:
Khá dài, như văn xuôi, độc đáo, làm nổi bật hình ảnh toàn bài: những chiếc xe không kính.
Chất thơ vút lên từ trong cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ, hi sinh.
b Hình ảnh của những chiếc xe không kính:
Xe không có kính không phải
vì
Trước khi lâm trọng bệnh ông là phó trưởng ban đối ngoại Hội nhà văn Việt Nam. Nhà thơ Phạm Tiến Duật được coi là" Ngọn lửa đèn"của thế hệ nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ. Thơ ông hồn nhiên, hóm hỉnh, giàu tính lạc quan với những phát hiện thi vị đầy chất thơ.
Chúng ta từng biết đến 1 M.C hóm hỉnh, dí dỏm trong chương trình dành cho người cao tuổi phát trên VTV3;" Sống khoẻ, sống có ích" đó chính là nhà thơ Phạm Tiến Duật 1 thời với những vần thơ thật nhẹ nhàng đằm thắm khi viết về tình cảm của những người con trai, con gái trên tuyến đường Trường Sơn. Tuyển tập Phạm Tiến Duật phần 1 (thơ & trường ca) được trao giải thưởng văn học 2007 của Trung tâm văn hoá danh nhân, bạn bè đã kịp trao cho nhà thơ vào những giờ phút cuối cùng
+ Giọng thơ tự nhiên, tinh nghịch, dí dỏm, sôi nổi, tươi trẻ.
- Xuất xứ : Bài thơ sáng tác 1969 khi cuộc chiến đấu chống Mỹ diễn ra ác liệt- máy bay Mỹ trút hàng ngàn tấn bom và chất độc hoá học xuống con đường chiến lược mang tên Bác bởi tuyến đường TS là đầu mốigiao thông liên lạc giữa hai miền Nam Bắc.Nơi ấy,con đường bị đánh lở loét, khụng khớ b?c khúi, đất bàng hoàng. Tuy vậy những đoàn xe vận tải vẫn nối nhau đi
lên phía trước.
Xe không kính, không đèn,không mui xe, thùng xe có xước
-> giọng như văn xuôi, thản nhiên, hóm hỉnh, ngang tàng
Do bom đạn chiến tranh tàn phá và huỷ diệt, những chiếc xe bị biến dạng, để lại dấu tích.
-> Hình ảnh thực, độc đáo, hấp dẫn, gây chú ý.
c Hình ảnh của những chiến sĩ lái xe:
Tư thế của người lính lái xe :
+ Ung dung...
+ Nhìn đất nhìn trời, nhìn thẳng
+ Thấy : gió xoa mắt đắng,con đường , sao trời, cánh chim
-> Điệp từ "nhìn thấy", đảo ngữ
tốc độ xe lao rất nhanh, cảm giác thích thú, bình thản, chủ động tận hưởng vẻ đẹp của TN.
-> hiên ngang, bình tĩnh, vững vàng, tự tin.
Tình đồng đội :
Hoạt động 2: Đọc hiểu văn bản/Tìm hiểu về tác phẩm, nhan đề, bố cục, PTBĐ bài thơ
Mục tiêu: HS nắm được phương thức biểu đạt và bố cục văn bản.
Nội dung: HS quan sát SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV.
Sản phẩm: Kết quả của nhóm bằng phiếu học tập, câu trả lời của HS
d) Tổ chức thực hiện:
NV1:
- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
* Giáo viên hướng dẫn đọc: Giọng đọc vui tươi, dí dỏm, khoẻ khoắn ngang tàng, chú ý những câu gần với văn xuôi có vẻ lí sự, ngang tàng.
GV đặt câu hỏi đàm thoại gợi mở:
? Bếp Hoàng Cầm mà tác giả nhắc đến trong bài thơ là loại bếp như thế nào ? Vì sao nó lại có tên gọi như thế ?
? Trong quân đội, tiểu đội gồm bao nhiêu người
? Bài thơ được viết theo thể thơ nào?
? Phương thức biểu đạt nào được sử dụng trong bài ?
? Mạch cảm xúc của bài thơ là gì?
? Đọc nhan đề bài thơ “Bài thơ về tiểu đội xe không kính” có gì độc đáo mới lạ ở đây? ? Tại sao tác giả lại thêm vào hai chữ bài thơ?
- HS tiếp nhận nhiệm vụ.
- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
- Một nhóm trình bày.
Họp thành tiểu đội, bắt tay, chung bát đũa
-> Tình đồng đội cởi mở, chân thành, ấm áp, thân thương sẵn sàng sẻ chia như 1 gia đình.
* Ý chí của người lính lái xe :
+ Không có : không kính, đèn, mui xe, thùng xe xước -> khó khăn gian, khổ ngày càng khốc liệt, dữ dội, nguy hiểm hơn.
+ Có : trái tim :hoán dụ: Sức mạnh quyết định chiến thắng không phải là vũ khí, là công cụ chiến đấu mà là con người mang ý chí kiên cường.
->quyết tâm giải phóng Miền Nam, thống nhất đất nước.
4. Tổng kết:
a Nội dung - ý nghĩa :
* Nội dung :
Hình ảnh độc đáo : những chiếc xe không kính.
Hình ảnh người lính lái xe Trường Sơn.
* ý nghĩa :
Bài thơ ca ngợi người chiến sĩ lái xe Trường Sơn dũng cảm,
- Các nhóm khác nhận xét, bổ sung.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi một số HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.
Kết quả mong đợi:
+ Tiểu đội: gồm 12 người.
Ở đây tác giả dùng phép tu từ hoán dụ : lấy cái cụ thể để gọi cái trìu tượng : viết về cả một đoàn xe ra trận chứ không viết về một tiểu đội xe cụ thể.
Mạch cảm xúc : Cảm xúc và suy nghĩ của tác giả về những chiếc xe không kính và những người chiến sĩ lái xe trên đường Trường Sơn huyền thoại.
Bước 4: Kết luận, nhận định: GV đánh giá kết quả của HS
GV chuẩn kiến thức:
* Giáo viên: Khá dài, nhưng chính nhan đề ấy lại thu hút người đọc ở cái vẻ lạ, độc đáo của nó. Nhan đề văn bản đã làm nổi bật rõ hình ảnh toàn bài: Những chiếc xe không kính, phát hiện thú vị của tác giả, thể hiện sự gắn bó và am hiểu đời sống chiến tranh trên tuyến đường Trường Sơn.
- Thêm vào hai chữ bài thơ thể hiện cách nhìn, cách khai thác hiện thực( không chỉ viết về những chiếc xe mà muốn viết về chất thơ của hiện thực, của tuổi trẻ: hiên ngang, dũng cảm, trẻ trung, vượt qua mọi thiếu thốn).
* Giáo viên trình chiếu nhà thơ nói về bài thơ
của mình"Tôi phải thêm Bài thơ về" để báo
hiên ngang, tràn đầy niềm tin chiến thắng trong thời kì chống giặc Mĩ xâm lược.
b Nghệ thuật:
+ Lựa chọn chi tiết độc đáo, có tính chất phát hiện, hình ảnh đậm chất hiện thực.
+ Ngôn ngữ đời sống-> Tạo nhịp điệu linh hoạt thể hiện giọng điệu ngang tàng, trẻ trung, tinh nghịch.
c Ghi nhớ : ( SGK-133)
trước cho mọi người biết rằng là tôi viết thơ chứ không phải 1 khúc văn xuôi. Bài thơ về là cách đưa chất liệu văn xuôi vào thơ. Những câu thơ đặc văn xuôi được kết hợp lại trong một cảm hứng chung"
Hoạt động 3: Đọc hiểu văn bản/ HD học sinh tìm
hiểu hình ảnh của những chiếc xe không kính
Mục tiêu: HS nắm được nội dung, nghệ thuật văn bản.
Nội dung: HS quan sát SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV.
Sản phẩm: Kết quả của nhóm bằng phiếu học tập, câu trả lời của HS
d) Tổ chức thực hiện:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
Gv đặt câu hỏi:
? Theo em, hình ảnh nổi bật và độc đáo trong bài thơ là hình ảnh nào?
? Hình ảnh những chiếc xe không kính được tác giả thể hiện qua những khổ thơ nào?
? Tìm những chi tiết miêu tả về chiếc xe không kính?
? Nhận xét gì về giọng thơ khi tác giả giới thiệu về những chiếc xe không kính?
? Với giọng thơ đó tác giả giải thích nguyên nhân của những chiếc xe không kính như thế nào?
? Cảm nhận của em về hình ảnh những chiếc xe không kính này ?
? Hình ảnh những chiếc xe không kính phản ánh hiện thực nào của cuộc kháng chiến lúc bấy giờ?
- HS tiếp nhận nhiệm vụ.
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
Một nhóm trình bày.
Các nhóm khác nhận xét, bổ sung.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi một số HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.
Kết quả mong đợi:
Những chi tiết miêu tả về chiếc xe không kính :
Xe không có kính không phải vì xe không có kính
Không có kính, rồi xe không có đèn, Không có mui xe, thùng xe có xước
Gần văn xuôi như lời nói thường. Ta có cảm giác như nhà thơ đang tranh cãi với ai không có- không phải vì...
Tác giả giải thích : xe vốn có kính, bom đạn làm biến dạng.
Những chiếc xe bị tàn phá méo mó, biến dạng nó lại trở thành phổ biến trong hiện thực chiến tranh
Hiện thực khốc liệt của chiến tranh.
Bước 4: Kết luận, nhận định: GV đánh giá kết quả của HS
GV chuẩn kiến thức:
* Giáo viên: minh hoạ chiếc xe không kính trên màn hình
+ Những chiếc xe bị tàn phá méo mó, biến dạng nó lại trở thành phổ biến trong hiện thực chiến tranh-> Không phải 1 vài chiếc mà cả một tiểu đội (12 chiếc xe) => Hình ảnh thực của những đoàn xe vận tải trong chiến tranh.
+ Đó là những chiếc xe bình thường trong chiến tranh nhưng lại không bình thường trong cấu tạo & cuộc sống hôm nay.
Hình ảnh những chiếc xe không kính vốn không hiếm trong chiến tranh nhưng phải có hồn thơ nhạy cảm, nét ngang tàng tinh nghịch thích cái lạ như Phạm Tiến Duật mới nhận ra được và đưa nó vào thành hình tượng thơ độc đáo của chiến tranh chống Mỹ hào hùng. Những chiếc xe không kính chạy băng băng trong mưa bom, bão đạn chạm khắc vào thời gian như 1 biểu tượng cao đẹp. Việc đưa hình ảnh thực về những chiếc xe không kính là điểm khác của nhà thơ Phạm Tiến Duật so với các nhà thơ đi trước. Xưa nay, những hình ảnh xe cộ, tàu thuyền nếu đưa vào thơ thì thường được “ mĩ lệ hoá”, “ lãng mạn hoá” và thường mang ý nghĩa tượng trưng hơn là tả thực : Con thuyền đánh cá vốn nhỏ bé nhưng dưới con mắt của nhà thơ Huy Cận trong Đoàn thuyền đánh cá: nó kì vĩ, lớn lao để hoà nhập với kích thứơc của thiên nhiên vũ trụ:
“ Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng”.
Hoặc trong “Tiếng hát con tàu” - Chế Lan Viên:Con tàu cung hoàn toàn mang nghĩa biểu tượng: tượng trưng
cho khát vọng lên đường của nhân dân chứ lúc đó chưa hề có đường tàu lên Tây Bắc.
Hoạt động 4: HD học sinh tìm hiểu hình ảnh những chiến sĩ lái xe
Mục tiêu: HS nắm được nội dung, nghệ thuật văn bản.
Nội dung: HS quan sát SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV.
Sản phẩm: Kết quả của nhóm bằng phiếu học tập, câu trả lời của HS
d) Tổ chức thực hiện:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
Gv đặt câu hỏi, HS thảo luận theo nhóm: Nhóm 1: Tìm hiểu tư thế của người lính lái xe
? Miêu tả những chiếc xe không kính, tác giả muốn làm nổi bật hình ảnh nào?
? Những người chiến sĩ lái xe được ngợi ca ở những phương diện nào?
? Tư thế của người lính lái xe được miêu tả ra sao?
? Từ buồng lái của những chiếc xe không kính, người lái xe đã cảm nhận được những gì?
? Những điều mà người lính cảm nhận được tác giả diễn đạt bằng biện pháp tu từ nào ?
? Những biện pháp tu từ tr ê n đã diễn tả cảm giác gì của những chiến sĩ lái xe?
? Em hình dung được điều gì về con đường mà những người lính lái xe phải đi qua?
Qua đó em hiểu gì về tư thế của người lính lái xe ?
Nhóm 2 : Tìm hiểu tinh thần của người lính GV yêu cầu HS quan sát khổ 3,4.
? Những người lính lái xe không kính sẽ gặp khó khăn nào?
? Trước những khó khăn đó những người lính lái xe có thái độ ra sao? tìm chi tiết minh hoạ ?
? Nhận xét về cấu t úc v à giọng thơ sử dụng trong đoạn thơ này ?
? Giọng thơ, cách nói, tiếng cười, kiểu hút thuốc, cho biết điều gì về tinh thần, thái độ cuả người lính lái xe?
Nhóm 3 : Tình đồng đội của người lính GV yêu cầu HS quan sát khổ thơ 5+6
? Từ trong bom rơi đạn nổ trở về, tình cảm của những người lính biểu hiện như thế nào ?
? Những hình ảnh trên giúp em có cảm nhận gì về tình đồng đội của những người lính ?
Nhóm 4 : Ý chí của người lính lái xe
? Ở khổ thơ cuối tác giả trở lại viết v ề những chiếc xe không kính, TG chỉ ra cái không có và cái có của xe. Hãy phân tích ý nghĩa của những hình ảnh đó ?
- HS tiếp nhận nhiệm vụ.
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
Một nhóm trình bày.
Các nhóm khác nhận xét, bổ sung.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi một số HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.
Kết quả mong đợi:
Nhóm 1
+ Hình ảnh những chiếc xe làm nổi bật những chiến sĩ lái xe.
Những người chiến sĩ lái xe được ngợi ca ở những phương diện : tư thế, tinh thần, ý chí, nghị lực,
Tư thế của người lính lái xe :
+ Ung dung...
+ Nhìn đất nhìn trời, nhìn thẳng
+ Gió xoa mắt đắng, con đường, sao trời, cánh chim như sa, như ùa vào buồng lái.
Con đường ra trận cheo leo, đầy rẫy khó khăn & gian khổ, nơi có suối sâu, đèo cao, bom đạn phá vô cùng hiểm nguy.
Nhóm 2 :
Những khó khăn :
+ Gió làm mắt đắng.
+ Bụi phun tóc trắng như người già
+ Mưa tuôn, sối như ngoài trời-> ướt áo
Thái độ người lính : Chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc-> nhìn nhau mặt lấm cười ha ha
+ Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa-> gió lùa mau khô thôi
Họ dám nhìn vào gian khổ, hi sinh mà không run sợ hay né tránh => những con người sôi nổi, hoạt bát, nhanh nhẹn, tinh nghịch mà ấm áp tình người, tình đồng đội.
Nhóm 3 :
Tình cảm giữa những người lính thể hiện :
Họp thành tiểu đội
Bắt tay qua cửa kính
Không có kính dường như họ đến với nhau dễ dàng hơn, họ bắt tay nhau để truyền sức mạnh, niềm tin cho nhau, cái bắt tay như sợi dây nối liền tình cảm, tâm hồn của người lính, nó như là lời quyết tâm ra trận, lời hứa quyết chiến quyết thắng để họ cảm thông xích lại gần nhau, để họ sống những giây phút ấm áp tình ruột thịt.
Bước 4: Kết luận, nhận định: GV đánh giá kết quả của HS
GV chuẩn kiến thức:
+ Những chiếc xe băng băng trên đường dài với tốc độ nhanh, khẩn trương của cuộc kháng chiến & sự thích thú bất ngờ trước cảnh vật hiện ra như những thước phim quay nhanh. Do không còn kính chắn gió nên mới thấy đắng mắt, cay mắt...Con đường phía trước như chạy thẳng vào tim, sao trời và những cánh chim trên cao như ùa vào buồng lái một cách đột ngột một cách nói rất hóm hỉnh, hài hước, đậm chất lính.
+ Xe không có đèn, không có kính, không mui, thùng xe có xước...-> khẳng định những gian khổ
hiểm nguy ngày càng tăng, càng chồng chất, ác liệt...
+ Vượt qua những gian khổ ấy, xe vẫn chạy lao nhanh về phía trước tiến lên tiếp viện cho tiền tuyến lớn miền Nam. Thiếu mọi điều kiện vật chất tối thiểu nhưng xe vẫn tới đích an toàn vì trong xe có một trái tim, một bầu nhiệt huyết, một niềm tin tất thắng vào sự thắng lợi cuối cùng quyết chiến thắng kẻ thù xâm lược...
Đằng sau ý nghĩa câu thơ còn hướng người đọc về một chân lí thời đại: Sức mạnh quyết định chiến thắng không phải là vũ khí công cụ chiến đấu mà là con người mang trái tim nồng nàn yêu thương, ý chí kiên cường dũng cảm, niềm lạc quan, một niềm tin vững chắc. Câu thơ cuối cùng là câu thơ hay nhất, là nhãn tự của bài thơ làm nổi bật chủ đề, toả sáng vẻ đẹp hình tượng nhân vật trong thơ.
Hoạt động 1: Tổng kết
a. Mục tiêu: HS nắm được nội dung và nghệ thuật văn bản.
Nội dung: HS quan sát SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV
Sản phẩm: Từ bài HS vận dụng kiến thức để trả lời câu hỏi GV đưa ra.
Tổ chức thực hiện:
- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
GV đặt câu hỏi: Em hãy rút ra những đặc sắt về nội dung và nghệ thuật của bài thơ ?
- HS tiếp nhận nhiệm vụ
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: trình bày theo nhóm.
Một nhóm trình bày.
Các nhóm khác nhận xét, bổ sung.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi một số HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Kết luận, nhận định: GV đánh giá kết quả của HS, trên cơ sở đó dẫn dắt HS vào bài học mới.
GV bổ sung:
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
a. Mục tiêu: Vận dụng hiểu biết về văn bản để hoàn thành bai tập.
Nội dung: HS quan sát SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV.
So sánh hình ảnh người lính trong bài thơ “ Đồng chí” & “ Bài thơ về tiểu đội xe không kính”?
Sản phẩm: Câu trả lời của HS; vở ghi.
Hình ảnh người lính trong bài thơ “ Đồng chí” & “ Bài thơ về tiểu đội xe không kính :
Cùng chung lí tưởng, nhiệm vụ.
Có ý chí chiến đấu kiên cường, - - Tình đồng đội keo sơn, gắn bó.
Tinh thần dũng cảm, vượt mặt khó khăn gian khổ.
□ Đó là những đức tính mà mỗi chúng ta cần học tập và phát huy trong cuộc sống cũng như trong sự nghiệp bảo vệ tổ quốc hôm nay, nhất là trong thời điểm này ngoài biển Đông căng thẳng, kẻ xấu đang nhòm ngó Trường Sa và Hoàng Sa của chúng ta - Những đức tính trên là hoàn toàn cần thiết.
Tổ chức thực hiện:
D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
a. Mục tiêu: Hệ thống những kiến thức đã học và luyện tập
Nội dung: HS quan sát SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV.
+ vẽ bản đồ tư duy khái quát nội dung văn bản ?
+ vẽ bản đồ tư duy khái quát ý nghĩa, NT “Bài thơ...”
Sản phẩm: Câu trả lời của HS; vở ghi.
Tổ chức thực hiện:
* HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
+ Đọc thuộc bài thơ, bài PT.
+ Thấy được sức mạnh và vẻ đẹp tinh thần của người lính cách mạng – những người đồng chí được thể hiện qua những chi tiết, hình ảnh, ngôn ngữ giản dị, chân thực, cô đọng, giàu sức biểu cảm.
+ So sánh để thấy được vẻ đẹp độc đáo của hình tượng người chiến sĩ trong hai bài
thơ Đồng chí và Bài thơ về tiểu đội xe không kính.
+ Ôn tập truyện trung đại Việt Nam (Quang Trung đại phá quân Thanh, Chuyện cũ
trong phủ chúa Trịnh, Truyện Kiều, Lục Vân Tiên, Chuyện người con gái Nam Xương: tóm tắt, hoàn cảnh ra đời, nội dung và nghệ thuật chính của văn bản, một số nghệ thuật trong xây dựng nhân vật.v.v. Hoàn thành các câu hỏi SGK)