Giáo án Ngữ văn Lớp 9 (Công văn 5512) - Tiết 94, Bài: Phân tích và tổng hợp

Tuần:
Bài 18: Tiết 94: TLV: PHÉP PHÂN TÍCH VÀ TỔNG HỢP
MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
Kiến thức:
Nắm được thế nào là phép phân tích, tổng hợp
Mối quan hệ giữa phân tích và tổng hợp
Năng lực:
Các năng lực chung:
Năng lực tự học; năng lực giải quyết vấn đề; năng lực tư duy; năng lực giao tiếp; năng lực hợp tác; năng lực sử dụng ngôn ngữ.
Các năng lực chuyên biệt:
Năng lực sử dụng ngôn ngữ.
Năng lực nghe, nói, đọc, viết, tạo lập văn bản
Phẩm chất:
Yêu quê hương đất nước, yêu Tiếng Việt.
Tự lập, tự tin, tự chủ.
HS có ý thức sử dụng phép lập luận phân tích và tổng hợp vào bài văn viết của mình.
CHUẨN BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU:
Chuẩn bị của giáo viên:
Kế hoạch bài học
Học liệu: Đồ dùng dạy học, phiếu học tập, bảng phụ.
Chuẩn bị của học sinh:
Đọc trước bài, trả lời câu hỏi.
Chuẩn bị một số đoạn văn trình bày theo cách quy nạp, diễn dịch.
TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
Hoạt động của giáo viên- học sinh
Nội dung
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: :
+ Sức sống của vạn vật khi mùa
xuân về.
Tạo tâm thế hứng thú cho HS.
Kích thích HS hiểu được thế nào là phép lập luận pt và tổng hợp.
b. Nội dung: HS nghe câu hỏi của GV
c. Sản phẩm: HS suy nghĩ trả lời.
d) Tổ chức thực hiện:
- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
GV giới thiệu, yêu cầu HS trả lời câu hỏi: GV: Cho các ý sau:
+ Những bông hoa nở rực rỡ khi mùa xuân về.
+ Bầu trời trong sáng như pha lê.
+ Mưa xuân phơi phới.
+ Cỏ cây tràn trề nhựa sống.
? Các gợi ý trên khiến em liên tưởng đến điều gì? Hãy khái quát ý chung của các gợi ý trên bằng một câu văn?
- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
HS nghe, trả lời miệng câu hỏi.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi một số HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Kết luận, nhận định: GV đánh giá kết quả của HS, trên cơ sở đó dẫn dắt HS vào bài học mới.
GV: Trong khi nói và viết, kĩ năng PT và tổng hợp vô cùng cần thiết đối với mỗi người. Vậy thế nào là phép PT? Thế nào là phép tổng hợp? Chúng ta cùng tìm câu trả lời trong tiết
học hôm nay.
+ Mùa xuân thật là đẹp.
HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI Hoạt động 1: Tìm hiểu phép lập luận phân tích và tổng hợp
Mục tiêu: Giúp HS nắm được bản chất của phép lập luận phân tích và tổng hợp
Nội dung: HS hoàn thành yêu cầu vào phiếu học tập.
Sản phẩm: phiếu học tập, câu trả lời của HS.
d) Tổ chức thực hiện:
- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
GV giới thiệu, yêu cầu HS trả lời câu hỏi:
+ YC HS đọc văn bản.
?) Bài văn bàn về vấn đề gì?
?) Vấn đề đó được tác giả lập luận như thế nào?
?) Nêu những dẫn chứng cho cách lập luận của tác giả?
GV: Với những câu hỏi trên, yêu các các em thảo luận nhóm lớn trong thời gian 7 phút.
Sau đói GV yc HS trả lời:
? Em hiểu phép lập luận phân tích là gì?
? Sau khi đã phân tích, tác giả đã viết câu văn nào tổng hợp các ý đã phân tích?
? Từ tổng hợp quy tắc ăn mặc nói trên, bài viết
đã mở rộng sang vấn đề ăn mặc đẹp ntn?
? Em hiểu thế nào là phép tổng hợp?
* Hoạt động nhóm cặp:
Tìm hiểu phép lập luận phân tích và tổng hợp
Ví dụ
Bài văn: Trang phục
Vấn đề: trang phục đẹp.
Các quy tắc ngầm của văn hoá khiến mọi người phải tuân theo.
Không . . . hở bụng
Ăn mặc. . . đi tát nước..
Ăn mặc . . . cộng đồng.
=>lập luận phân tích
Đẹp tức là phải phù hợp với VH, đạo đức, môi trường.
=>phép tổng hợp.
Luyện tập:
Bài 1:
Luận điểm: Học vấn không chỉ là chuyện đọc sách nhưng đọc sách rốt cuộc là con đường quan trọng của học vấn
LC:
+ Học vấn là của nhân loại.
+Học vấn của nhân loại do sách truyền lại.
+ Sách là kho tàng học vấn.
Bài 2:
2 lý do:
+ Sách nhiều khiến người ta không chuyên sâu......
?) Nếu chưa có sự phân tích thì có phép tổng hợp không?
?) Phép tổng hợp thường diễn ra ở phần nào của bài văn?
?) Phép phân tích và tổng hợp có vai trò ntn trong bài văn nghị luận?
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
HS: Làm việc cá nhân, sau đó thống nhất kết quả trong nhóm
- GV: Quan sát, lựa chọn sản phẩm tốt nhất.
Bước 3. Báo cáo thảo luận: HS lên bảng trình bày kết quả chuẩn bị của nhóm, các nhóm khác nghe.
Bước 4. Kết luận, nhận định:
Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá
Giáo viên nhận xét, đánh giá
->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng
+ Các quy tắc ngầm của văn hoá khiến mọi người phải tuân theo.
- Trình bày từng bộ phận của vấn đề để làm rõ nội dung sâu kín bên trong.
GV kết luận: Tác giả đã tách ra từng trường hợp để cho thấy quy luật ngầm của vh chi phối cách ăn mặc.
=>Cách lập luận trên của tác giả chính là lập luận phân tích.
HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
1. Bài 1:
+ Sách nhiều khiến người đọc lạc hướng.......
Bài 3:
+ Đọc sách để chuẩn bị làm cuộc trường chinh...
+ Nếu chúng ta đọc thì mới mong tiến lên từ văn hoá học thuật.
+ Nếu không đọc tự xoá bỏ hết các thành tựu. Nếu xoá bỏ hết thì chúng ta tự lùi về điểm xuất phát.
Mục tiêu: Vận dụng hiểu biết về phép lập luận pt và tổng hợp để làm bài tập
Nội dung: HS đọc yêu cầu, trao đổi nhóm.
Sản phẩm: Phiếu học tập, vở ghi.
Tổ chức thực hiện:
- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
GV giới thiệu, yêu cầu HS trả lời câu hỏi:
? Kỹ năng phân tích trong bài “ Bàn về đọc sách”
- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
Đọc, làm cá nhân, trao đổi với bạn.
GV hướng dẫn HS.
Bước 3: Báo cáo kết quả: HS trình bày kết quả chuẩn bị của nhóm, các nhóm khác nghe.
Bước 4: Đánh giá kết quả
Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá
Giáo viên nhận xét, đánh giá
->Giáo viên chốt kiến thức
Bài 2:
Mục tiêu: Vận dụng hiểu biết về phép lập luận pt và tổng hợp để làm bài tập.
Nội dung: HS đọc yêu cầu, trao đổi nhóm.
sản phẩm: Từ bài HS vận dụng kiến thức
để trả lời câu hỏi GV đưa ra , vở ghi.
d) Tổ chức thực hiện:
- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
GV giới thiệu, yêu cầu HS trả lời câu hỏi:
? Kỹ năng phân tích trong bài “ Bàn về đọc sách”
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
Đọc, làm cá nhân.
GV hướng dẫn HS.
Báo cáo kết quả: HS trình bày kết quả, các HS khác khác nghe.
Đánh giá kết quả
Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá
Giáo viên nhận xét, đánh giá
->Giáo viên chốt kiến thức
Bài 3:
Mục tiêu: Vận dụng hiểu biết về phép lập luận pt và tổng hợp để làm bài tập.
Nội dung: HS đọc yêu cầu, trao đổi nhóm.
Sản phẩm: Từ bài HS vận dụng kiến thức
để trả lời câu hỏi GV đưa ra.
d) Tổ chức thực hiện:
- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
GV giới thiệu, yêu cầu HS trả lời câu hỏi:
? Kỹ năng phân tích trong bài “ Bàn về đọc sách”
-Bước 2: HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ:
Đọc, làm cá nhân.
GV hướng dẫn HS.
Bước 3:. Báo cáo thảo luận: HS trình bày kết quả, các HS khác khác nghe.
Bước 4: Đánh giá kết quả
Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá
Giáo viên nhận xét, đánh giá
->Giáo viên chốt kiến thức
HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG:
Mục tiêu: HS biết vận dụng kiến thức đã học áp dụng vào cuộc sống thực tiễn.
Nội dung: HS vận dụng kiến thức đã học về văn bản để trả lời câu hỏi của GV.
Sản phẩm: Câu trả lời của HS
d) Tổ chức thực hiện:
- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
GV giới thiệu, yêu cầu HS trả lời câu hỏi:
Chỉ ra phép lập luận phân tích và tổng hợp trong bài văn của em?( có bài văn chuẩn bị trước)
- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ.
+ Nghe yêu cầu.
+ Trình bày cá nhân.
* HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Học bài cũ, trả lời câu hỏi SGK.
Hoàn thành câu hỏi phần vận dụng.
Chuẩn bị bài mới