Giáo án Ngữ văn Lớp 9 (Công văn 5512) - Tiết 97, Văn bản: Tiếng nói của văn nghệ (Tiếp theo)

Tuần 20 – Tiết 97: TIẾNG NÓI CỦA VĂN NGHỆ
( Nguyễn Đình Thi)
MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
Kiến thức:
-Hiểu được nội dung của văn nghệ và sức mạnh kì diệu của nó đối với đời sống con người.
Nghệ thuật nghị luận của Nguyễn Đình Thi trong văn bản.
Phẩm chất
-Yêu quý và tự hào về ngôn ngữ dân tộc.
Học hỏi và trau chuốt ngôn ngữ để vận dụng vào việc diễn đạt trong văn bản và
đời sống.
Năng lực
-Năng lực chung: năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, năng lực tự quản bản thân.
Năng lực chuyên biệt:
+ Đọc hiểu một văn bản nghị luận:bố cục, luận điểm.
+ Viết: rèn luyện thêm cách viết một văn bản nghị luận. Viết đoạn văn thể hiện những suy nghĩ tình cảm về một tác phẩm văn nghệ.
CHUẨN BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU:
Chuẩn bị của giáo viên: Lập kế hoạch dạy học, tài liệu, phiếu học tập.
Chuẩn bị của học sinh: Nghiên cứu bài học, chuẩn bị sản phẩm theo sự phân công.
CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
HĐ CỦA THẦY VÀ TRÒ
DỰ KIẾN TRẢ LỜI
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu:
Tạo tâm thế hứng thú cho HS.
Kích thích HS phân tích tìm ra được công dụng và sự ảnh hưởng của tác phẩm đối với
mình và mọi người
Giới thiệu
Tìm hiểu văn bản
Nội dung của văn nghệ
Vai trò của văn nghệ
a. Văn nghệ giúp ta sống phong phú hơn, thay đổi mắt ta nhìn, óc
b. Nội dung: HS theo dõi câu hỏi và suy ngẫm và thực hiện yêu cầu của GV.
c. Sản phẩm: HS suy nghĩ trả lời.
d) Tổ chức thực hiện:
- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
GV giới thiệu, yêu cầu HS trả lời câu hỏi:
+ GV giao câu hỏi:
Em tâm đắc nhất truyện ngắn nào đã học trong chương trình ngữ văn 9 tập I và trình bầy ý nghĩa của văn bản đó với em và mọi người.
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
+ Nghe câu hỏi và trả lời cá nhân.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi một số HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Kết luận, nhận định: GV đánh giá kết quả của HS, trên cơ sở đó dẫn dắt HS vào bài học mới.
GV dẫn dắt vào bài: Sau khi nghe phần trình bầy ta thấy được sức mạnh lan tỏa của truyện ngắn đó hay nói cách khác vb của người nghệ sĩ sáng tác có ảnh hưởng như thế nào chúng ta tìm hiểu tiếp
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
Hoạt động : Tìm hiểu văn bản
Mục đích: Giúp HS nắm được vai trò của Tiếng nói văn nghệ
Nôi dung : HS quan sát SGK để tìm hiểu
nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV.
ta nghĩ. Văn nghệ là sợi dây nối kết con người với cuộc sống đời thường đối với quần chúng nhân dân.
b. Cuộc sống lao động sản xuất, chiến đấu, hàng ngày
c. Hoàn cảnh khắc nghiệt, đặc biệt, dễ gây ấn tượng.
Trữ tình, thiết tha.
Văn nghệ giúp ta sống phong phú hơn, thay đổi mắt ta nhìn, óc ta nghĩ.
Văn nghệ là sợi dây nối kết con người với cuộc sống đời thường đối với quần chúng nhân dân.
Văn nghệ mang lại niềm vui ước mơ và những rung cảm thật đẹp cho tâm hồn, giúp họ tin yêu cuộc sống, vượt lên bao khó khăn gian khổ của cuộc sống hiện tại.
3. Sức mạnh kì diệu của văn nghệ.
+ Nghệ thuật là tiếng nói của tình cảm.
+ Tác phẩm văn nghệ chứa đựng tình yêu, ghét, vui buồn của con người chúng ta.
+ Tư tưởng của nghệ thuật không
khô khan trừu tượng.
c. Sản phẩm: phiếu học tập của nhóm, câu trả lời của HS
d) Tổ chức thực hiện:
- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
GV giới thiệu, yêu cầu HS trả lời câu hỏi:
Vì sao con người cần đến tiếng nói của văn nghệ?
Tác giả đã chứng minh trong lĩnh vực nào của đời sống?
Cách lựa chọn hoàn cảnh sống để phân tích tác dụng của tiếng nói văn nghệ như thế nào?
? Nếu không có văn nghệ thì đời sống con người sẽ ra sao?
Em có n/xét gì về cách sử dụng ngôn ngữ phân tích của tác giả?
- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: trình bày theo nhóm.
+ Một nhóm trình bày.
+ Các nhóm khác nhận xét, bổ sung.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi một số HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Kết luận, nhận định: GV đánh giá kết quả của HS
- GV chốt kiến thức:
GV bình: Sự Tác động của văn nghệ thật kì diệu...Chúng ta thử hình dung một ngày nào đó c/s của chúng ta không có sự hiện diện của VN c/s của chúng ta sẽ ra sao, sẽ buồn tẻ như thế nào.
+ Tác phẩm nghệ thuật lay động cảm xúc, đi vào nhận thức tâm hồn qua con đường tình cảm.
Giống: Lập luận từ các luận cứ, giàu lí lẽ, dẫn chứng và nhiệt tình của người viết.
Khác: Tiếng nói của VN là bài NLVH nên có sự tinh tế trong phân tích, sắc sảo trong tổng hợp, lời văn giàu hình ảnh, gợi cảm...
Tổng kết.
Nghệ thuật:
Bố cục chặt chẽ, hợp lí, cách dẫn dắt tự nhiên .
Lập luận chặt chẽ, giàu hình ảnh, dẫn chứng phong phú giàu thuyết phục
Giọng văn chân thành say mê làm tăng sức thuyết phục và tính hấp dẫn của văn bản
Nội dung:
Nội dung phản ánh của VN
Công dụng và sức mạnh kì diệu của văn nghệ đối với cuộc sống của con người.
Luyện tập
Hoạt động : Sức mạnh kì diệu của văn nghệ
Mục đích: Giúp HS nắm được sức mạnh kì diệu của Tiếng nói văn nghệ.
Nội dung: HS quan sát SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV.
Sản phẩm: phiếu học tập của nhóm, câu trả lời của HS
d) Tổ chức thực hiện:
- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
GV:
Gọi HS đọc đoạn cuối.
? Tác giả đã lí giải xuất phát từ đâu mà văn nghệ có sức cảm hoá?
Gợi ý: Tiếng nói của văn nghệ đến với người đọc bằng cách nào mà có khả năng kì diệu đến như vậy ? Tư tưởng nội dung của văn nghệ được thể hiện bằng hình thức nào ? Tác phẩm nghệ thuật tác động đến người đọc qua con đường nào ? Bằng cách gì ?
* HĐ cặp đôi
? Cách viết trong "Tiếng nói của VN" có gì giống và khác bài "Bàn về đọc sách"
* HĐ cá nhân
? Vậy văn nghệ có khả năng kì diệu gì?
? Em hãy lấy dẫn chứng minh hoạ về một tác phẩm văn nghệ chứa đựng những tình cảm yêu, ghét, buồn vui ?
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
+ HS đọc yêu cầu.
+ HS hoạt động cá nhân.
+ HS hoạt động nhóm.
+ HS thảo luận.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi một số HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.
- Bước 4: Kết luận, nhận định: GV
đánh giá kết quả của HS
●	=>GV chốt:
* GV bình thêm: Đến với một tác phẩm văn nghệ, chúng ta được sống cùng cuộc sống miêu tả trong đó, được yêu, ghét, vui buồn, đợi chờ cùng các nhân vật và cùng nghệ sĩ. “Nghệ thuật không đứng ngoài trỏ vẽ cho ta đường đi, nghệ thuật vào đốt lửa trong lòng chúng ta, khiến chúng ta tự phải bước lên con đường ấy.”
Hoạt động: Tổng kết
Mục đích: Giúp HS nắm được những nét nét đặc sắc về nghệ thuật và nội dung của văn bản.
Nội dung: HS thực hiện yêu cầu
Sản phẩm: câu trả lời của HS
d) Tổ chức thực hiện:
- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
GV giới thiệu, yêu cầu HS trả lời câu hỏi:
* Hoạt động cá nhân
? Qua bài học, em rút ra nhận xét gì về nghệ thuật nghị luận của tác phẩm?
? Tiểu luận nhằm thuyết phục người đọc điều gì?
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi một số HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Kết luận, nhận định: GV đánh giá kết quả của HS, GV chốt một số ý về nghệ thuật nghị luận của tác phẩm.
Gọi HS đọc ghi nhớ - SGK 17.
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
d) Tổ chức thực hiện:
- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
GV giới thiệu, yêu cầu HS trả lời câu hỏi:
? Khi đọc một cuốn sách hay khi xem xong một bộ phimem có tâm trạng thế nào? Trình bầy cảm xúc của mình.
- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
Nghe câu hỏi
GV nhận xét câu trả lời của HS.
GV định hướng:
D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
Mục tiêu: HS biết vận dụng kiến thức đã học áp dụng vào cuộc sống thực tiễn.
Nội dung: HS quan sát SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV.
Sản phẩm: câu trả lời của HS
d) Tổ chức thực hiện:
- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
GV giới thiệu, yêu cầu HS trả lời câu hỏi:
Sau khi chứng kiến câu chuyện cảm động của cha con ông Sáu, em có suy nghĩ cảm xúc như thế nào về tình cảm gia đình trong chiến tranh và trong cuộc sống hiện nay?
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
+ Đọc yêu cầu.
+ Suy nghĩ trả lời.
+ 2 HS trả lời.
GV nhận xét câu trả lời của HS.
GV khái quát về tình cảm gia đình – nhắc nhở HS về đạo làm con
* HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Học bài cũ, trả lời câu hỏi SGK.
Hoàn thành câu hỏi phần vận dụng.
Chuẩn bị bài mới