Giáo án Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 119: Cách làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) - Trường THCS ĐT Việt Hưng

Ngày soạn:
Ngày dạy:
Tiết 119 :
Cách làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
Mục tiêu
HS biết cách viết bài NL về tp’ truyện
Rèn luyện kĩ năng về các bước khi làm bài NL về các tác phẩm truyện, cách tổ chức triển khai luận điểm.
Chuẩn bị
Soạn bài
Bảng phụ ghi kết quả thảo luận
1. Kiểm tra: Thế nào là NL về tác phẩm? Yêu cầu của một bài NL về tp’ 2.Bài mới:
Tiến trình các hoạt động
ổn định: 1p
Kiểm tra: 5p
Thế nào là NL về tác phẩm? Yêu cầu của một bài NL về tp’
Bài mới:
HĐ 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu về đề bài NL ( 10p)
HS đọc 4 đề bài SGK tr 64 - 65 GV nêu câu hỏi a, b tr 65
Yêu cầu HS thảo luận
HS suy nghĩ - trao đổi cặp đôi HS trả lời - nhận xét
GV đưa ra kết quả thảo luận
HĐ 2: Hướng dẫn HS tìm hiểu cách làm bài ( 15p)
Học sinh đọc đề bài
HS thảo luận trao đổi để tìm hiểu đề và tìm ý
Đề bài NL về tác phẩm truyện
Đề bài: SGK
a. Các vấn đề nghị luận
Đề 1: Thân phận người phụ nữ trong xã hội cũ Đề 2: Diễn biến cốt truyện
Đề 3: Thân phận Kiều
Đề 4: Đời sống tình cảm gia đình trong chiến tranh
b.
Suy nghĩ: xuất phát từ sự cảm hiểu để đề xuất nhận xét đánh giá về tp’
Phân tích: xuất phát từ việc phân tích tp’ (cốt truyện, nhân vật, sự việc, tình tiết ...) để nêu ra nhận xét đánh giá về tác phẩm
Các bước làm bài NL về tp’ truyện (hoặc đoạn trích)
Đề: Suy nghĩ về n/v ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
Bước 1: Tìm hiểu đề và tìm ý
Tìm hiểu đề
Thể loại: NL về 1 NV trong tác phẩm truyện
Nội dung: Tình yêu làng thống nhất với lòng yêu nước
* Tìm ý
Phẩm chất điển hình của nhân vật: tình yêu làng gắn bó hoà quện lòng yêu nước (nét mới trong đời sống tinh thần của người nông dân trong KCCP)
Các biểu hiện của phẩm chất điển hình:
+ Các tình huống bộc lộ tình yêu làng, yêu đất nước
+ Các chi tiết nghệ thuật (tâm trạng, lời nói, cử chỉ hành động ...) chứng tỏ tình yêu làng yêu nước
+ ý nghĩa của tình cảm mới mẻ ấy.
B. Dàn bài
HS đọc dàn bài SGK.
Trình bày dàn bài chung của bài văn nghị luận về tp’ truyện?
HS đọc phần MB.
? Khi viết phần MB có cần lập luận không? có các cách lập luận ntn?
HS dựa vào SGK trình bày các LĐ phần TB
HS tập viết đoạn 1 phần TB
C. Viết bài
* Đoạn MB
Đi từ khái quát đến cụ thể (từ nhà văn đến tác phẩm đến nhân vật)
Nêu trực tiếp suy nghĩ về nhân vật
* Đoạn TB
(1) Tình yêu làng gắn bó với lòng yêu nước
+ Khi nghe tin giữ : Cổ ông lão nghẹn ắng, da mặt tê rân rân ...
+ Ông đau đớn dằn vặt khổ tâm day dứt và bị ám ảnh bởi tin giữ
+ Ông sung sướng tột cùng khi nghe tin cải chính, sung sướng trên cả sự mất mát của riêng ông “tây nó đốt nhà tôi rồi ...”
Trình bày cách viết phần kết bài
* Đoạn KB
D. Kiểm tra và sửa chữa văn bản
* Ghi nhớ
Bước 4 có mục đích ý nghĩa gì ?
Qua BT trên em hãy trình bày các bước làm bài văn NL về tác phẩm truyện?
HS đọc ghi nhớ.
HĐ 3: Hướng dẫn HS luyện tập ( 10p)
II. Luyện tập
Đề: Suy nghĩ của em về truyện ngắn “Lão Hạc” của Nam Cao
* MB: Giới thiệu Nam Cao - truyện ngắn “Lão Hạc” - suy nghĩ của em
HS viết tiếp MB trực tiếp
Củng cố - dặn dò: 1p
Chuẩn bị bài luyện tập làm bài nghị luận về tác phẩm truyện...
*Rút kinh nghiệm:
...............................................................................................................................