Giáo án Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 156: Văn bản: Con chó bấc (Trích Tiếng gọi nơi hoang dã) - Trường THCS ĐT Việt Hưng

Ngày soạn: Ngày dạy:
Tiết 156.
A. Mục tiêu cần đạt

Con chó bấc
( Trích: Tiếng gọi nơi hoang dã)

G. Lân - Đơn
Giúp HS hiểu Lân - đơn đã có những nhận xét tinh tế kết hợp với trí tưởng tưởng tuyệt vời khi viết về những con chó trong đọan trích này, đồng thời qua t/cảm của nhà văn đối với con chó Bấc, bồi dưỡng cho HS lòng yêu thương loài vật
B. Chuẩn bị
GV: Chân dung G. Lân - đơn
Tiểu thuyết: “Tiếng gọi nơi hoang dã”
Tranh minh hoạ: Con chó Bấc
C. Tiến trình các hoạt động dạy và học
1. ổn định: 1p 2 . KT: 5p
Cảm nhận về nhân vật Xi- mông
Qua câu chuyện em rút ra những suy nghĩ gì?
3. Giới thiệu bài: “Chiếc lá cuối cùng” - O hen ri (Mỹ)
HĐ 1 : Hướng dẫn tìm hiểu chung ( 10p)
. Trình bày những nét chính về tác giả
Tuổi thơ cực kỳ vất vả
Thời thanh niên làm nhiều nghề kiếm sống
Được so sánh với Goor- ki vì tư tưởng CNXH
Các tác phẩm nổi tiếng: “Tiếng gọi nơi hoang dã”, “Sói biển”, “Gót sắt”( nhiều tác phẩm viết về loài vật)
Tự vẫn
2. Trình bày hiểu biết về đoạn trích?
HS tóm tắt tiểu thuyết: “Tiếng gọi nơi hoang dã” gồm 7 chương
HS đọc VB - Nhiều Tp viết về loài vật Bố cục VB?
Nhà văn chủ yếu muốn nói đến t/cảm của NV nào? Vì sao có cách sắp xếp, bố cục như vậy?
Chủ yéu nói về t/cảm của Bấc đối với chủ. Nhưng trước sau đoạn mở đầu, t/giả lại dùng 1 đoạn nói về t/cảm của chủ đối với Bấc. Bởi đó chính là nguyên nhân cơ bản dẫn đến t/cảm đặc biệt của chó đối với người
HS tóm tắt đoạn trích ?
HĐ 2 : Hướng dẫn tìm hiểu chi tiết ( 25p)
GV: Thooc - tơn thực ra ko phải là chủ đầu tiên
Tìm hiểu chung
Tác giả
Tác phẩm
Trích trong TP “Tiếng gọi nơi hoang dã”
Bố cục VB . Chương 6
Mở đầu
T/cảm của Thooc - tơn đối với Bấc
T/cảm của bấc đối với chủ
Tóm tắt đoạn trích
Tìm hiểu chi tiết
T/cảm của Thooc - tơn với Bấc
của Bấc. Trước anh Bấc đã từng qua tay những ông bà chủ, cô cậu chủ giàu có và cũng nhân hậu như nhà thẩm phấn Mi - Lơ rồi bị bắt cóc, bị mua đi bán lại cho những ông chủ khô khan tàn bạo để giúp việc tìm vàng ở miền Bắc Mỹ lạnh giá (Pê- rôn, Phơ - răng - xoa,anh chàng người lai Ecốt, gã mặc áo thun đỏ với cái dùi cui đáng sợ ). Nhưng chỉ riêng Thooc - tơn với bản tính nhân hậu hiếm có chẳng những đã cứu sống Bấc, mua lại Bấc, đối xử với Bấc thật tận tình cho đến khi anh qua đời.
Tác giả đã chứng minh anh ko chỉ là ân nhân cứu mạng mà còn là ông chủ lý tưởng ntn?
Thooc - tơn đối xử những con chó kéo xe của anh, đặc biệt với Bấc như thể chúng là con cái của anh vậy. Trong ý nghĩ, t/cảm của anh, anh xem Bấc ko chỉ là một con chó mà là người hẳn hoi, là đồng loại với anh, là bạn bè cùng chịu đựng gian khổ để đạt mục đích cuộc đời.
Thooc - tơn là ông chủ lý tưởng, nhà văn so sánh Thooc - tơn với các ông chủ khác để làm nổi bật điều đó. Trong khi các ông chủ khác chăm chó là vì nghĩa vụ (đã nuôi thì phải chăm sóc) và vì lợi ích kinh doanh( kéo xe trượt tuyết để đi tìm vàng)
Các biểu hiện t/cảm của Thooc - tơn : chào hỏi thân mật, nói lời vui vẻ, trò chuyện tầm phào ko biết chán như với con cái hay bạn bè, túm chặt lấy đầu Bấc, rồi dựa vào đầu mình đẩy tới đẩy lui, khê khẽ thốt lên những tiếng rủa yêu rủ rỉ, âu yếm như lời nựng con của các ông bố bà mẹ yêu con vô cùng
Phân tích câu nói của Thooc - tơn với Bấc: Trời đất! Đằng ấy hầu như biết nói đấy!
Câu nói thể hiện t/cảm ngặc nhiên, yêu thương nồng nàn vô hạn của 1 ông chủ đối với con chó quý của mình.
Cao hơn thế thể hiện t/cảm của một người đối với bạn bè thân thiết, của 1 người cha đang yêu thương vỗ về khám phá ra đứa con mình sao có thể thông minh, t/cảm và dáng yêu đến thế.
T/cảm và cách đối xử đặc biệt ấy của ông chủ - người cha - người bạn - sẽ được đền đáp xứng đáng bởi vì Bấc đặc biệt tinh khôn cũng đặc biệt nghĩa tình
HS đọc đoạn 1
Trong đoạn đầu tác giả có ý so sánh ngày Bấc sống trong g/đình ông thẩm phán Mi - lơ để làm

Thooc - tơn yêu thương đối xử với Bấc như con cái, bạn bè
2. T/cảm của Bấc đ/với Thooc - tơn
gì?
So sánh, nhớ lại để làm nổi bật t/cảm hiện tại của Bấc đối với Thooc - tơn. Với Bấc đó là những ngày sống an nhàn chẳng có gì đặc biệt.ông bà, cô cậu chủ chỉ là những người giàu có, sang trọng, bệ vệ và bình thường. Bấc cảm thấy ngang hàng với họ nhưng với Thooc - tơn thì khác
T/cảm của Bấc đối với chủ ntn?
Em hãy so sánh cách thẻ hiện t/cảm của Xơ - kit, Nich, Bấc đối với chủ và nhận xét
HS thảo luận nhóm: 3 phút
-Xơ - kit: “Có thói quen thọc cái mũi của nó dưới bàn tay của Thooc - tơn rồi hích hích mãu cho đến khi được về” ® nũng nịu, đơn giản, đơn điệu
Nich: “Chồm lên tì cái đầu to tướng của cu cậu lên đầu gối Thooc - tơn” ® mạnh mẽ, suồng sã, đơn điệu.
Bấc: “Tỏ t/cảm sung sướng, ngây ngất mỗi khi được chủ ôm đầu rủ rỉ, sủa yêu, bật vùng dậy, miệng cười mắt long lanh, họng rung lên những âm thanh ko thốt ra lời, cứ như vật đứng yên bằng chân trong tư thế bất động, nó tưởng quả tim nhảy tung ra”
. Há miệng cắn bàn tay Thooc - tơn rồi ép răng xuống mạnh đến nỗi vết răng hằn vào da thịt một lúc lâu.
. Không săn đón mà tôn thờ một cách toàn tâm toàn ý, sùng kính thiêng liêng, hết lòng hết sức bảo vệ khi nằm phục dưới chân chủ hàng giờ, mắt háo hức, tỉnh táo ngước lên chăm chú quan sát từng nét nhỏ trên khuôn mặt chủ. Khi thì nằm xa hơn quan sát hình dáng của anh và từng cử động của thân thể anh. Và mối giao cảm ko lời giữa bấc và chủ bộc lộ qua đôi mắt ngời lên, toả rạng của nó.
. Sợ hãi ám ảnh bị mất Thooc - tơn, sợ anh sẽ đột ngột biến mất khỏi cuộc đời nó. Giữa đêm nó vùng dậy trườn qua cái giá lạnh đến tận mép lều lắng nghe tiếng thở đều của chủ ® t/cảm ấy xuất phát từ chịu ơn sâu nặng và từ trái tim sâu thẳm, nhân hậu của con người.
Chứng minh trí tưởng tượng tuyệt vời và lòng yêu thương loài vật của nhà văn khi ông đi sâu vào tâm hồn con chó Bấc.
Nhà văn ko nhân hoá con Bấc theo kiểu La - phông - ten, ko để nó nói tiếng người như trong thơ ngụ ngôn. Họng nó chỉ “rung lên những âm

T/cảm yêu thương sâu sắc, tôn thờ tuyệt đối
thanh ko thốt lên lời”. Nó chỉ hầu như biết nói.
Con Bấc biết suy nghĩ “trước kia nó chưa hề cảm thấy một tình yêu thương như vậy”, “Bấc thấy ko gì vui sướng bằng cái ôm ghì mạnh mẽ ấy”, “Nó lại tưởng chừng như quả tim mình nhảy tung khỏi cơ thể”, “Bấc ko muốn rời khỏi Thooc - tơn một bước”
Nó biết nó sợ “Nó sợ Thooc - tơn cũng lại biến khỏi cuộc đời nó”
Nó biết nằm mơ “ngay cả ban đêm trong các giấc mơ, nó cũng bị nỗi sợ này ám ảnh”
HĐ 3: Hướng dẫn tổng kết ( 3p)
HS làm BT 2 (tr. 81 - SBT)
NT nổi bật của VB
HS làm câu 10 (tr.206 -Sách trắc nghiệm)
ND văn bản?
®Niềm tin và mong muốn thế giới tốt đẹp hài hoà mối quan hệ người với người, người với vật.
Cách miêu tả loài vật trong đoạn trích có điểm gì giống và khác so với cách miêu tả loài vật trong những tác phẩm khác mà em đã học (Dế mèn, Chó Sói và Cừu non)
Dế mèn ® nhân hoá, chúng suy nghĩ, nói năn, giao tiếp như người nhưng vẫn mang đặc điểm của loài vật.
Chó Sói® Loài vật ít được miêu tả với những đặc tính cụ thể mà chỉ khai thác một đặc điểm nào đó để biểu trưng cho một tính cách ®Rút bài học miêu tả bằng trí tưởng tượng nhưng chủ yếu vẫn bằng sự quan sát, am hiểu về chúng. Có khi t/giả thâm nhập vào “tâm hồn” Bấc, nhưng đó ko phải là nhân hoá hoàn toàn, Bấc vẫn hiện ra đúng là loài vật, nó có thể có t/cảm, ý nghĩ nhưng ko thể nói được.

Tổng kết
NT:
Đi sâu miêu tả tâm hồn con chó Bấc bằng trí tưởng tượng tinh tế
ND
T/cảm yêu thương loài vật chân thành ® khơi dậy trong con người t/cảm nhân văn cao thượng và chân chính.
4. Củng cố - Dặn dò: 1p
Tìm những đoạn văn có dùng phép so sánh trong đoạn trích và nêu tác dụng.
CB k/tra Tiếng Việt
Làm BT2- tr.155
*Rút kinh nghiệm:
.