Giáo án Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 26: Văn bản: Truyện Kiều của Nguyễn Du - Trường THCS ĐT Việt Hưng

Ngày soạn: //20 Ngày dạy:
Tiết 26 :
Truyện Kiều của Nguyễn Du
Mục tiêu cần đạt
HS nắm được những nét chủ yếu về cuộc đời, con người, sự nghiệp văn học của Nguyễn Du.
Nắm được cốt truyện, những giá trị cơ bản về nội dung và nghệ thuật của Truyện Kiều.
Chuẩn bị
Sgv, bài soạn
Tranh ảnh liên quan đến truyện Kiều và Nguyễn Du
Tiến trình tổ chức hoạt động
ổn định:
Kiểm tra : 7p
Nêu và phân tích tài dùng binh của Nguyễn Huệ
Nêu những nhận xét đặc sắc NT của Tác Phẩm
Giới thiệu bài :
Gv đưa những tranh ảnh liên quan đến truyện Kiều
Đỉnh cao nhất của văn học trung đại VN từ thế kỷ X đến thế kỷ XIX là “ Truyện Kiều ” của đại thi hào Nguyễn Du
Hoạt động của giáo viên - học sinh
Nội dung cần đạt
Hoạt động 1: 13p
I. Tìm hiểu về Nguyễn Du
HS đọc phần I sgk.
1. Thời đại : cuối TK 18 - đầu 19
? Nêu ~ nét chính về thời đại Nguyễn Du
- Xã hội phong kiến VN bước vào thời kỳ
sống ? Điều đó có ảnh hưởng ntn đ/với
khủng hoảng sâu sắc.
văn chương và tác phẩm “Truyện Kiều”
- Phong trào nông dân khởi nghĩa đỉnh cao
HS suy nghĩ trả lời.
là phong trào Tây Sơn
? Nêu ~ hiểu biết của em về gia đình
- Tây Sơn bại, triều Nguyễn thiết lập
Ng~Du?
→ Ngòi bút của ông hướng vào hiện thực.
2. Gia đình :
- Đại quí tộc nhiều đời làm quan, có truyền
thống văn học.
+ Cha đỗ tiến sĩ _ Tể tướng
+ Anh quan _ thượng thư
+ Mẹ quê Kinh Bắc → nổi tiếng các làn
điệu dân ca
- Mồ côi cha 9 tuổi, mồ côi mẹ12 tuổi, trải
qua ~ năm tháng gian truân vất vả
→ Nguyễn Du được thừa hưởng Cs phong
lưu và được kế thừa truyền thống văn học
từ gđ.
3. Cuộc đời :
Nêu ~ nét chính về cuộc đời Nguyễn Du.
Từng làm quan với nhà Lê, chống Tây Sơn nhưng không thành.
Khi Nguyễn ánh lên ngôi, ông định vào Nam theo Nguyễn ánh → bị nhà Lê bẳt rồi thả → lưu lạc → được Nguyễn ánh cất nhắc làm quan.
? Cảm nhận về con người Nguyễn Du ? Rất uyên bác, là một trong An nam ngũ tuyệt.
Mộng Liên Đường “Lời văn tả ra hình như máu chảy ở đầu ngòi bút nước mắt thấm trên tờ giấy, khiến ai đọc cũng phải thấm thía ngậm ngùi đau đớn đến đứt ruột...”
Hiểu biết về sự nghiệp của Nguyễn Du ?
Hoạt động 2: 23p
Nguồn gốc Truyện Kiều ? Theo nguồn gốc ấy tác phẩm có phải là tác phẩm phiên dịch không? giá trị của nó ở đâu ?
Đoạn trường tân thanh
Nghệ thuật kể truyện bằng thơ, miêu tả n/vật, miêu tả thiên nhiên, xây dựng n/vật.
Nhan đề “Đoạn trg\ tân thanh” tiếng nói mới về nỗi đau thg đứt ruột
HS lần lượt kể.
Gv phân tích các giá trị hiện thực và nhân đạo.
Chủ đề tác phẩm ?
Thời ấu thơ và thanh niên : sống học tập ở Thăng Long trong gđ quí tộc học giỏi chỉ đỗ tam trường.
Lưu lạc đất Bắc Thái Bình quê vợ 10 năm ( 1786 – 1796 ) và ở Hà Tĩnh 6 năm ( 1796
– 1802 ). Nếm trải ~ cảnh đời, ~ số phận ≠ nhau, gần gũi đs nhân dân
- Giai đoạn làm quan triều Nguyễn : bất đắc dĩ - đi nhiều – tiếp xúc nhiều
4. Con người :
Có hiểu biết sâu rộng, có vốn sống phong phú.
Có trái tim giàu yêu thương niềm cảm thông sâu sắc với ~ đau khổ của ND
→ Thiên tài văn học, nhân đạo chủ nghĩa 5. Sự nghiệp
Chữ Hán (243 bài)
+ Thanh Hiên thi tập
+ Nam trung tạp ngâm
+ Bắc hành tạp lục
Chữ Nôm
+ Truyện Kiều
+ Văn chiêu hồn
→ Đại thi hào dân tộc
Danh nhân văn hoá VH và thế giơi
Truyện Kiều
Nguồn gốc :
Dựa cốt truyện “Kim Vân Kiều Truyện” của Thanh Tâm Tài Nhân Trung Quốc – Tác phẩm văn xuôi chữ Hán.
Viết = chữ Nôm thể lục bát, cảm hứng nhân đạo xuất phát từ cs Việt, con người Việt
→ là stác văn chương đích thực của thần tài Nguyễn Du.
2. Tóm tắt : 3254 câu
Gặp gỡ và đính ước
Gia biến và lưu lạc
Đoàn tụ. 3. Giá trị
a. Nội dung
* Hiện thực.
- Bức tranh hiện thực xã hội đg thời
+ Bộ mặt tàn bạo của g/c thống trị ( quan lại, lưu manh...)
Một ngày lạ thói sai nha
Làm cho khốc hại chẳng qua vì tiền
Đau đớn thay phận đàn bà Lời rằng bạc mệnh cũng là lời chung
Thương thay cũng một kiếp người Hại thay mang lấy sắc tài làm chi
Râu hùm, hàm én, mày ngài Vai năm tấc rộng, thân mười...
Gv phân tích giá trị nghệ thuật
+ Số phận ~ con người bị áp bức đau khổ đặc biệt là người fụ nữ
* Nhân đạo
Niềm thương cảm sâu sắc trước ~ đau khổ của con người.
Sự lên án tố cáo ~ thế lực bạo tàn.
Sự trân trọng đề con người từ vẻ đẹp hình thức, p/chất đến ~ ước mơ, ~ khát vọng chân chính
b. Nghệ thuật
Ngôn ngữ nghệ thuật mẫu mực của thơ ca cổ điển.
Ngôn từ → biểu đạt → biểu cảm → thẩm mỹ.
Thể loại : tự sự
+ ng2 kể truyện : trực tiếp (lời n/v) gián tiếp (lời tg), nửa trực tiếp (lời tg mang suy nghĩ giọng điệu n/v)
+ n/vật : con người hành động (dáng vẻ bên ngoài) con người cảm nghĩ (đsống nội tâm bên trong.)
+ NT miêu tả thiên nhiên
+ NT tả cảnh ngụ tình
+ NT xây dựng n/v
Dặn dò : 2p
Tóm tắt “Truyện Kiều”
Chuẩn bị bài : Chị em Thuý Kiều
*Rút kinh nghiệm :
...........................................................................................................................................