Giáo án Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 3: Các phương châm hội thoại - Trường THCS ĐT Việt Hưng

Ngày soạn: Ngày dạy: Tiết 3 :
Mục tiêu

CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI
HS nắm được các phương châm về lượng về chất
Biết vận dụng những p/c này trong giao tiếp
Chuẩn bị
Bảng phụ
Tổ chức các hoạt động dạy học
ổn định
Kiểm tra : Sự chuẩn bị bài của HS
Bài mới : Trong giao tiếp có những quy định tuy không được nói ra thành lời nhưng những người tham gia vào giao tiếp cần phải tuân thủ, nếu không thì dù câu nói không mắc lỗi gì về ngữ âm, từ vựng, NP, giao tiếp cũng sẽ không thành công. Những qui định đó được thể hiện qua các p/c hội thoại.
Hoạt động của giáo viên - học sinh
Nội dung cần đạt
Hoạt Động 1: 12p HS đọc lời thoại
? Trong lời thoại 2 của Ba có mang đầy đủ những nội dung An cần biết k0 ? Tại sao ?
Thông tin mà An cần biết là địa điểm học bơi. Song Ba lại trả lời “ dưới nước”. “Bơi” đương nhiên là di chuyển dưới nước bằng cử động của cơ thể. Vì vậy Ba trả lời dưới nước là k0 đáp ứng được thông tin An cần biết.
? Từ bt trên ta thấy khi hội thoại cần chú ý điều gì ? =› Phải nói đúng nội dung cần giao tiếp, không nên nói ít hơn những gì mà gt đòi hỏi.
HS đọc câu chuyện “ Lợn cưới áo mới”
? Vì sao truyện gây cười
? Lẽ ra 2 anh phải hỏi và trả lời ntn để người nghe đủ biết.
Chỉ cần hỏi : Bác có thấy con lơn nào chạy qua đây không?
Trả lời : Nãy giờ tôi chẳng thấy con lợn nào chạy qua dây cả.
? Như vậy khi giao tiếp cần tuân thủ điều gì?
? việc trả lời ít hơn, nhiều hơn những gì cần nói đều có được không? Việc đảm
Phương châm về lượng
Bài 1
- Lời thoại 2 của Ba không có nội dung An cần biết
=› Không nên nói ít hơn những gì mà gt đòi hỏi
2. Bài 2
Câu hỏi và câu trả lời đều nhiều hơn những điều cần nói
Không nên nói nhiều hơn những gì cần nói
bảo lượng thông tin vừa đủ ấy là muốn đảm bảo p/c hội thoại nào?
Hoạt động 2: 15p HS đọc truyện
? Truyện này phê phán điều gì ? Lời thoại nào ta không tin là có thật
3. Ghi nhớ
Phương châm về chất
Bài tập
Phê phán tính nói khoác
Có 2 lời thoại ta không tin là có thật.
? Như vậy trong gt cần tránh ~ điều gì?
* GV hướng dẫn HS tìm hiểu cách trả lời 1 số trường hợp cụ thể.
Nếu không biết chắc vì sao bạ nghỉ học
🡪 có nên nói là bạn bị ốm không?
Nếu không có bằng chứng mà nói bạn xấu có được không?
* Những điều nên tránh ấy chính là để đảm bảo chất lượng thông tin =› p/c về chất
hoạt động 3: 20p
Bài 1. HS thảo luận nhóm đôi 1/ Bài 2. HS làm vào vở BT in
làm việc cá nhân.
nói có sách	d. nói nhăng nói cuội
nói dối	e. nói trạng
nói mò
=› P/c về chất
* Tránh :
+ Nói những điều mà mình không tin là đúng sự thật.
+ Nói những điều mình không chác chắn
+ Nói những điều mình không có bằng chứng xác thực.
2. Ghi nhớ
III. Luyện tập
Bài 1 : Phân tích lỗi
Từ “ gia súc” nghĩa “ thú nuôi trong nhà” =› thừa cụm từ “ nuôi trong nhà”
Tất cả các loài chim đều có 2 cánh.
=› thừa cụm từ “có 2 cánh”
Bài 2. =› P/c về chất.
Bài 3. Vi phạm p/c về lg. Bài 4.
Tính xác thực của thông tin chưa được kiểm chứng.
Việc nhắc lại nội dung đã cũ là do chủ ý của người nói.
Hướng dẫn học :	3p
BT4
Chuẩn bị bài
Sử dụng một số bp NT trong VBTM
*Rút kinh nghiệm:
.