Giáo án Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 66+67, Bài 14: Văn bản: Lặng lẽ Sa Pa (Trích)

Tuần 14-Tiết 66-67 - Bài 14:	LẶNG LẼ SA PA
Ngày dạy: .	(Trích)
phẩm.
nước.
MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
Kiến thức:
-Vẻ đẹp của hình tượng con người thầm lặng cống hiến quên mình vì Tổ quốc trong tác
-Nghệ thuật kể chuyện, miêu tả sinh động, hấp dẫn trong truyện.
Kĩ năng:
-Nắm bắt diễn biến truyện và toám tắt được truyện.
-Phân tích được nhân vật trong tác phẩm tự sự.
-cảm nhận được một số chi tiết nghệ thuật độc đáo trong tác phẩm.
Thái độ:
Yêu mến những con người có lẽ sống cao đẹp. Thái độ của mình đối với quê hương, đất
CHUẨN BỊ:
-GV: Sách GK, giáo án
-HS: Đọc trước bài, soạn bài
TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
Ổn định tổ chức:
Kiểm tra bài cũ:
Bài mới:*Vào bài:
HOẠT ĐỘNG THẦY VÀ TRÒ
NỘI DUNG
*HĐ1: Đọc-hiểu chú thích:
-HD đọc:
-HS đọc, tìm hiểu từ khó
?Từ phần chú thích, em hãy cho biết Nguyễn Thành Long có những đóng góp cho nền văn học Việt Nam hiện đại ở thể loại nào?
?Từ phần chú thích, SGK, em hãy cho biết tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa ra đời năm nào và trong hoàn cảnh nào?
*HĐ2: Đọc-hiểu văn bản:
*Nội dung:
?Chú ý đoạn đối thoại giữa người tài xế và nhà hoạ sĩ cho ta cảm nhận được điều gì về Sa Pa?
?Em hãy cho biết những nhân vật xuất hiện trực tiếp trong truyện? (anh thanh niên, bác lái xe, ông hoạ sĩ già và cô kĩ sư trẻ)
Tại sao họ lại có mặt tại Sa Pa, chúng ta cùng tìm hiểu về công việc và phẩm chất của họ.
?Nhân vật chính của truyện là ai?
Đọc- hiểu chú thích:
Đọc-từ khó (SGK) 2.Tác giả:
-Nguyễn Thành Long có những đóng góp cho nền văn học Việt Nam hiện đại ở thể loại truyện và kí.
3.Tác phẩm:
Tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa được ra đời năm 1970, sau chuyến đi thực tế ở Lào Cai của tác giả.
Đọc-hiểu văn bản:
Nội dung:
a.Bức tranh nên thơ về cảnh đẹp Sa Pa : “Sa Pa hai bên đường.”
b.Chân dung những người lao động bình thường nhưng phẩm chất cao đẹp:
*Anh thanh niên:
?Theo dõi phần đầu của truyện cho biết Anh TN được giới thiệu như thế nào?
?Anh làm công việc gì?
?Hoàn cảnh sống và làm việc của anh như thế nào?
Nhưng vì sao anh có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ và vẫn sống vui vẻ, sống khoẻ trong hoàn cảnh ấy?
?Trong cuộc gặp gỡ của anh TN với bác lái xe, ông hoạ sĩ, cô kỹ sư ta còn thấy anh TN có những nét đẹp PC nào? (Chi tiết anh hái hoa tặng cô gái, tặng quà làn trứng tươi nói lên điều gì?)
Tóm lại có thể khái quát nhân vật anh thanh niên đó như thế nào?
Tiết 2
?Vậy những nhân vật khác thì sao?
?Cô kĩ sư trẻ được giới thiệu như thế nào?
?Cô gái không chỉ nhận ở anh thanh niên một bó hoa mà còn nhận ở anh một ý nghĩa tinh thần gì khác?
?Tại sao cô gái lại có trạng thái “dạt lên ấn tượng hàm ơn”?
?Qua đó, ta thấy được phẩm chất gì của cô kĩ
Một thanh niên 27 tuổi, tầm vóc bé nhỏ, nét mặt rạng rỡ.
Làm công tác khí tượng, kiêm vật lý địa cầu.
Sống một mình trên đỉnh núi cao, quanh năm suốt tháng giữa cỏ cây và mây núi Sa Pa à “người cô độc nhất thế gian”
-Anh đã vượt qua hoàn cảnh bằng những suy nghĩ rất đẹp, giản dị mà sâu sắc: anh ý thức về công việc mình và lòng yêu nghề, anh hạnh phúc khi biết mình được góp phần phát hiện kịp thời một đám mây khô mà nhờ đó” Không quân ta”. Anh nghĩ ”Khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được? Huống chi việc của cháu gắn liền với việc của bao anh em đồng chí dưới kia, công việc của cháu gian khổ thế đấy, chứ cất nó đi cháu buồn đến chết mất”. Anh còn tìm vui trong thú vui đọc sách, trồng hoa của mình.
-Ở anh, thể hiện một phẩm chất thật đáng quý: Sự cởi mở chân thành rất quí trọng tình cảm mọi người; anh là người khiêm tốn thành thật.
à Một người lao động cần mẫn tận tuỵ trong công việc và với con người đầy lòng tin yêu cuộc sống, làm công vịêc bình thường lặng lẽ mà vô cùng cần thiết. Một cách sống tích cực tốt đẹp, mới mẻ.
*Những nhân vật khác:
-Cô kĩ sư trẻ:
+Một kĩ sư trẻ vừa mới ra trường, xung phong lên miền núi heo hút công tác
+Hồn nhiên, ý tứ kín đáo
+Nhận bó hoa với ý nghĩa tinh thần, sự háo hức và mơ mộng.
+Sự toả sáng của anh thanh niên giúp cô
có thêm sức mạnh, tìm thấy lẽ sống và vững tin vào quyết định mà cô đã chọn.
sư trẻ?
?Em có suy nghĩ gì về những nhân vật khác trong truyện?
?Tại sao tất cả các nhân vật trong truyện lại không có tên cụ thể? (Họ là những con người bình thường, giản dị không tên tuổi, họ ngày đêm lao động, làm việc, hy sinh tuổi trẻ, gia đình, hạnh phúc-cống hiến thầm lặng)
?Từ đó, chúng ta có suy nghĩ gì về những con người cống hiến thầm lặng này?
* Nghệ thuật:
?Em hãy cho biết câu chuyện được kể trên tình huống chính là gì?
?Tác giả đã sử dụng nghệ thuật kể chuyện như thế nào? (đối thoại,kết hợp )
?Mặc dù là văn bản tự sự nhưng chúng ta bắt gặp nhiều chi tiết trữ tình, em hãy chỉ ra những chi tiết đó? (cảnh đẹp thiên nhiên của Sa Pa, cuộc sống của anh thanh niên, việc xuất hiện của cô kĩ sư trẻ và gặp gỡ với anh thanh niên)
*Ý nghĩa văn bản:
Bằng câu chuyện về cuộc gặp gỡ với những con người trong chuyến đi thực tế ở Sa Pa, tác giả muốn thể hiện ý nghĩa gì?
àĐầy nhiệt huyết và niềm tin cuộc sống của tuổi trẻ.
-Bác lái xe, ông hoạ sĩ già
Làm việc miệt mài, yêu lao động, yêu con người và yêu cuộc sống.
è Cho ta lòng mến yêu, cảm phục với những người đang cống hiến quên mình cho nhân dân, Tổ quốc.
Nghệ thuật:
-Tạo tình huống truyện tự nhiên, tình cờ hấp dẫn.
-Xây dựng đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm.
-Tả cảnh thiên nhiên đặc sắc; miêu tả nhân vật với nhiều điểm nhìn.
-Kết hợp giữa kể với tả và nghị luận.
-Tạo chất trữ tình trong tác phẩm truyện.
Ý nghĩa văn bản:
Lặng lẽ Sa Pa là câu chuyện về cuộc gặp gỡ với những con người trong một chuyến đi thực tế của nhân vật ông hoạ sĩ, qua đó tác giả thể hiện niềm yêu mến với những con người có lẽ sống cao đẹp đang lặng lẽ quên mình cống hiến cho
Tổ quốc.
sự.
CỦNG CỐ-HD HS HỌC Ở NHÀ
*Củng cố: Cho biết ý nghĩa nhan đề tác phẩm
*HD: Học bài, tóm tắt đoạn trích, chuẩn bị bài Người kể chuyện trong văn bản tự