Giáo án Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 73: Ôn tập Tiếng Việt - Trường THCS ĐT Việt Hưng

Ngày soạn: 22/11 Ngày dạy:
Tiết 73 :
Ôn tập tiếng Việt
Mục tiêu cần đạt
Giúp hs nắm vững một số nội dung Tiếng Việt đã học ở học kỳ 1.
Chuẩn bị
sgk, sgv, bài soạn
Bảng phụ
Bài tập bổ sung.
Tiến trình các hoạt động
ổn định :
Kiểm tra : KT sự chuẩn bị cảu HS
Bài mới :
Hoạt động của giáo viên - học sinh
Nội dung cần đạt
HĐ 1: 15p
Trình bày ~ kiến thức về p/c hội thoại
VD a : Anh ăn cơm chưa ? Từ lúc tôi mặc cái mới này, tôi vẫn chưa ăn cơm
VD b : Con bò to bằng con voi. VD c : Anh đi đâu đấy ?
Tôi đang học toán
VD d : Cậu có ăn quả táo trên bàn k0? 2 cách hiểu : + cậu có thích ăn
+ cậu có trót ăn
VD e : Anh làm ơn cho tôi hỏi đường ra công viên nước Hồ Tây đi lối nào ạ?
Thẳng 1km.
Kể một tình huống gt trong đó có 1 số p/c hội thoại k0 được tuân thủ Gv có thể kể 1 truyện trong sgv.
Sóng là bài thơ Xuân Quỳnh → quan hệ
Thì ông dùng tạm bút chì vậy → qhệ
Tàn thuốc rơi vào áo ông... → lượng
HĐ 2 : 13p
Hs đọc bài 2. Trả lời
Các phương châm hội thoại
P/c về lượng : khi gt cần nói cho có nội dung không thiếu không thừa.
P/c về chất.
Khi gt, không nói ~ điều mình không tin là đúng và không có bằng chứng xác thực.
P/c quan hệ.
Nói đúng vào đề tài gt, tránh nói lạc đề
P/c cách thức.
Chú ý nói ngắn gọn, rành mạch, tránh nói mơ hồ.
P/c lịch sự.
Tế nhị và tôn trọng người khác
Xưng hô trong hội thoại
Các từ ngữ xưng hô thông dụng
Đ/v người trên : bác – cháu, anh – em
Đ/v bạn bè : bạn – tớ, tôi – cậu
Đ/v hội nghị : tôi – bạn
Gv định hướng
Hs thảo luận bài 3 nhóm 4 : 3/. Đại diện nhóm trình bày
Gv chốt lại nguyên nhân.
HĐ 3: 15p
Phân biệt cách dẫn TT – GT. Cho VD.
Hs đọc bài 2. Suy nghĩ trả lời. Từ xưng hô : tôi → nhà vua
Chúa công → vua QT Từ địa điểm : đây → (tỉnh lược) Từ thời gian : bây giờ → bấy giờ.
2. Xưng khiêm : người nói tự xưng mình một cách khiêm nhường
- hô tôn : gọi người đối thoại một cách tôn kính.
VD : vua xưng là “quả nhân” (người kém cỏi) gọi các nhà sư “cao tăng”
Nhà nho tự xưng “hàn sĩ” “kẻ hậu sinh”. Gọi người khác là “tiên sinh”
3. Trong TV khi giao tiếp phải chú ý đến sự lựa chọn từ ngữ xưng hô vì :
Từ ngữ xưng hô đa dạng : các đại từ xưng hô, các danh từ chỉ quan hệ thân thuộc, cách danh từ chỉ chức vụ, nghề nghiệp, tên riêng.
Mỗi phương tiện xưng hô đều thể hiện t/chất của tình huống gtiếp (thân mật hay xã giao) và mối quan hệ giữa người nói với người nghe (thân hay sơ, khinh hay trọng...) Hầu như không có từ ngữ xưng hô trung hoà.
Không lựa chọn từ ngữ xưng hô thích hợp với tình huống và quan hệ thì sẽ không đạt kết quả gt như mong muốn.
III. Cách dẫn gián tiếp trực tiếp
1. Dẫn trực tiếp
Dẫn nguyên vẹn lời nói ý nghĩ của người hoặc n/v
Đặt trong dấu “ ” 2. Dẫn gián tiếp
Thuật lại lời nói ý nghĩ của người khác có điều chỉnh cho thích hợp
không đặt trong dấu “ ” 3. Có thể chuyển
Vua QT hỏ NT là quân Thanh sang đánh nếu nhà vua đem binh ra chống cự thì khả năng thắng thua ntn.
NT trả lời rằng bấy giờ trong nước trống không, lòng người tan rã, quân Thanh ở xa tới, không biết tình hình quân ta yếu hay mạnh không hiểu rõ thế thế nên đánh hay nên giữ,
vua QT ra Bắc không quá mười ngày quân Thanh sẽ bị dẹp tan
Củng cố, dặn dò (2p)
Làm BT bổ sung.
CB kiểm tra 1 tiết văn – TV
*Rút kinh nghiệm:
.............................................................................................................................................
.........................................................................................................................................