Giáo án Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 91+92: Văn bản: Bàn về đọc sách - Trường THCS ĐT Việt Hưng

Ngày soạn: 25/12/2014 Ngày dạy:
Tiết 91 + 92 :	Bàn về đọc sách
Mục tiêu cần đạt
Giúp hs
Hiểu được sự cần thiết của việc đọc sách và p2 đọc sách
Rèn luyện thêm một cách viết văn nghị luận qua việc lĩnh hội bài NL sâu sắc của Chu Quang Tiềm
Chuẩn bị
Gv tìm tư liệu liên quan đến VB và tác giả
Hs soạn bài.
Tiến trình các hoạt động
Ổn định : 1p
Bài dạy:
Hoạt động của giáo viên - học sinh
Nội dung cần đạt
HĐ1: Hướng dẫn HS tìm hiểu chung ( 10p).
?Giới thiệu về tác giả Chu Quang Tiềm dựa vào sgk.
Chu Quang Tiềm (1897 – 1986)
Gv : Ông bàn về đọc sách lần này không phải là lần đầu. Bài viết này là kết quả của quá trình tích luỹ k/nghiệm, dày công suy nghĩ, là những lời bàn tâm huyết của người đi trước muốn truyền lại cho thế hệ
sau.
Tìm hiểu chung
Tác giả :
- Nhà mỹ học và lý luận VH nổi tiếng Trung Quốc.
Hs đọc VB.
? Em hãy cho biết bố cục văn bản ?
(Thực chất đoạn trích chỉ là phần thân bài có 3 luận điểm)
HĐ2: Hướng dẫn HS tìm hiểu chi tiết ( 25p)
? Sách có ý nghĩa ntn trên con đường ↑ của nhân loại ? Hs dựa vào VB trả lời.
- Sách đã ghi chép, cô đúc và lưu truyền mọi tri thức, mọi thành tựu mà loài người tìm tòi tích luỹ được qua từng thời đại.
? Những cuốn sách quí có giá trị được xem ntn ? Em có thể lấy VD về ~ cuốn sách quí mà em biết
2. Tác phẩm.
Xuất xứ : Dịch từ “Bàn về niềm vui nỗi buồn của việc đọc sách”
Bố cục : 3 phần
+ Tầm quan trọng ý nghĩa của việc đọc sách
+ Các khó khăn, các thiên hướng sai lạc dễ mắc phải của việc đọc sách trong tình hình hiện nay.
+ Bàn về p2 đọc sách (cách lựa chọn và cách đọc)
Tìm hiểu chi tiết.
Sự cần thiết và ý nghĩa của việc đọc sách.
không ?
Sách có giá trị có thể xem là ~ cột mốc trên con đường ↑ học thuật của nhân loại
VD : Bách khoa toàn thư Đại Việt sử ký toàn thư
Những nền văn minh nhân loại...
? Sách có ý nghĩa như vậy thì việc đọc sách có ý nghĩa, tác dụng gì ?
Hs thảo luận nhóm đôi 2/.
Đối với mỗi con người thì việc đọc sách chính là sự chuẩn bị để có thể làm cuộc trường chinh vạn dặm trên con đường học vấn, nhằm phát hiện thế giới mới.
? Vậy nếu không biết đọc sách, không biết tiếp thu các thành tựu thì con người sẽ ntn, tác giả đã lý giải ra sao ?
Nếu không tiếp thu :
+ Trở về điểm xuất phát ban đầu.
+ Kẻ lạc hậu.
* Gv : Muốn tiếp thu cái mới thì phải biết kế thừa các thành tựu của ~ cái đã qua
? theo em ~ lý lẽ tác giả đưa ra có xác đáng hay không ? Vì sao ? ( HSKG)
tác giả đưa ra 2 lý lẽ Những lý lẽ đó xác đáng, rất đúng với thực tế. Thấu tình đạt lý và kín kẽ, sâu sắc trên con đường trau dồi học vấn của con người, đọc sách, là con đường quan trọng trong nhiều con đường. Tuy nhiên ngoài đọc sách, ngày nay người ta
có thể đọc in – tơ - nét, xem phim ảnh, ti vi...
Đọc sách là con đường tích luỹ nâng cao vốn tri thức.
*Dặn dò: Đọc trước phần 2
*Rút kinh nghiệm:
..
Tiết 2.
*KTBC: tác giả đã nêu sự cần thiết của việc đọc sách như thế nào? ( 3p)
*Bài dạy:
- Sách nhiều khiến người ta đọc không chuyên sâu.
2. Những khó khăn nguy hại thường gặp khi đọc sách.
HĐ 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu chi tiết văn bản ( tiếp)( 35p)
Gv chuyển : nhưng tác giả đã không tuyệt đối hoá việc đọc sách. Ông đã chỉ ra ~ khó khăn của việc đọc sách hiện nay.
Hs đọc đoạn 2.
Hs thảo luận câu hỏi
? Cái hại đầu tiên tác giả đưa ra là gì? Để chứng
minh cho tác hại đó tác giả đã so sánh biện thuyết ntn ? Em có tán thành luận chứng của tác giả hay không ? ý kiến của em về ~ con mọt sách ?
Sách nhiều khiến người ta đọc không chuyên sâu
Tác giả đối chiếu so sánh với việc đọc sách của người xưa : đọc kỹ càng, nghiền ngẫm từng câu, từng chữ _ một lý do sách ít, thời gian nhiều
Bấy giờ ngược lại _ lãng phí thời, gian công sức tác giả so sánh đoc sách giống như ăn uống vôi tội vạ, ăn tươi nuốt sống. Các thứ không thể tiêu hoá được dễ sinh bệnh → sinh thói xấu hư danh, nông cạn
+ lãng phí thời gian, công sức
+ sinh thói xấu hư danh, nông cạn
Những con mọt sách không đáng yêu mà đáng chê khi chỉ chúi mũi vào sách vở, chẳng còn chú ý gì đến chuyện khác thành xa rời thực tế.
? Phân tích tác hại thứ hai.
Sách nhiều quá nên dễ lạc hướng chọn lầm, chọn sai phải ~ cuốn sách nhạt nhẽo vô bổ thậm chí ~ cuốn sách độc hại (mê tín dị đoan, chia rẽ tôn giáo dân tộc, phản động bạo lực, kích động tình dục...)
So sánh đọc sách lạc hướng với việc đánh trận thật bại vì tiêu hao lực lượng → tiền mất tật mang, tự hại mình.
Tác giả khuyên chúng ta nên chọn sách ntn ? Em hiểu ntn về sách phổ thông, sách chuyên môn ? cho VD.
Nếu được chọn sách chuyên môn em yêu thích và lựa chọn loại sách chuyên môn nào ?
Chọn cho tinh, không cốt lấy nhiều. Đọc nhiều không thể coi là vinh dự (nếu nhiều mà dối), đọc ít cũng không phải là xấu hổ (nếu ít mà kỹ). Tìm được ~ cuốn sách thật có giá trị cần thiết đ/v bản thân. Chọn lọc có mục đích, đinh hướng rõ ràng không tuỳ hứng.
Sách phổ thông → sách trang bị ~ kiến thức phổ thông cần cho tất cả các công dân trong thế giới hiện tại sách theo yêu cầu của các môn học ở trung học và năm đầu đại học, mỗi môn chọn lấy 3 – 5 quyển xem cho kỹ.
Sách chuyên môn → sách trang bị đi sâu vào kiến thức thuộc một lĩnh vực chuyên môn nào đó.
? Cách đọc sách đúng đắn nên ntn ? Cái hại của việc đọc hời hợt.
Không nên đọc lướt
Không nên đọc tràn lan

Sách nhiều khiến người ta đọc lạc hướng
Phương pháp đọc sách
Cách chọn sách.
Chọn cho tinh, không cốt lấy nhiều, chọn ~ cuốn thực sự có giá trị với mình.
Chọn ~ cuốn thuộc lĩnh vực chuyên môn
Chọn sách thường thức gần gũi kế cận với chuyên môn của mình.
(“trên đời không có học vấn nào là cô lập, tách rời các học vấn khác” vì thế “không biết rộng thì không thể chuyên, không thông thái thì không thể nắm gọn” → sự từng trải của một học giả lớn)
Đọc sách là một công việc rèn luyện, một cuộc chuẩn bị âm thầm và gian khổ.
Hại của lối đọc hời hợt : như người cưỡi ngựa qua chợ, mắt hoa ý loạn, tay không mà về, như trọc phú khoe của, lừa mình dối người thể hiện p/chất tầm thường thấp kém.
HĐ2: Hướng dẫn HS tổng kết ( 5p)
? Nêu ~ ng nhân cơ bản tạo ra sức thuyết phục của VB.( HSkg)
Các ý kiến nhận xét đưa ra thật xác đáng có lí lẽ với tư cách một học giả lớn, giọng chuyện trò tâm tình thân ái để chia sẻ kinh nghiệm.
Ví von nhiều : giống như chuyện ăn uống, như đánh trận, như cưỡi ngựa qua chợ, như con chuột chui vào rừng trâu.
? Em hiểu gì về tác giả Chu Quang Tiềm qua VB
Là người yêu quí sách
Có học vấn cao nhờ biết cách đọc sách
Có khả năng hướng dẫn việc đọc sách cho mọi người.
? Em học tập gì trong cách viết văn nghị luận của tác giả ?
? Nếu được chọn một lời bàn về đọc sách hay nhất để ghi lên giá sách của mình, em sẽ chọn câu nào trong bài ? Vì sao ?

Cách đọc sách.
Đọc kỹ, đọc nhiều lần đọc phải suy nghĩ sâu xa, trầm ngâm tích luỹ.
Đọc có kế hoạch, có hệ thống.
Kết hợp đọc rộng và đọc sâu.
III. Tổng kết
NT.
Bố cục chặt chẽ, hợp lý các ý kiến được dẫn dắt rất tự nhiên
Nội dung các lời bàn và cách trình bày của tác giả vừa thấu tình đạt lý
Cách viết giàu hình ảnh.
ND
ý nghĩa của việc đọc sách
P2 đọc sách.
4.Củng cố , dặn dò ( 2p):
BT (Tr 7sgk)
Xác định ngắn gọn hệ thống luận điểm trong bài.
Sưu tầm 10 danh ngôn về việc đọc sách.
Chuẩn bị bài “ Khởi ngữ ”
*Rút kinh nghiệm:
..