Giáo án Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 94: Phép phân tích và tổng hợp - Trường THCS ĐT Việt Hưng

Ngày soạn: 27/12/2014 Ngày dạy:
Tiết 94 :
Phép phân tích và tổng hợp
Mục tiêu
Giúp hs hiểu và biết vận dụng các phép lập luận phân tích tổng hợp trong tập làm văn nghị luận.
Chuẩn bị
Soạn bài.
Bảng phụ
Tiến trình hoạt động
Ổn định: 1p
Bài dạy:
Hoạt động của giáo viên - học sinh
Nội dung cần đạt
HĐ 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu về phép lập luận phân tích và tổng hợp ( 22 p)
Hs đọc VB “Trang phục” thật kỹ.
Hs thảo luận câu hỏi sau. Nhóm 4 người. Trình bày ra giấy nháp.
Từng nhóm trình bày miệng kết quả.
(1) Bài văn đã nêu ~ d/chứng gì về trang phục ? Vì sao không ai làm cái điều phi lí như tác giả nêu ra ? Việc không làm đó cho thấy ~ qui tắc nào trong ăn mặc của con người ?
* Dẫn chứng : 6 d/c
Mặc quần áo chỉnh tề đi chân đất.
Đi giày tất – phanh cúc áo lộ da thịt.
Cô gái một mình trong hang sâu
Anh thanh niên...
Đi đám cưới...
Đi dự đám tang...
Không ai làm cái điều phi lí như vậy vì trái với qui tắc ăn mặc
Những qui tắc ăn mặc.
ăn mặc phải đồng bộ, chỉnh tề.
ăn mặc phải phù hợp với h/ảnh chung và riêng.
ăn mặc phải phù hợp với đạo đức : giản dị, hoà mình vào cộng đồng.
(2) Tác giả đã dung phép lập luận nào để nêu ra các d/chứng ?( HSKG)
(phân tích)
? thế nào là phép phân tích.
I. Tìm hiểu phép lập luận phân tích và tổng hợp
Văn bản “Trang phục” 1. Phép phân tích.
Dẫn chứng : 6 d/c
Qui tắc ăn mặc
ăn cho mình mặc cho người
Y phục xứng kì đức
(?). Câu văn “ăn mặc ra sao cũng phải phù hợp với h/cảnh riêng của mình và h/c chung nơi công cộng hay toàn xã hội”. Có tác dụng gì ?
Là câu tổng hợp các ý đã ptích ở trên.
Thâu tóm được các ý trong từng d/c cụ thể.
2. Phép tổng hợp.
* Câu văn tổng hợp
“ăn mặc ra sao cũng phải phù hợp...” “Trang phục hợp văn hoá, hợp đạo đức...”
→ Nêu nhận định chung về sự việc, thâu tóm các ý, các VD ở trên.
Hs thảo luận câu hỏi nhóm 4 người.
(?). Từ tổng hợp qui tắc ăn mặc nói trên, bài viết đã mở rộng sang vấn đề ăn mặc đẹp ntn? Nêu các điều kiện qui định cái đẹp của trang phục ntn ?
Có phù hợp thì mới đẹp
Phù hợp : + với môi trường
+ với hiểu biết
+ với đạo đức.
(?). Em hiểu thế nào là phép tổng hợp. Vị trí phép tổng hợp ?
Quan hệ giữa phép phân tích và tổng hợp. ( HSKG)
(?). Vai trò của các phép phân tích và tổng hợp đ/v bài nghị luận ntn ? Phép phân tích giúp hiểu vấn đề cụ thể ntn ? Phép tổng hợp giúp khái quát vấn đề ntn ?
(Hai phép tuy đối lập nhưng không tách rời. Ptích rồi phải tổng hợp mới có ý nghĩa, mặt
≠ trên cơ sở phân tích mới có sự tổng hợp)
→ mối quan hệ.
HĐ 2 : Hướng dẫn HS luyện tập ( 20p)
Hs đọc bt câu 1.
* Học vấn là của nhân loại → Được ghi thành sách truyền lại → sách là kho tàng học vấn
Đọc sách là con đường của học vấn
Không đọc : lạc hậu, không hiểu biết.
Hs đọc bài 2.
Thảo luận – trình bày.
* lý do : sách nhiều, có nhiều loại → Nếu k0 chọn sẽ :	+ Đọc sai mục đích
3. Vai trò.
Phép phân tích → giúp hiểu sâu sắc các khía cạnh khác nhau của trang phục đ/v từng người, trong từng h/cảnh cụ thể
Phép lập luận tổng hợp → giúp hiểu ý nghĩa văn hoá và đạo đức của cách ăn mặc.
4. Ghi nhớ
II. Luyện tập.
* VB “Bàn về đọc sách”
1. Phân tích ý : Đọc sách rốt cuộc là một con đường của học vấn
Học vấn là thành quả tích luỹ của nhân loại.
Học vấn được lưu giữ trong sách.
Đọc sách là hưởng thụ thành quả về tri thức và kinh nghiệm của nhân loại. 2. Phân tích lý do phải chọn sách đọc.
Do sách nhiều chất lượng khác nhau cho nên phải chọn sách tốt mà đọc mới có ích.
Do sức người có hạn, không chọn sách mà đọc thì lãng phí sức mình.
Sách có loại chuyên môn, có loại thường thức chúng liên quan đến nhau, nhà chuyên môn cũng cần đọc sách thường thức.
+ Đọc lạc hướng, mất thời gian
+ K0 thu được kết quả
+ K0 thể đọc hết các loại sách.
→ Đọc không cần nhiều mà cần tinh và kỹ BT 3 Sgv.
4.Củng cố, dặn dò ( 2p)
Làm bt 3. 4
Chuẩn bị bài “ Luyện tập phân tích và tổng hợp ”
*Rút kinh nghiệm:
........................................................................................................................................