Giáo án Toán Lớp 6 (Chân trời sáng tạo) - Chương 5, Bài 4: Phép cộng và phép trừ phân số

Ngày soạn:
Ngày dạy:
BÀI 4: PHÉP CỘNG VÀ PHÉP TRỪ PHÂN SỐ
MỤC TIÊU
Kiến thức, kĩ năng
Biết tìm số đối của phân số đã cho
Thực hiện được cộng trừ các phân số
Sử dụng được tính chất phép cộng phân số để tính hợp lí
Năng lực
a. Năng lực chung: Năng lực tư duy và lập luận toán học; năng lực mô hình hóa toán học; năng lực giải quyết vấn đề toán học; năng lực giao tiếp toán học; năng lực sử dụng công cụ, phương tiện học toán
Năng lực chú trọng: tư duy và lập luận toán học (vận dụng quy tắc, tương tự)
Phẩm chất
Rèn luyện thói quen tự học, ý thức hoàn thành nhiệm vụ học tập, bồi dưỡng hứng thú học tập cho HS.
THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
Đối với giáo viên: Sgk, giáo án, máy chiếu
Đối với học sinh: Sgk, đồ dùng học tập, vở ghi
TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho học sinh và từng bước làm quen bài học.
Nội dung: GV trình bày vấn đề, HS trả lời câu hỏi
Sản phẩm học tập: HS lắng nghe và tiếp thu kiến thức
Tổ chức thực hiện:
Gv trình bày vấn đề: Bài trước chúng ta đã học về so sánh phân số. Bài hôm nay chúng ta tìm hiểu về cách cộng trừ các phân số.
HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI Hoạt động 1: Phép cộng hai phân số
Mục tiêu: HS làm được phép cộng hai phân số
Nội dung: Đọc thông tin sgk, nghe giáo viên hướng dẫn, học sinh thảo luận, trao đổi.
Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS
Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
HS thực hiện các yêu cầu a và b
Với yêu cầu b, Gv có thể phát triển thêm yêu cầu: xác định số tiền có sau hai tháng (thực chất xác định kết quả phép tính + nêu ở b)
GV có thể để HS thảo luận theo nhóm kết quả số
tiền mỗi người có sau hai tháng theo cách khác (VD: sau hai tháng, cả năm người có -2 (triệu) + 3 (triệu), tức là có 1 triệu, nên sau hai tháng, mỗi người có (triệu) )
Quy tắc cộng phân số: GV có thể từ kết quả trên, giới thiệu về sự tương tự và để yêu cầu HS nên thử quy tác cộng phân số cùng mẫu số, thảo luận xây dựng ví dụ
Gv có thể yêu cầu HS nên thử quy tắc cho cộng phân số khác mẫu số, cùng xây dựng ví dụ và làm Thực hành q để củng cố quy tắc cộng phân số khác mẫu
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
+ HS tiếp nhận nhiệm vụ, trao đổi, thảo luận.
+ GV quan sát HS hoạt động, hỗ trợ khi HS cần
Hoạt động 1:
Giải:
Tháng đầu mỗi người thu được: , tháng thứ hai
thu được 
Số tiền thu được của mỗi người trong hai toán được biểu thị: + 
Thực hành 1:
Giải:
a. + = + 
= + = = b. + = + = + = + = =
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
+ GV gọi HS đứng tại chỗ trả lời câu hỏi.
+ GV gọi HS khác nhận xét, đánh giá.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
+ GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển
sang nội dung mới
Hoạt động 2: Một số tính chất của phép cộng phân số
Mục tiêu: HS nắm được một số tính chất của phép cộng phân số
Nội dung: Đọc thông tin sgk, nghe giáo viên hướng dẫn, học sinh thảo luận, trao đổi.
Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS
Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
GV yêu cầu HS nhắc lại tính chất phép cộng số nguyên
GV giới thiệu các tính chất tương tự của phép cộng phân số và trình bày. Ví dụ 3 để nói về tác dụng các tính chất trong hp lí
GV cho Hs thực hiện Thực hành 2 để củng cố ban đầu
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
+ HS tiếp nhận nhiệm vụ, trao đổi, thảo luận.
+ GV quan sát HS hoạt động, hỗ trợ khi HS cần
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
+ GV gọi HS đứng tại chỗ trả lời câu hỏi.
Thực hành 2:
Giải:
( + ) + = ( + + ) = + = + = 
+ GV gọi HS khác nhận xét, đánh giá.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
+ GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển
sang nội dung mới
Hoạt động 3: Số đối
Mục tiêu: Biết cách tìm được số đối của một phân số
Nội dung: Đọc thông tin sgk, nghe giáo viên hướng dẫn, học sinh thảo luận, trao đổi.
Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS
Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV tiến hành theo gợi ở SGK và sau đó cho HS thực hiện Thực hành 3
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
+ HS tiếp nhận nhiệm vụ, trao đổi, thảo luận.
+ GV quan sát HS hoạt động, hỗ trợ khi HS cần
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
+ GV gọi HS đứng tại chỗ trả lời câu hỏi.
+ GV gọi HS khác nhận xét, đánh giá.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
+ GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển
sang nội dung mới
Thực hành 3:
Giải:
Số đối của là -
Số đối của là - 
Số đối của là - 
Số đối của là - 
Hoạt động 4: Phép trừ hai phân số
a. Mục tiêu: HS biết cách trừ hai phân số
Đọc thông tin sgk, nghe giáo viên hướng dẫn, học sinh thảo luận, trao đổi.
c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
Thực hành 4:
- GV theo cách ở SGK để giới thiệu Ví dụ 5 và
Giải:
cho HS thực hiện Thực hành 4
Ta có:
- GV có thể để HS khám phá (bổ sung) hình thành
 - = +
phép trừ như phép cộng (cùng mẫu thì trừ tử, khác
mẫu cần quy đồng rồi thực hiện trừ). Khám phá
= + =
+ 
này chỉ bổ sung với điều kiện HS hứng thú
= 
- Quy tắc dấu ngoặc: GV sử dụng tương tự quy tắc
Thực hành 5:
dấu ngoặc có ở số nguyên để giới thiệu như SGk
Giải:
và cho HS thực hành 5 để làm quen
- GV nêu yêu cầu bằng ví dụ cụ thể, qua đó nêu
- (- ) – ( + )
thành chú y: Có thể nêu chú trư ớc và có ví dụ
= - - = -
=
+ 
minh họa
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
= + = 
+
= 
+ HS tiếp nhận nhiệm vụ, trao đổi, thảo luận.
+ GV quan sát HS hoạt động, hỗ trợ khi HS cần
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
+ GV gọi HS đứng tại chỗ trả lời câu hỏi.
+ GV gọi HS khác nhận xét, đánh giá.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ
học tập
+ GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển
sang nội dung mới
HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
Mục tiêu: Củng cố lại kiến thức đã học thông qua bài tập
Nội dung: Nghe giáo viên hướng dẫn, học sinh thảo luận, trao đổi.
Sản phẩm học tập: Câu trả lời của học sinh
Tổ chức thực hiện:
- GV yêu cầu HS trả lời các câu hỏi: Câu 1, 2, 3, 4
Câu
a.
1:
+
) +
Câu 1:
a. +
) + = ( + ) + 
b.
+ (
+
)	= + =
 + = + =
= 
b. + (
+ ) = ( + ) +
= ( +
) = + =
+
 =
+ = 
Câu 2: Các cặp phân số đối nhau là:
Câu 2: Tìm các cặp phân số đối nhau	và trong các phân số sau:
;	; ;	;	 và 
Câu 3:	 và 
Người ta mở hai vòi nước cùng chảy	Câu 3:
vào một bể. Vòi thứ nhất mỗi giờ chảy	Nếu mở đồng thơi cả hai vòi, mỗi giờ được bể, vòi thứ hai mỗi giờ chảy	được:
được	bể. Nếu mở đồng thơi cả hai	 + = + = (phần bể)
vòi, mỗi giờ được mấy phần bể?	Đáp số: bể
- HS tiếp nhận nhiệm vụ, đưa ra câu trả lời:
GV nhận xét, đánh giá và chuẩn kiến thức.
HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
Mục tiêu: Củng cố lại kiến thức đã học thông qua bài tập
Nội dung: Nghe giáo viên hướng dẫn, học sinh thảo luận, trao đổi.
Sản phẩm học tập: Câu trả lời của học sinh
Tổ chức thực hiện:
GV yêu cầu HS trả lời các câu hỏi: Câu 4
Câu 4:
Hai ngày đầu Bảo đọc được:
+ =
Hai ngày sau Bảo đọc được là: 1 -	=
- HS tiếp nhận nhiệm vụ, đưa ra câu trả lời:
nên hai ngày đầu Bảo đọc
>
Vì
Câu 4:
Bảo đọc hết một quyển sách trong 4 ngày. Ngày thứ nhất đọc được quyển sách, ngày thứ hai đọc được quyển sách, ngày thứ ba đọc được quyển sách. Hỏi hai ngày đầu Bảo đọc nhiều hơn hay ít hơn hai ngày sau? Tìm phân số để chỉ số chênh lệch đó.
được nhiều hơn hai ngày sau Phân số chỉ số chênh lệch là:
-	=
- GV nhận xét, đánh giá và chuẩn kiến thức.
KẾ HOẠCH ĐÁNH GIÁ
Hình thức đánh giá
Phương	pháp
đánh giá
Công cụ đánh giá
Ghi chú
Sự tích cực, chủ động của HS trong quá trình tham gia các hoạt động
học tập
Vấn đáp, kiểm tra miệng
Phiếu quan sát trong giờ học
Sự hứng thú, tự tin khi
tham gia bài học
Kiểm tra viết
Thang đo, bảng kiểm
Thông qua nhiệm vụ học tập, rèn luyện nhóm, hoạt động tập
thể,
Kiểm tra thực hành
Hồ sơ học tập, phiếu học tập, các loại câu hỏi vấn đáp
HỒ SƠ DẠY HỌC (Đính kèm các phiếu học tập/bảng kiểm	)