Giáo án Vật Lí 7 (Chân trời sáng tạo) - Bài 13: Độ to và độ cao của âm

TÊN BÀI DẠY : ĐỘ TO VÀ ĐỘ CAO CỦA ÂM
Môn học/Hoạt động giáo dục: KHTN 7 - lớp 7 
Thời gian thực hiện: 3 (số tiết)
I. Mục tiêu
1. Về kiến thức: 
- Từ hình ảnh hoặc đồ thị xác định được biên độ và tần số sóng âm.
-Nêu được đơn vị của tần số là héc, kí hiệu là Hz.
- Nêu được sự liên quan của độ to của âm với biên độ âm.
- Sử dụng nhạc cụ ( hoặc học liệu điện tử , dao động kí) chứng tỏ được độ cao của âm có liên hệ với tần số âm.
2. Năng lực:
2.1. Năng lực chung: 
Tự chủ và tự học: Tích cực tham gia các hoạt động thí nghiệm. Chủ động thực hiện các nhiệm vụ học tập được giao.
Giao tiếp và hợp tác: Làm việc nhóm hiệu quả theo sự phân công của GV, đảm bảo mỗi HS đểu có cơ hội tham gia thực hành và trình bày báo cáo trước lớp.
Giải quyết vân đề và sáng tạo: Đề xuất được cách giải thích ngắn gọn, chính xác cho những tình huống được nêu trong bài.
 2.2. Năng lực đặc thù: 
 Năng lực khoa học tự nhiên
Nhận thức khoa học tự nhiên:Từ hình ảnh hoặc đổ thị xác định được biên độ và tần số của sóng âm. Nêu được đơn vị của tần số là hertz (Hz).
-Tìm hiểu tự nhiên:Tiến hành được thí nghiệm chứng tỏ được độ to của âm liên quan đến biên độ âm và độ cao của âm liên hệ với tần số âm.
-Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Giải thích được cách người nghệ sĩ tạo ra âm to/ âm nhỏ, âm trầm/ âm bổng khi sử dụng nhạc cụ.
+ Nhận thức khoa học tự nhiên: 
+ Tìm hiểu tự nhiên: Chỉ ra được một số thao tác sai khi làm thí nghiệm về độ cao và độ to của âm
+ Vận dụng kiến thức kĩ năng đã học: Sử dụng nhạc cụ ( hoặc học liệu điện tử , dao động kí) chứng tỏ được độ cao của âm có liên hệ với tần số âm.
3. Phẩm chất:
- Nhân ái: Tích cực tham gia hoạt động nhóm phù hợp với khả năng của bản thân.
- Chăm chỉ: Luôn cố gắng học tập đạt kết quả tốt. Luyện tập các nhạc cụ.
- Trung thực :Khách quan, trung thực khi thu thập và xử lý số liệu; viết và nói đúng với kết quả thu thập khi thực hiện 
- Trách nhiệm: Hoàn thành nhiệm vụ được giao và quan tâm đến việc sử dụng các nhạc cụ trong cuộc sống hằng ngày.
Cẩn thận và thực hiện an toàn trong quá trình làm thí nghiệm.
Có niềm say mê, hứng thú với việc khám phá và học tập khoa học tự nhiên.
Có niềm say mê âm nhạc và hứng thú tự chế những nhạc cụ đơn giản.
II. Thiết bị dạy học và học liệu
Phương tiện dạy học: Bảng, máy tính, máy chiếu.Điện thoại 
Đồ dùng trực quan (để học sinh có thể thao tác trực tiếp):
Bàn, thước kẹp , hộp nhựa 
Hộp chữ nhật rỗng, dây thun bản lớn và dây thun bản nhỏ.
 Clip video:
Clip 1: phân biệt độ trầm bổng của âm thanh.
Nguyên vật liệu
Ống hút, ống nhựa
Dây dàn, dây thun,
Bình nước nhựa
Hình vẽ : H 13.1, 13.2, h13.3, 13.4, 13.5 ( SGK )
 -Điện thoại thông minh 
III. Tiến trình dạy học
BẢNG TÓM TẮT TIẾN TRÌNH DẠY HỌC (không bắt buộc)
Hoạt động học
 Thời gian
Mục tiêu 
dạy học
(Mã hoá của YCCĐ hoặc STT)
Nội dung
 hoạt động 
(của HS)
PPDH, KTDH
Phương án
đánh giá
Phương án ứng dụng 
CNTT 
-Dạng học liệu số 
-Phần mềm tổ chức dạy học
-Thiết bị công nghệ
(không bắt buộc)
Phương pháp
Công cụ
Hoạt động 1
Thời gian: 7p 
-Nêu được nguyên lí hoạt động chung của vật dụng là dao động gây ra âm thanh.
-Nhận biết sự khác biệt về âm thanh trên các vật liệu khác nhau.
-Nhận biết sự khác biệt trong âm thanh (độ to, độ cao) phát ra trên cùng một 
vật dụng .
HS làm thí nghiệm phần mở đầu
Dạy học theo nhóm.
-Dạy học nêu và giải quyết vân đề.
-KTDH :phương tiện trực quan 
PP trực quan 
-Động não
 - Công mão
Câu trả lời của học sinh
Thang dạng đồ thị và thang số
Hoạt động 2:
2.1-Độ to của âm 
Thời gian
38p
-Từ hình ảnh hoặc đồ thị xác định được biên độ 
 -Nêu được sự liên quan của độ to của âm với biên độ âm.
Qua tư liệu và lời giải thích, GV hướng dẫn để HS xác định được biên độ của một vật dao động và biên độ của tín hiệu sóng âm trên màn hình dao động kí GV hướng dẫn HS thực hiện thí nghiệm 1 và 2, trực tiếp trải nghiệm, từ đó rút ra mói liên hệ giữa độ to của âm với biên độ âm.
-Dạy học theo nhóm.
-Dạy học nêu và giải quyết vân đề.
PP: Trực quan 
-Động não
 - Công mão
Câu hỏi 
Xem video
-Giáo án P.P
-Video thí nghiệm 
Âm cao, âm thấp , Độ cao của âm
-DH Hợp tác Dựa trên quan sát, các tiêu chí để đánh giá 
Hoạt động 2.2-Độ cao của âm 
Thời gian
45p
-Từ hình ảnh hoặc đồ thị xác định được tần số sóng âm.
-Nêu được đơn vị của tần số là héc, kí hiệu là Hz.
- Sử dụng nhạc cụ ( hoặc học liệu điện tử , dao động kí) chứng tỏ được độ cao của âm có liên hệ với tần số âm
- HS làm Thí nghiệm và thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi theo yêu cầu.
Dạy học theo nhóm.
-Dạy học nêu và giải quyết vân đề
PP: Trực quan thí nghiệm 
-Động não
Câu hỏi 
HS trả lời theo nhóm 
Hoạt động 3-Luyện tập 
Thời gian
17p
-Củng cố lại các kiến thức đã học và yêu cầu phát triển các kĩ năng vận dụng kiến thức cho học sinh.
HS làm 10 câu hỏi TN về hai nội dung độ cao và độ to của âm 
Kĩ thuật dạy học trải nghiệm.
Trả lời theo cặp
KT: Động não – công não 
Hoạt động 4: Vận dụng 
Thời gian
28p
Hệ thống hóa KT và làm một số BT.
Sử dụng điện thoại quét mã QR
PP: trực quan
Kĩ thuật tìm tòi, khám phá có hướng dẫn 
Dạy học khám phá
Bài tập thực tiễn
Trả lời theo nhóm đính vào padlet
B.CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC
1. Hoạt động 1: Xác định vấn đề/nhiệm vụ học tập/Mở đầu (Ghi rõ tên thể hiện kết quả hoạt động) ( 7 phút )
a) Mục tiêu : Tạo hứng thú cho HS trong học tập, tạo sự tò mò cần thiết của tiết học.
Sau hoạt động này, học sinh có khả năng biết được 
Nêu được nguyên lí hoạt động chung của vật dụng là dao động gây ra âm thanh.
Nhận biết sự khác biệt về âm thanh trên các vật liệu khác nhau.
Nhận biết sự khác biệt trong âm thanh (độ to, độ cao) phát ra trên cùng một 
vật dụng .