Giáo án Vật lý Lớp 12 - Chương VI: Lượng tử ánh sáng - Tiết 55, Bài 33: Mẫu nguyên tử Bo

Ngày dạy: /	/
Tiết 55
MỤC TIÊU BÀI HỌC
Về kiến thức

MẪU NGUYÊN TỬ BO
o0o
Trình bày được mẫu nguyên tử Bo.
Phát biểu được hai tiên đề của Bo về cấu tạo nguyên tử.
Giải thích được tại sao quang phổ phát xạ và hấp thụ của nguyên tử hiđrô lại là quang phổ vạch.
Về kĩ năng
Vận dụng các công thức đã học vào giải bài tập trong SGK
Về thái độ
Rèn thái độ tích cực tìm hiểu, học tập, tự lực nghiên cứu các vấn đề mới trong khoa học
Năng lực hướng tới
a, Phẩm chất năng lực chung
Phẩm chất: Tự lập, tự tin, tự chủ; Có trách nhiệm bản thân và cộng đồng
Năng lực chung: Năng lực tự học; năng lực giải quyết vấn đề; Năng lực giao tiếp; Năng lực hợp tác; Năng lực sử dụng ngôn ngữ; Năng lực tính toán.
b, Năng lực chuyên biệt môn học
Năng lực sử dụng ngôn ngữ, năng lực tính toán, năng lực thực hành, thí nghiệm
PHƯƠNG PHÁP-KĨ THUẬT
Phương pháp
PP dạy học Gợi mở - vấn đáp, PP thuyết trình, PP hoạt động nhóm, PP công tác độc lập
Kĩ thuật dạy học
Kĩ thật dặt câu hỏi, kĩ thuật XYZ
CHUẨN BỊ
Chuẩn bị của giáo viên:
Gíao án, tranh, ảnh trong SGK.
SGK, SGV, một số dụng cụ thí nghiệm
Giao một số câu hỏi trong bài học mới cho học sinh tìm hiểu trước ở nhà.
Chuẩn bị của học sinh:
Đọc trước bài học, tự tìm thông tin trong SGK sách tham khảo, mạng để trả lời các câu hỏi trong SGK và các câu hỏi giáo viên giao về nhà cho HS tiết trước.
HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
Ổn định lớp
Kiểm tra bài cũ
Bài mới
Họat động của giáo viên
Họat động của học sinh
Nội dung
HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động (2’)
Mục tiêu:	HS biết được các nội dung cơ bản của bài học cần đạt được, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới.
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan
Định hướng phát triển năng lực:	Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.
Mẫu nguyên tử của Bo là gì?
Mẫu nguyên tử của Bo khác mẫu nguyên tử của Rơ – dơ – fo ở điêm nào? Bài học hôm nay sẽ trả lời cho câu hỏi
đó
HS ghi nhớ
HS đưa ra phán đoán
Tiết 55
MẪU NGUYÊN TỬ BO
HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức (20’) Mục tiêu: - mẫu nguyên tử Bo.
Phát biểu được hai tiên đề của Bo về cấu tạo nguyên tử.
Giải thích được tại sao quang phổ phát xạ và hấp thụ của nguyên tử hiđrô lại là quang phổ vạch.
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan
Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.
Giới thiệu về mẫu hành tinh nguyên tử của Rơ-dơ-pho (1911). Tuy vậy, không giải thích được tính bền vững của các nguyên tử và sự tạo thành quang phổ vạch của các nguyên tử.
Trình bày mẫu hành
tinh nguyên tử của Rơ- dơ-pho.
- Mẫu nguyên tử Rơ-đơ-pho
+ Ở tâm nguyên tử có 1 hạt nhân mang điện tích dương.
+ Xung quanh hạt nhân có các êlectron chuyển động trên những quỹ đạo tròn hoặc elip.
+ Khối lượng của nguyên tử hầu như tập trung ở hạt nhân.
+ Qhn = Sqe ® nguyên tử trung hoà điện.
I. Mô hình hành tinh nguyên tử
- Mẫu nguyên tử Bo bao gồm mô hình hành tinh nguyên tử và hai tiên đề của Bo.
Y/c HS đọc Sgk và trình bày hai tiên đề của Bo
Năng lượng nguyên tử ở đây gồm Wđ của êlectron và thế năng tương tác tĩnh điện giữa êlectron và hạt nhân.
Bình thường nguyên tử ở trạng thái dừng có năng lượng thấp nhất: trạng thái cơ bản.
Khi hấp thụ năng lượng ® quỹ đạo có năng lượng cao hơn: trạng thái kích thích.
Trạng thái có năng lượng càng cao thì càng kém bền vững. Thời gian sống trung bình của
nguyên tử ở trạng thái
- HS đọc Sgk ghi nhận các tiên đề của Bo và để trình bày.
II. Các tiên đề của Bo về cấu tạo nguyên tử
1. Tiên đề về các trạng thái dừng
Nguyên tử chỉ tồn tại trong 1 số trạng thái có năng lượng xác định, gọi là các trạng thái dừng. Khi ở trong các trạng thái dừng thì nguyên tử không bức xạ.
Trong các trạng thái dừng của nguyên tử, êlectron chỉ chuyển động trên những quỹ đạo có bán kính hoàn toàn xác định gọi là quỹ đạo dừng.
Đối với nguyên tử hiđrô rn = n2r0
r0 = 5,3.10-11m gọi là bán kính Bo.
2. Tiên đề về sự bức xạ và hấp thụ năng lượng của nguyên tử
- Khi nguyên tử chuyển từ trạng thái dừng có năng lượng (En) sang
kích thích (cỡ 10-8s). Sau đó nó chuyển về trạng thái có năng lượng thấp hơn, cuối cùng về trạng thái cơ bản.
Tiên đề này cho thấy: Nếu một chất hấp thụ được ánh sáng có bước sóng nào thì cũng có thể phát ra ánh sáng có bước sóng ấy.
Nếu phôtôn có năng lượng lớn hơn hiệu En – Em thì nguyên tử có hấp
thụ được không?
- Không hấp thụ được.
trạng thái dừng có năng lượng thấp hơn (Em) thì nó phát ra 1 phôtôn có năng lượng đúng bằng hiệu En - Em:
e = hfnm = En - Em
- Ngược lại, nếu nguyên tử đang ở trạng thái dừng có năng lượng Em thấp hơn mà hấp thụ được 1 phôtôn có năng lượng đúng bằng hiệu En - Em thì nó chuyển lên trạng thái dừng có năng lượng cao hơn En.
HOẠT ĐỘNG 3: Hoạt động luyện tập (10') Mục tiêu: Luyện tập củng cố nội dung bài học
Phương pháp dạy học: dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình
Định hướng phát triển năng lực:	Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.
âu 1: Mẫu nguyên tử của Bo khác mẫu nguyên tử của Rơ – dơ – fo ở điêm nào?
Vị trí của hạt nhân và các êlectron trong nguyên tử.
Dạng quỹ đạo của các êlectron.
Lực tương tác giữa hạt nhân và êlectron.
Nguyên tử chỉ tồn tại những trạng thái có năng lượng xác định.
Câu 2: Chọn phát biểu đúng theo các tiên đề Bo.
Nguyên tử ở trạng thái có mức năng lượng càng cao thì càng bền vững.
Khi nguyên tử ở trạng thái dừng thì nó có năng lượng xác định.
Năng lượng của nguyên tửu có thể biến đổi một lượng nhỏ bất kì.
Ở trạng thái dừng, nguyên tử không hấp thụ, không bức xạ năng lượng.
Câu 3: Chỉ ra nhận xét sai khi nói về trạng thái dừng của nguyên tử
Trạng thái dừng là trạng thái có năng lượng xác định.
Nguyên từ chỉ tồn tại trong các trạng thái dừng.
Ở trạng thái dừng, nguyên tử không bức xạ năng lượng.
Khi nguyên tử chuyển từ trạng thái dừng này sang trạng thái dừng khác thì luôn phát ra một photon.
Câu 4: Nguyên tử hiđrô ở trạng tháy cơ bản được kích thích và chuyển lên trạng thái có bán kính quỹ đạo tăng lên 16 lần. Số bức xạ mà nguyên tử có thể phát ra là
A. 1	B. 3	C. 6	D. 18
Câu 5: Nguyên tử hiđrô đang ở trạng thái cơ bản. Để chuyển lên trạng thái kích thích với mức năng lượng E2 nó có thể hấp thụ tối đa số photon là
A. 1	B. 2	C. 3	D. 4
Câu 6: Nếu êlectron trong một số nguyên tử hiđrô đều ở quỹ đạo dừng O thì số vạch quang phổ do các nguyên tử này có thể phát ra là
A. 5	B. 8	C. 10	D. 12
Câu 7: Tìm phát biểu sai về quang phổ vạch của nguyên tử hiđrô.
A. Khi được kích thích, nguyên tử chuyển lên trạng thái có năng lượng cao hơn.
Nguyên tử chỉ tồn tại ở các trạng thái có năng lượng xác định.
Nguyên tử ở trạng thái kích thích chỉ trong thời gian rất ngắn.
Khi chuyển từ trạng thái dừng có năng lượng thấp hơn lên trạng thái dừng có năng lượng cao hơn thì nguyên tử phát ra bức xạ.
Hướng dẫn giải và đáp án
Câu
1
2
3
4
5
6
7
Đáp án
D
B
D
C
A
C
D
HOẠT ĐỘNG 4: Hoạt động vận dụng (8’) Mục tiêu: Vận dụng làm bài tập
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình
Định hướng phát triển năng lực:	Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.
- Yêu cầu HS thảo luận :
- HS sắp xếp theo nhóm,
- Tiên đề về các trạng thái
Trình bày tiên đề Bo về sự
chuẩn bị bảng phụ và tiến
dừng:
bức xạ và hấp thụ năng
hành làm việc theo nhóm
Nguyên tử chỉ tồn tại trong
lượng của nguyên tử?
dưới sự hướng dẫn của GV
một số trạng thái có năng
- GV Phân tích nhận xét,
lượng xác định, gọi là các
đánh giá, kết quả thực hiện
trạng thái dừng, khi ở trạng
nhiệm vụ học tập của học
thái dừng thì nguyên tử Bo
sinh.
không bức xạ.
Trong các trạng thái dừng
của nguyên tử, electron chỉ
chuyển	động	quanh	hạt
nhân trên những quỹ đạo có
bán kính hoàn toàn xác định
gọi là các quỹ đạo dừng.
HOẠT ĐỘNG 5: Hoạt động tìm tòi và mở rộng (2’) Mục tiêu: Tìm tòi và mở rộng kiến thức
Phương pháp dạy học: dạy học nêu và giải quyết vấn đề
Định hướng phát triển năng lực:	Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.
Vẽ sơ đồ tư duy khái quát nội dung bài học
Hướng dẫn về nhà
Chuẩn bị bài mới
- Làm tất cả các bài tập trong SGK trang 169 và SBT
Ngày soạn: /	/