Giáo án Công nghệ Lớp 10 - Tiết 7, Bài 9: Biện pháp cải tạo và sử dụng đất xám bạc màu, đất xói mòn mạnh trơ sỏi đá - Trường THPT Bản Ngà

Ngày soạn:
Tiết 7: BÀI 9: BIỆN PHÁP CẢI TẠO VÀ SỬ DỤNG ĐẤT XÁM BẠC MÀU,
ĐẤT XÓI MÒN MẠNH TRƠ SỎI ĐÁ
Lớp giảng
Ngày giảng
HS vắng
Ghi chú
10A
10B
MỤC ĐÍCH , YÊU CẦU:
1/ Kiến thức:
Sau khi học xong bài HS phải:
Biết được sự hình thành, tính chất chính của đất xám bạc màu, biện pháp cải tạo và hướng sử dụng loại đất này
Biết được nguyên nhân gây xói mòn, tính chất của đất xói mòn mạnh, biện pháp cải tạo và hướng sử dụng loại đất này
2/ Kĩ năng:
Rèn luyện kĩ năng nhận xét, phân tích so sánh, liên hệ thực tế đưa ra giải pháp phù hợp
3/ Thái độ:
Giáo dục ý thức bảo vệ rừng đầu nguồn từ việc nhận thức rõ tầm quan trọng của rừng với việc bảo vệ đất
CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ:
1/ Chuẩn bị của thầy;
Nghiên cứu SGK . Đọc phần thông tin bổ sung trong SGV
2/ Chuẩn bị của trò:
Nghiên cứu SGK. Sưu tầm 1 số tranh ảnh, tài liệu có liên quan tới nội dung bài
TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:
Ổn định tổ chức:
Kiểm tra bài cũ:
1/ Keo đất là gì. Thế nào là khả năng hấp phụ của đất, thế nào là phản ứng của dung dịch đất và độ phì nhiêu của đất
2/ Nêu 1 số ví dụ về ảnh hưởng tích cực của con người tới sự hình thành độ phiêu của đất?
III/ Dạy bài mới:
*ĐVĐ: yêu cầu 1 HS đọc SGK giới thiệu về hiện trạng của đất nông nghiệp ở nước ta
HOẠT ĐỘNG
NỘI DUNG
GV: Đất xám bạc màu thường được hình thành ở những nơi ntn?
GV: Quan sát hình 9.1 trong SGK nhận xét gì về tầng canh tác của đất?
HS: Tầng canh tác mỏng ( 20 cm), cát và sỏi đá, xám( bạc màu)
I/ Cải tạo và sử dụng đất xám bạc màu:
1/ Nguyên nhân hình thành:
Vị trí: hình thành ở vùng giáp ranh giữa đồng bằng và trung du miền núi
Địa hình : dốc
Canh tác : trồng lúa lâu đời, chế độ canh tác lạc hậu
2/ Tính chất của đất xám bạc màu:
Tầng đất mặt: mỏng, thành phần cơ giới: nhẹ: nhiều cát, ít hạt keo --> khô hạn
(?) nêu các biện pháp để cải tạo đất xám bạc màu và tác dụng của từng biện pháp?
GV giải thích: Luân canh cây trồng có tác dụng:
Điều hoà chất dinh dưỡng vì mỗi loại cây thích hợp với 1 loại chất dinh dưỡng nhất định nên luân canh sẽ không làm mất quá nhiều 1 loại chất dd nào.
Mặt khác cây họ đậu có tác dụng cố định đạm nên có khả năng cải tạo đất
Tác dụng che phủ đất tránh ht rửa trôi
GV: Từ những tính chất đó của đất theo em nên sử dụng loại đất này ntn cho hiệu quả? Kể tên 1số loại cây thường được trồng trên đất xám bạc màu?
GV: Thế nào là hiện tượng xói mòn? Đất bị xói mòn khác đất xám bạc màu ở chỗ nào? HS: Đất bị xói mòn thì hình thái phẫu diện không hoàn chỉnh, có trường hợp mất hẳn tầng mùn
GV: Câu hỏi lệnh SGK
GV: So sánh tính chất của đất xói mòn và đất xám?
GV: Từ việc so sánh tính chất của 2 loại đất trên theo em biện pháp cải tạo có gì giống và khác nhau?
Giống: Mục đích: cải thiện tính chất vật lí, hoá học, sinh học của đất
Khác: Do xói mòn thường xảy ra ở nơi đồi núi cao nên cải tạo bằng biện pháp công trình, ngoài ra canh tác phải theo đường đồng mức, bên cạnh đó chú trọng việc trồng cây gây rừng.
GV: Phân tích tác dụng của trồng rừng đầu nguồn?
Đất chua, nghèo dinh dưỡng, ít mùn
Số lượng VSV trong đất ít, hoạt động của VSV đất yếu
3/ Biện pháp cải tạo và hướng sử dụng:
Biện pháp cải tạo:
Mục đích: cải thiện tính chất vật lí, hoá học, sinh học của đất
Biện pháp:
BIỆN PHÁP
TÁC DỤNG
Xây dựng bờ vùng, bờ thửa, hệ thống mương máng tưới tiêu hợp lí
Cày sâu dần kết hợp tăng bón phân hữu cơ và phân hoá học hợp lí
Bón vôi
Luân canh cây trồng
Ngăn rửa trôi, xói mòn, giữ ẩm cho đất
Tăng mùn cho đất
Cải tạo đất, giảm độ chua của đất
Điều	hoà	dinh dưỡng
-Tăng độ che phủ đất
Hướng sử dụng:
Thích hợp với nhiều loại cây trồng cạn VD: lạc, khoai lang.....
II/ Cải tạo và sử dụng đất xói mòn mạnh trơ sỏi đá:
1/ Nguyên nhân gây xói mòn:
Lượng mưa lớn phá vỡ kết cấu đất
Đk địa hình: độ dốc và chiều dài đốc
2/ Tính chất của đất:
Hình thái phẫu diện không hoàn chỉnh
Cát, sỏi chiếm ưu thế, ít keo
Đất chua , hoặc rất chua, nghèo mùn, ít chất dinh dưỡng
Số lượng VSV trong đất ít, hoạt động của VSV đất yếu
3/ Biện pháp cải tạo và hướng sử dụng:
a/ Biện pháp công trình:
Làm ruộng bậc thang
Thềm cây ăn quả
b/ Biện pháp nông học:
Canh tác theo đường đồng mức
Bón phân hữu cơ và vô cơ
Bón vôi cải tạo đất
Luân canh, xen canh, gối vụ
Trồng cây thành băng (dải)
Canh tác nông, lâm kết hợp
Trồng cây gây rừng
Củng cố:
Phân tích hiện trạng việc sử dụng đất nông nghiệp ở địa phương em? Biện pháp cải tạo? hướng sử dụng cho có hiệu quả?
Bài tập về nhà:
Phân tích vai trò của việc trồng cây gây rừng? Theo em, cần làm gì để bảo vệ rừng?