Giáo án Công nghệ Lớp 10 - Tiết 2, Bài 3+4: Sản xuất giống cây trồng - Trường THPT Số 3 Quảng Trạch

Trường THPT Số 3 Quảng Trạch – Quảng Bình.	Tổ: Hóa - Sinh - KNN.
Ngày soạn:	Ngày dạy
Tiết 2 – Bài 3&4
SẢN XUẤT GIỐNG CÂY TRỒNG
Mục tiêu bài học: Sau khi học xong bài này học sinh phải:
Trình bày được mục đích của công tác khảo nghiệm giống cây trồng và quy trình sản xuất GCT
Phân biệt được sự giống và khác nhau giữa quy trình sản xuất giống theo sơ đồ DT và sơ đồ PT
So sánh được sự giống và khác nhau giữa quy trình sản xuất giống tự thụ phấn và quy trình sản xuất giống thụ phấn chéo
Rèn luyện kỹ năng phân tích so sánh.
Phương pháp, phương tiện
Phương pháp: Thảo luận nhóm, vấn đáp, trực quan
Phương tiện: Phóng to quy trình sản xuất giống theo sơ đồ duy trì và sơ đồ phục tráng
Tiến trình dạy học
Ổn định tổ chức – 1’
Kiểm tra bài cũ – 4’
- Mục đích, ý nghĩa của công tác khảo nghiệm giống cây trồng?
Dạy học bài mới – 35’
HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS
NỘI DUNG BÀI HỌC
Hoạt động 1: Tìm hiểu mục đích sản xuất giống cây trồng và hệ thống sản xuất GCT – 10’
Yêu cầu HS đọc SGK phần I
Tóm tắt mục đích của công tác SX GCT?
Thế nào là thuần chủng? (độ thuần chủng của giống là nói tới kiểu gen đồng hợp của giống)
Hệ thống sản xuất giống cây trồng bắt đầu từ đâu và khi nào kết thúc?
Hệ thống sản xuất GCT gồm những giai đoạn nào?
Thế nào là hạt SNC, nơi nào có nhiệm vụ sản xuất hạt SNC? (Là lô hạt giống được nhân ra từ giống tác giả hoặc phục tráng giống sản xuất đạt tiêu chuẩn chất lượng theo quy định của TCN hoặc TCVN)
Thế nào là hạt NC, nơi nào có nhiệm vụ sản xuất hạt NC? (Là lô hạt chất lượng cao được nhân ra từ lô hạt SNC theo quy trình của Bộ NN và PTNT và đạt tiêu chuẩn chất lượng theo quy định của TCN hoặc TCVN)
Thế nào là hạt XN, nơi nào có nhiệm vụ sản
I. Mục đích của công tác SX GCT
Duy trì, củng cố độ thuần chủng, sức sống và tính trạng điển hình của giống
Tạo ra đủ số lượng giống cần thiết để đưa vào sản xuất đại trà.
II. Hệ thống sản xuất giống cây trồng
Sơ đồ hệ thống sản xuất GCT:
SẢN XUẤT HẠT
SNC	GĐ 1
SẢN XUẤT HẠT
NC	GĐ 2
SẢN XUẤT HẠT
XN	GĐ 3
SẢN XUẤT ĐẠI TRÀ
Giáo án Công nghệ 10 . Lại Chí Trình.	3
Trường THPT Số 3 Quảng Trạch – Quảng Bình.	Tổ: Hóa - Sinh - KNN.
xuất hạt XN? (hạt chất lượng cao, được nhân ra từ hạt NC; Sản xuất tại cơ sở nhân giống địa phương)
Hoạt động 2: Tìm hiểu quy trình sản xuất GCT – 20’
Cây trồng nông nghiệp có mấy hình thức sinh sản, là những hình thức nào? (sinh sản vô tính và sinh sản hữu tính)
Sinh sản hữu tính có mấy phương thức, là những phương thức nào? (tự thụ và thụ phấn chéo)
GV: Tương ứng với mỗi hình thức, phương thức sinh sản của cây trồng NN mà chúng ta có các quy trình sản xuất khác nhau.
GV: Chia lớp thành 4 nhóm, nhóm thứ nhất nghiên cứu, trình bày sơ đồ duy trì; Nhóm thứ hai nghiên cứu, trình bày sơ đồ phục tráng; Nhóm thứ 3 và thứ 4 so sánh sự giống và khác nhau của hai sơ đồ phục tráng và duy trì.
GV: Treo sơ đồ phóng to hình 3.2 và 3.3
Sau 5’ GV yêu cầu đại diện nhóm 1 và nhóm 2 trình bày bảng. Sau khi hai nhóm 1 và 2 trình bày bảng xong, yêu cầu nhóm 3, 4 so sánh.
Điều kiện phục tráng:
+ Sản xuất có nhu cầu hạt giống của giống cây trồng đó
+ Có mô tả giống gốc hoặc tài liệu có liên quan làm cơ sở để phục tráng
+ Cán bộ chuyên môn sâu và nắm vững đặc điểm của giống
Sau khi học sinh báo cáo kết quả xong, GV nhận xét, bổ sung (nếu cần thiết) và kết luận.
GV: đối với cây trồng thụ phấn chéo, quy trình đều làm như với cây tự thụ nhưng tất cả các bước đều tiến hành trong khu cách ly và khi phải loại bỏ các cây, dòng không đạt yêu cầu
III. Quy trình sản xuất giống cây trồng
1. Sản xuất giống cây trồng nông nghiệp
Sản xuất giống ở cây tự thụ phấn
* Sơ đồ duy trì
Đối tượng áp dụng: đã có sẵn hạt TG hoặc hạt SNC
Sơ đồ: Hạt TG->Cây ƯT->Dòng->SNC.
* Sơ đồ phục tráng
Sơ đồ:VLKĐ->Cây ƯT->Dòng->Dòng tốt I->
Đối tượng áp dụng: giống đang được sử dụng nhưng có biểu hiện thoái hóa hoặc đã bị thoái hóa. Đặc biệt là những giông không rõ nguồn gốc hoặc tác giả chọn tạo.
b. Sản xuất giống ở cây trồng thụ phấn chéo
Giáo án Công nghệ 10 . Lại Chí Trình.	4
Trường THPT Số 3 Quảng Trạch – Quảng Bình.	Tổ: Hóa - Sinh - KNN.
thì phải tiến hành trước khi phấn chín (tung phấn).
- Yêu cầu một HS đọc SGK.
c. Sản xuất giống ở cây trồng nhân giống vô tính
- Gđ 1: Sản xuất giống SNC bằng chọn lọc
- Gđ 2: Sản xuất giống NC từ giống SNC
- Cây rừng có đặc điểm gì khác với cây lương thực, thực phẩm?
- Gđ 3: Sản xuất giống XN từ giống NC
2. Sản xuất giống cây rừng
- GV: cây rừng là cây dài ngày cho nên quy trình sản xuất chủ yếu gồm hai giai đoạn
- Gđ 1: Sản xuất giống SNC và NC bằng cách chọn lọc cây trội để xây dựng rừng giống hoặc vườn giống
- Gđ 2: Nhân giống cây rừng ở vườn giống hoặc rừng giống để cung cấp cho sản xuất đại trà, có thể bằng hạt hoặc giâm hom hoặc nuôi cấy mô
Củng cố - 4’
Yêu cầu HS hoàn thành phiếu học tập: So sánh quy trình sản xuất giống ở 3 nhóm cây trồng:
CÂY TỰ THỤ PHÂN
CÂY THỤ PHẤN CHÉO
CÂY NGVT
GIỐNG NHAU
KHÁC NHAU
Hướng dẫn – 1’
Trả lời các câu hỏi cuối bài
Đọc trước bài 5: “Thực hành: Xác định sức sống của hạt”; Học thuộc quy trình thực hành
Chuẩn bị mẫu vật cho bài thực hành
Giáo án Công nghệ 10 . Lại Chí Trình.	5